Electronegatifedd a siâp moleciwlau

Beth yw bond polar?

Beth yw bond polar?

Os mae’r atomau mewn bond yn wahanol, bydd gan un atom wefr rhannol positif (δ+) ac bydd gan yr atom arall gwefr rhannol negatif (δ-).

Dwysedd electron anhafal.

Beth yw bond amholar?

Os mae’r dau atom yr un peth (e.e H₂), bydd gan yr atomau electronegatifedd hafal ac felly caiff yr electronau’n eu rhannu’n gyfartal.

Beth yw enwau gwahaniaeth electronegatifedd?

<0.4 = cofalent amholar

rhwng 0.4-1.9 = cofalent polar

2 = ionig

Beth oes rhaid ystyried wrth benderfynu ar siâp moleciwl?

Gwrthyriad rhwng y parau o electronau ym mhlisgyn falens y moleciwl.

Mae’r moleciwl eisiau creu siâp gyda’r…

…lleiaf o wrthyriad (bondiau mor bell â phosib o’i gilydd).

Beth yw plisgyn falens?

Plisgyn electronau allanol lle mae bondio yn digwydd.

Beth yw pâr unig?

Pâr o electronau ym mhlisgyn allanol atom sydd ddim yn cael ei rannu.

Beth yw pâr bondio?

Pâr o electronau ar atom sy’n cyfrannu at fond cofalent.

Beth yw’r dilyniant gwrthyrru (yn ôl damcaniaeth VSEPR)?

Pâr unig-pâr unig > pâr bondio-pâr unig > pâr bondio-pâr bondio

Faint ydyn ni’n lleihau’r ongl bond ar gyfer pob pâr unig?

2.5°

Beth yw siâp bond gyda 2 pâr bondio, 0 pâr unig?

Llinol

Ongl 180°

e.e beryliwm deuclorid

Beth yw siâp bond gyda 3 pâr bondio, 0 pâr unig?

Planar trigonol

120°

e.e boron trifflworid

Beth yw siâp bond gyda 4 pâr bondio, 0 pâr unig?

Tetrahedrol

109.5°

e.e methan

Beth yw siâp bond gyda 5 pâr bondio, 0 pâr unig?

Deubyramid trigonol (llinol + planar trigonol)

90° / 120°

e.e PF₅

Beth yw siâp bond gyda 6 pâr bondio, 0 pâr unig?

Octahedrol

90°

e.e SF₆

Beth yw siâp bond gyda 3 pâr bondio, 1 pâr unig?

Pyramidaidd

107° (109.5 - 2.5)

e.e CH₃⁺

Beth yw siâp bond gyda 2 pâr bondio, 1 pâr unig?

Plyg

104.5° (109.5 - 5)

e.e H₂O