AFPF casus 3

Geleidingssysteem van het hart

Het netwerk van gespecialiseerde neuromusculaire cellen die elektrische impulsen genereren en doorgeven.

Sinusknoop

De primaire pacemaker van het hart, gelegen in de rechteratrium, die elektrische impulsen genereert voor atriumcontractie.

Atrioventriculaire knoop

De secundaire pacemaker van het hart, gelegen in het atriumseptum, die signalen doorgeeft van het atrium naar de ventrikels.

Parasympatisch zenuwstelsel effect

Stimuleert vertraging in HR en RR door sinusknoop, AV-knoop en myocard atrium.  

Sympathisch zenuwstelsel effect

Stimuleert verhoging HR en RR door sinusknoop en AV-knoop 

Systolische druk

De druk in de bloedvaten wanneer de linkerkamer van het hart samentrekt en bloed in de aorta pompt.

Diastolische druk

De druk in de bloedvaten tijdens de rustfase van het hart, wanneer het hart zich voorbereidt op de volgende samentrekking.

Hypertensie

Hoge bloeddruk gedefinieerd als zijnde boven de 140/90 mmHg.

Atherosclerose

De vernauwing van arteriën door de ophoping van vetten, vergroot de kans op hart- en vaatziekten.

Bradycardie

Een langzaam hartritme, meestal onder de 60 slagen per minuut.

Tachycardie

Een snel hartritme, meestal boven de 100 slagen per minuut.

Atriumfibrilleren (AF)

Een ritmestoornis waarbij de atria onregelmatig en snel samentrekken, wat kan leiden tot verminderde cardiac output.

Ventrikelfibrilleren (VF)

Een ernstige ritmestoornis waarbij de ventrikels ongecoördineerd samentrekken, zonder effectieve bloedcirculatie.

Asystolie

De afwezigheid van elektrische activiteit in de hartspier, wat leidt tot een stilstaand hart.

Baroreceptorreflex

Een dynamisch proces waarbij baroreceptoren de bloeddruk reguleren door signalen naar het cardiovasculaire centrum te sturen.

Bloeddrukregulatie

Processen die de bloeddruk op korte en lange termijn handhaven, inclusief neurale en hormonale controlemechanismen.

Pulsatiepunten

Plaatsen waar arteriële pulsaties voelbaar zijn, zoals de arteria temporalis en arteria radialis.

Pulsatiepunten

• Arteria temporalis  

• Arteria facialis  

• Arteria carotis communis  

• Arteria brachiales  

• Arteria radialis  

• Arteria femoralis  

• Arteria poplitea  

• Arteria tibalis posterior  

• Arteria dorsalsi pedis  

Hartfrequentie

Het aantal hartslagen per minuut, beïnvloed door het autonome zenuwstelsel en andere factoren.

AV-bundel (bundel van His)

De structuur die ontspringt uit de AV-knoop en zich splitst in het septum in een linker en rechter tak.

Purkinjevezels

Haarvaten die elektrisch signalen doorgeven van de AV-bundel naar de apex van de ventrikels, waardoor de samentrekking begint.

Atriale depolarisatie

De impuls van de sinusknoop verspreidt zich over de atria, wat leidt tot atriale contractie.

QRS-complex

De elektrische activiteit van de ventrikels, die de verspreiding van impulsen vanuit de AV-knoop door de AV-bundel en Purkinjevezels representatief is.

Gedeelte tussen P en Q

De geleiding van de impuls door de AV-knoop, waardoor de atriale contractie kan worden afgerond.

T top

De periode van ontspanning van de ventrikels, ook wel ventriculaire repolarisatie genoemd.

Atriale repolarisatie

Dit wordt meestal niet gezien op de ECG, omdat het wordt overschaduwd door het QRS-complex.

Hartcyclus

De cyclus van atriale systole, ventriculaire systole en cardiale diastole die de bloedstroom door het hart coördineert.

Atriale systole

Het vullen van de atria met bloed vanuit de VCI, waarbij de druk stijgt en de atrioventriculaire kleppen automatisch openen.

Ventriculaire systole

De fase waarin de ventrikels samentrekken om bloed naar de longslagader en aorta te pompen, gekenmerkt door de korte vertraging tussen P en Q op het ECG.

Cardiale diastole

De fase waarin de atria en ventrikels ontspannen en zich opnieuw vullen met bloed, terwijl de aorta en pulmonalisklep sluiten.

Vasoconstrictie

De vernauwing van bloedvaten door verhoogde spierspanning in de tunica media, vaak veroorzaakt door sympathische zenuwactiviteit.

Vasodilatatie

De verwijding van bloedvaten door vermindering van spierspanning in de tunica media, vaak veroorzaakt door verminderde sympathische activiteit.

Perifere weerstand

De weerstand die bloed ondervindt tijdens het stromen door de perifere bloedvaten, beïnvloed door de diameter van de bloedvaten.

Baroreceptorreflex

Een dynamisch proces waarbij baroreceptoren de bloeddruk reguleren door signalen naar het cardiovasculaire centrum te sturen.

Chemoreceptoren

Zenuwuiteindes in de aorta en carotislichaampjes die reageren op veranderingen in CO2, O2 en arteriële bloed pH.

Kortetermijnregulatie van bloeddruk

Regulatie via baroreceptoren, chemoreceptoren, en neurale controle voor onmiddellijke aanpassingen.

Langetermijnregulatie van bloeddruk

Regulatie door nieren en het RAAS-systeem voor langdurige controle van bloedvolume en druk.

Sympathisch zenuwstelsel

Stimuleert verhoogde hartfrequentie en kracht, vasoconstrictie, en algehele verhoging van de bloeddruk.

Parasympathisch zenuwstelsel

Verlaagt hartfrequentie en kracht, wat leidt tot vasodilatatie en lagere bloeddruk.

Renine-angiotensine-aldosteronsysteem (RAAS)

Hormonale regulatie die het bloedvolume verhoogt en bloeddruk controleert.

Atrial Natriuretic Peptide (ANP)

Een hormoon geproduceerd door het hart dat natrium- en waterretentie vermindert, wat de bloeddruk verlaagt.

Stijging bloeddruk reacties

Baroreceptoren sturen signalen naar het CVC voor verlagen hartdebiet en vasodilatatie.

Daling bloeddruk reacties

Baroreceptoren sturen signalen naar het CVC voor verhogen hartdebiet en vasoconstrictie.

Factoren die de polsfrequentie beïnvloeden

• arteriën van perifere weefsel zijn vernauwd of geblokkeerd

• aandoeningen samentrekken hart

Factoren die hartminuutvolume beinvloeden

• Bloedvolume  

• Kracht van myocardcontractie  

• Ventriculair einddiastolisch volume (vlak voor contractie)  

• Veneus aanbod: positie lichaam, skeletpomp, respiratoire pomp  

Factoren die de hartfrequentie beïnvloeden

• Autonoom zenuwstelsel  

• Hormonen  

• Positie  

• Geslacht  

• Leeftijd  

• Temperatuur  

Risicofactoren voor hypertensie

Hogere leeftijd, genetische aanleg, leefstijl, obesitas, stress, en etniciteit (Sub-Sahara en Afrikaans).

Etiologie van hypertensie

95% van de gevallen is onbekend, aangeduid als primaire hypertensie; secundaire hypertensie gevolg van specifieke aandoeningen.

Pathofysiologie van hypertensie

Kan leiden tot atherosclerose, linker ventrikelhypertrofie, cardiomyopathie en hartfalen.

Symptomen van hypertensie

Vaak asymptomatisch, maar kan leiden tot hoofdpijn, duizeligheid, vermoeidheid, bloedneuzen, en opvliegers; hypertensieve crisis bij > 200/120.

Diagnose van hypertensie

Bloeddrukmeting meerdere keren plus ambulante meting voor nauwkeurigheid.

Behandeling van hypertensie

Omvat antihypertensiva zoals ACE-remmers, calciumantagonisten, diuretica, bètablokkers en leefstijlaanpassingen.

Complicaties van hypertensie

Verhoogde kans op hart- en vaatziekten, nierschade, visusstoornissen, en verminderd cognitief functioneren.

Prognose bij hypertensie

Effectieve behandeling kan complicaties voorkomen, de levensduur verlengen, en sterfte door coronaire hartziekten verminderen.

Preventie van hypertensie

Behouden van een gezonde levensstijl met aandacht voor voeding en fysieke activiteit.

Secundaire hypertensie

Bloeddrukverhoging als gevolg van andere aandoeningen zoals nieraandoeningen en OSAS.

Atherosclerose

De vernauwing van arteriën door ophoping van vetten, wat kan leiden tot hart- en vaatziekten.

Etiologie van atherosclerose

Oorzaken zijn erfelijkheid, ontsteking, stolling, vetmetabolisme, vaatbeschadiging en deling van gladde spiercellen.

Pathofysiologie van atherosclerose

Beschadiging van de vaatwand in het endotheel leidt tot vetafzettingen, plaques, vernauwing, scheuren en mogelijk stolselvorming.

Symptomen van atherosclerose

Symptomen treden vaak pas op bij ernstige vernauwing en zijn afhankelijk van de plaats van de vernauwing.

Complicaties van atherosclerose

Kan leiden tot hypertensie, verminderde nierfunctie, infarct en aneurysma.

Prognose van atherosclerose

Verhoogd risico op hart- en vaatziekten, afhankelijk van aanwezige risicofactoren.

Ischemische hart- en vaatziekten

Vermindering van bloedstroom door de coronaire vaten, vaak leidend tot zuurstoftekort.

Risicofactoren voor ischemische hart- en vaatziekten

Inbegrepen erfelijkheid, leeftijd, hypertensie, obesitas, chronische ziekten, verhoogd cholesterol, insulineresistentie, leefstijl en stress.

Preventie van atherosclerose

Voorkomen van plaques door invloedrijke risicofactoren zoals niet roken, regelmatige lichaamsbeweging, gebalanceerde voeding, gewichtsverlies en adequate slaap.

Medicatie bij atherosclerose

Omvat behandelingen voor hypertensie, hypercholesterolemie en diabetes mellitus.

Coronaire hartziekten

Meestal veroorzaakt door atherosclerose in de coronaire vaten, wat leidt tot vernauwing.

Pathofysiologie van coronaire hartziekten

Vernauwing in coronaire vaten leidt tot ischemie, pijn op de borst (POB), en mogelijk necrose door langdurige afsluiting.

Stabiele angina pectoris (AP)

Tijdelijke en voorspelbare ischemie die optreedt wanneer de zuurstofvraag toeneemt.

Acute coronair syndroom (ACS)

Een verzamelnaam voor aandoeningen als instabiele angina pectoris (IAP) en acute myocardinfarct (AMI).

Instabiele angina pectoris (IAP)

Aanhoudende ischemie zonder necrose, vaak een voorbode van een hartaanval.

Acute myocardinfarct (AMI)

Acute afsluiting van een coronaire ader met necrose als gevolg.

Typische symptomen van angina pectoris

Druk op de borst, bandgevoel, uitstraling naar schouder/arm/keel/tanden, verhoogde hartslag en bloeddruk.

Atypische symptomen van angina pectoris

Maagklachten, dyspnoe, duizeligheid, vermoeidheid.

Behandeling voor angina pectoris

Omvat leefstijladviezen, medicamenteuze behandeling en invasieve therapieën.

BIG 5 medicatie voor hartziekten

Bestaat uit beta-blokkers, twee antistollingsmiddelen, bloeddrukverlagers, cholesterolverlagers en nitroglycerine.

Complicaties van coronaire hartziekten

Kan progressie tot ACS of hartdood door ritmestoornissen veroorzaken.

Acute coronair syndroom (ACS)

Een aandoening door acute niet-voorbijgaande ischemie door vernauwing van de coronaire vaten.

Symptomen van ACS

Vergelijkbaar met angina pectoris (AP), maar erger en onvoorspelbaar; inclusief syncope, hartstilstand, dyspnoe, en bleke of transpirerende huid.

Behandeling van ACS

Insluiten zuurstoftoediening, acetylsalicylzuur, nitraten, pijnstilling en de BIG 5 medicatie.

Reperfusietherapie

Behandelingen zoals percutane coronaire interventie (PCI), coronaire bypassoperatie (CABG) of trombolyse.

Secundaire behandeling na ACS

Hartrevalidatie, medicatie voor stolling en preventie van nieuwe episodes.

Complicaties van ACS

Inclusief ritme- en geleidingsstoornissen, hartfalen, klepaandoeningen, en cardiogene shock.

Atriumfibrilleren (AF)

Een ritmestoornis gekarakteriseerd door onregelmatig en snel samentrekken van de atria.

Pathofysiologie van AF

Prikkels vanuit verschillende plaatsen overrulen de sinusknoop, resulterend in irregulaire tachycardie.

Paroxismaal atriumfibrilleren (AF)

Aanvalsgewijze AF waarbij het sinusritme spontaan terugkeert.

Symptomen van AF

Palpitaties en klachten door verminderde cardiac output.

Ventrikelfibrilleren (VF)

Ongecoördineerd samentrekken van de ventrikels waardoor geen cardiac output en hartstilstand optreedt.

Behandeling van VF

Inclusief reanimatie, defibrillatie, amiodaron, en adrenaline.

Asystolie

Afwezigheid van elektrische activiteit in de hartspier.

Behandeling van asystolie

Reanimatie en toediening van adrenaline.