Zespół cieśni nadgarstka

Czym jest ZKN

Jest to najczęściej występująca neuropatia polegająca na ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka

Epidemiologia ZKN

Dotyczy 0,1% populacji, najczęściej dotyczy kobiet po 50 roku życia

Istota ZKN (2)

• Polega na zaburzeniu proporcji pomiędzy objętością struktur przechodzących przez kanał nadgarstka a jego pojemnością. W wyniku zaburzenia tej proporcji, z czasem dochodzi do zaniku włókien nerwowych i ich otoczek

• Jest to proces nieodwracalny, można go powstrzymać jedynie za pomocą odpowiednio dobranego leczenia

Przyczyny ogólne ZKN (5)

• Choroby metaboliczne

• Otyłość

• Choroby reumatyczne

• Zaburzenia naczyniowe

• Zmiany o charakterze endokrynnym

Jacy pacjenci ZKN stanowią najwieksza grupę?

Pacjenci o niepewnej etiologii

Przyczyny miejscowe ZKN (4)

• Zmiany pochodzenia urazowego i przeciążeniowego

• Zmiany pochodzenia zapalnego i towarzyszący im obrzęk

• Zmiany nowotworowe kości i tkanek miękkich

• Wrodzone anomalie anatomiczne

Pierwsze objawy ZKN (3)

• Uporczywe mrowienie i drętwienie palców reki oraz ból pojawiający się w nocy i po długim okresie bezruchu

• Zaburzenia stereognozji (rozpoznawania przedmiotów jedynie za pomocą dotyku)

• Zmiany struktury opuszek I i V palca

Diagnostyka ZKN - co stosujemy? (3)

• Testy prowokacyjne: test tinella, test phalena

• Objaw butelki luthy’ego

• Test opuszkowy palców I i V

Badania dodatkowe (6) -ZKN

• Badanie przewodnictwa nerwowego na poziomie więzadła poprzecznego

• Badanie EMG

• Badanie radiologiczne

• USG

• Rezonans magnetyczny

• Pomiar ciśnienia wewnątrz kanału nadgarstka

Kwalifikacja pacjenta do leczenia zachowawczego lub operacyjnego - co oceniamy (3) -ZKN

• Nasilenie objawów

• Stopień uszkodzenia nerwu pośrodkowego

• Współistniejące schorzenia i deformacje anatomiczne

Decyzja o leczeniu operacyjnym zapada…? -ZKN

Zawsze po wyczerpaniu wszystkich możliwości leczenia zachowawczego

Cele postępowania zachowawczego (3) -ZKN

• Zmniejszenie dolegliwości bólowych

• Poprawa funkcji kończyny

• Powrót do życia społecznego i zawodowego

Unieruchomienie nadgarstka w pozycji pośredniej przy pomocy łuski gipsowej lub szyny jako leczenie pierwszego rzutu (2) -ZKN

• Zmniejsza nasilenie objawów klinicznych

• Wraz z farmakoterapią (steroidami) - udowodnione naukowo działanie

Leczenie w postępowaniu zachowawczym i pooperacyjnym (3) -ZKN

• Fizykoterapia

• Farmakoterapia

• Kinezyterapia

Leczenie farmakologiczne ZKN w początkowych stadiach (4)

• NLPZ

• Leki przeciwbólowe

• Leki poprawiające przewodnictwo nerwowe

• Leki odwadniające

Leczenie farmakologiczne ZKN w zaawansowanym stadium (1)

• Kortykosteroidy wstrzykiwane do kanału nadgarstka

Fizykoterapia - element leczenia zachowawczego i pooperacyjnego (5) -ZKN (CLEMS)

• Cieplolecznictwo

• Laseroterapia

• Elektroterapia

• Magnetoterapia

• Sonoterapia (UD)

Kinezyterapia - pacjenta przygotowywuje się przez (3) -ZKN

• Masaż suchy

• Masaż wirówkowy lub podwodny

• Fizykoterapie

Terapia manualna w ZKN - cel i jak go osiągnąć

1. Celem jest uwolnienie kanału nadgarstka, zmniejszenie ciasnoty przebiegających przez niego struktur, zmniejszenie bólu, przyspieszenie leczenia.

2. Metody:

• Otwarcie kanału nadgarstka → wyprost poprzeczny nadgarstka

• Mobilizacja mm. kłębu kciuka → odwodzenie dopromieniowe i prostowanie kciuka

• Rozszerzenie kanału nadgarstka → prostowanie palców i nadgarstka

Inne metody fizjoterapeutyczne w ZKN (4)

• Mobilizacja nerwu pośrodkowego

• Techniki tkanek miękkich

• Kinesiotaping

• Ćwiczenia zmniejszające tarcie ścięgien

Inne metody w ZKN (3)

• Terapia zajęciowa: tkactwo, wikliniarstwo, szycie ręczne lub maszynowe

• Reedukacja czucia: ćwiczenia pamięci czucia

• Rehabilitacja zawodowa: przystosowanie warunków i stanowiska pracy w celu unikania narastających urazów i przeciążeń reki