Week 3

Panahon ng katutubo

Bago pa man dumating ang mga Kastila sa Pilipinas, mayroon nang sining at panitikan ang mga sinaunang Pilipino. Karamihan sa mga panitikan nila’y yaong mga pasalin-dila

Panahon ng kastila

Dumating ang mga Kastila sa bansa taglay ang tatlong 3Gs. Dumating sila na ang pangunahing layunin ay ihasik ang Kristiyanismo, maghanap ng ginto at upang lalong mapabantog sa pamamagitan ng pagdaragdag ng kanilang nasasakop.

Dulang Sekular

Ayon kay Dr. Nicanor Tiongson, ang mga dulang sekular ay idinaraos bilang bahagi ng pagdiriwang sa pistang bayan.

Dulang Pangrelihiyon

Ito ay napapanood bilang makulay na paglalarawan ng mahahalagang kapistahan at panahon sa liturhiya ng simbahang Katoliko.

Maiikling pagsasadula

tulad ng Salubong at Panunuluyan

Mahahabang pagsasadula

tulad Senakulo

Dula tula

halimbawa nito ay ang Duplo at Karagatan

Dulang pantahanan

tulad ng Bulaklakan at Huego de Prenda

Moro moro

-Isang uri ng dula na may temang digmaan o labanang moral at Kristiyano.

Senakulo

umatalakay sa buhay, pagpapakasakit, at pagkamatay ni Hesu Kristo.

Karagatan

may temang tungkol sa paghahanap ng nawawalang hiyas, mahalagang bagay, o tao.

Duplo

sinasagawa bilang bahagi ng libing o pagsasaya ng yumaong miyembro ng komunidad.

Salubong

sinasagawa tuwing Semana Santa upang ipagdiwang ang muling pagkabuhay ni Kristo. Dito, ang Birheng Maria at si Hesu Kristo ay magkikita sa isang dramatikong pagtatanghal.

Pinetencia

may kinalaman sa pagpapatawad at pagsisisi.

Carillo

may kinalaman sa mga anino o shadow play.

Puteje

ay kinalaman sa pag-iwas sa mga pagsubok o balakid na ipinapakita sa dula.

Juego de prenda

may mga gamit o prenda na itinatago at ang layunin ay makuha o maghanap ng mga ito.

Bulaklakan

isinasagawa sa mga okasyon ng kasal, piyesta, o iba pang mahahalagang okasyon.

Pananapatan

ayuning ipakita ang pagkakaisa at pagkakasunduan sa komunidad.

Mariones

pista sa Marinduque na isinusuong tuwing Mahal na Araw.

Dalit alay

isinasagawa tuwing buwan ng Mayo bilang alay kay Birheng Maria.

Pangangaluwa

isinasagawa tuwing Undas o Araw ng mga Patay (All Souls' Day).

Panunuluyan

isinasagawa tuwing Pasko, na naglalarawan ng paghahanap nina Maria at Jose ng matutuluyan bago isilang si Hesus.

Panahon ng Amerikano

Patuloy na pumailanlang ang mga tema ng nasyonalismo at pagmamahal sa bayan sa lahat ng anyo ng literatura

Panahon ng hapon

Nagkaroon ng puwang ang dulang Tagalog nang panahong ito dahil

napinid ang mga sinehang nagpapalabas ng mga pelikulang Amerikano.

Legitimate

ay binibuo ng mga dulang sumusunod sa kumbensyon ng pagsusulat at pagtatanghal

Illegitimate

ay mas kilala sa tawag na stage shows. Ang stage shows ay kombinasyon ng mga pagpapatawa, musika, at mga sayaw.

Trahedya

ang tema ng dulang ito ay mabigat o nakasasama ng loob kung kaya’t nakaiiyak o nakalulunos.

Komedya

Ang dulang ito ay katawa-tawa, magaan sa loob dalhin ang tema, at ang mga tauhan ay laging nag tagumpay sa wakas sapagkat magkakasundo ang mga tauhan.

Melodrama

Ang dulang ito ay punong-puno ng mga na mga pangyayari o ng mga kasindak-sindak na mga pangyayari ngunit sa huli, ito ay nagwawakas

Parsa

Ang layunin ng dulang ito ay magdulot ng katatawanan sa mga manonood.

Saynete

Ang dulang ito gumagamit ng mga pagpapatawang pisikal, ang paggamit ng sinadyang kalokohan, at malawak na di-makakatotohanang pagganap.