Looks like no one added any tags here yet for you.
Diskurso
tawag sa berbal o di-berbal na komunikasyon
isang sistematikong proseso na ating tinitingnan upang sa ating sinasabi
madiskubre ang mga bagay-bagay na nakaimpluwensya sa ating
paniniwala at perspektibo sa pagbibigay natin ng kahulugan sa ating
sinasabi.
Kumbersasyon o pakikipag-usap
kumbersasyon
isang uri ng diskurso o komunikasyon na kadalasang nauuwi sa walang
saysay na usapan, o maaari rin itong pormal o sistematikong
pagpapahayag ng isang paksa, pasalita man o pasulat.
speech act theory
ethnography of communication theory
communication accommodation theory
narrative paradigm
variationist theory
pragmatic theory
Mga teorya ng diskurso
Mga Teorya sa Diskurso
Ito’y maaaring susi sa ganap na pag-unawa ng proseso sa pagdidiskurso o komunikasyon.
Ito’y nakatutulong upang tayo ay maging konseptwal at prediktib.
ang isang tao ay maaaring makagawa ng mga desisyon tungkol sa mga
sitwasyong pangkomunikasyon batay sa mga saliksik ng mga teorista.
Speech Act Theory
Nakabatay ito sa pangunahing premis na ang wika ay isang mode of
action at isang paraan ng pagko-convey ng impormasyon
Ayon sa mga naniniwala sa teoryang ito, ang yunit ng komunikasyong
linggwistik ay hindi ang simbolo, salita o ang pangungusap mismo, kundi
ang produksyon o paglikha ng mga simbolo, salita o pangungusap
speech acts
ang produksyon o paglikha ng mga simbolo, salita o pangungusap sa
pagganap ng kanilang tinatawag na
aktong lokyusyonari
aktong ilokyusonari
aktong perlokyusyonaki
May tatlong komponent ang mga aktong
linggwistik:
aktong lokyusyonari
ang akto ng pagsasabi ng isang bagay (may kahulugan)
aktong ilokyusyonari
ang pagganap/perpormans sa akto ng pagsasabi ng isang bagay (may pwersa)
aktong perlokyusyonari
ang pagsasabi ng isang bagay na kadalasang nagpoprodyus ng mga tiyak na konsikwensyal na epekto sa damdamin, pag-iisip at aksyon ng tagapakinig,ng ispiker o maging ng ibang tao (may konsikwens)
Ethnography of Communication Theory
Halimbawa:
Kung nais nating pag-aralan ang glossolalia (speaking in tongues) na
karaniwang makikita sa mga Kristyanong sekta, kailangan nating dumalo
sa mga pagtitipon ng isang sektang Kristyano, makisalamuha sa kanila at
kung maaari'y maging isa sa kanila at mismong aktwal na makaranas ng
gayon. Sa pamamagitan lamang niyon, ayon sa mga teorista nito, tayo ay
magiging pamilyar sa konteksto ng glossolalia upang maipaliwanag ang
tungkuling sosyal nito.
Communication Accommodation Theory
Sinusuri ang mga motibasyon at konsikwens ng pangyayari kung ang
dalawang ispiker ay nagbabago ng istilo ng komunikasyon.
Ang mga teorista nito ay naniniwalang sa komunikasyon, ang mga tao
ay nagtatangkang iakomodeyt o i-adjust ang kanilang istilo kapag
nakikipag-usap sa iba.
divergence
convergence
Ang akomodasyong ito ay nagagawa sa dalawang paraan:
divergence
Ang mga grupong may malakas na pagmamalaking etniko ay madalas na gumagamit nito upang ihaylayt ang kanilang identidad
Convergence
Nagaganap ito kung saan mayroong matinding
pangangailangan para sa social approval.
Ang madalas gumagawa nito
ay mga indibidwal na walang kapangyarihan.
Narrative Paradigm
ito'y naglalarawan sa mga tao bilang storytelling animals.
Ang teoryang ito ay nagpapanukala ng naratibong lohika bilang pamalit
sa tradisyunal na lohika ng argumento
naratibong lohika
ay nagmumungkahi na husgahan ang kredibilidad ng isang isipiker batay
sa kohirens at pideliti ng kanilang istorya
Variationist Theory
Ang teoryang ito'y nakapokus sa baryasyon ng wikang ginagamit ng
mga taong sangkot sa isang diskurso.
Kinapapalooban ito ng pagkakaiba sa aksent, intonasyon, gamit ng
salita gayon din ang istrukturang panggramatika ng isang ispiker
Pragmatic Theory
Ayon kina Badayos et al. (2007), ang mahusay na diskurso ay laging
bumabatay sa kinalalagyang sitwasyon (social setting) ng mga taong
sangkot sa isang usapan upang mapanatili ang daloy ng
pakikipagpanggramatika tungo sa mabisang diskurso, sa halip, sa
kaangkupan ng gamit ng wika sa isang partikular na sitwasyon.
komunikatib kompitens
Tinukoy ito ni Noam Chomsky na kahusayang pragmatiko na
nagsasangkap sa abilidad ng isang isipiker upang piliin ang angkop na
barayti para sa isang tiyak na sitwasyong sosyal
kompitens
Ang __ na ito ay nangangailangan ng kaalaman sa mga kultural
na reperens tulad ng pamilyariti sa lipunan, pulitika, kulturang popular,
istatus ng mga pangyayaring panlipunan at iba pa.
linggwistik kompitens
Ito naman ang mental grammar ng isang indibidwal, ang di-konsyus na
kaalaman sa sistema ng mga tuntunin ng wika
gramatikal kompitens
Tinawag naman ito ni Bachman na__ ang linggwistik kompitens, na ayon sa
kanya ay nasasangkot ng di-konsyus na kaalaman sa ponolohiya,
morpolohiya, sintaksis at bokabularyo.
Sikolohikal (Pasalita)
a. May kontekstong sosyal dahil may awdyens at m a y i n t e r a k s y o n g nagaganap.
b. May kagyat na pidbak sa anyong berbal o di- berbal.
c. Gumagamit ng paral i n g u i s ti s c a t e x t r a linguistic features tulad ng pagtango, pag-iling,ekspresyon ng mukha, kilos ng katawan at iba pa. ito'y anyong tuluy-tuloy, hindi na mababawi ang nasabi ngunit maaaring baguhin
Sikolohikal (Pasulat)
a. I s a n g a n y o n g pakikipagtalastasan na ginagawa nang nag-iisa
b. Maraming ginagawang p a g - a a k m a a n g m a n u n u l a t u p a n g
maisaalang-alang ang di nakikitang awdyens o tagabasa ng sulat na ginagawa
c. Walang kagyat na pidbak k a y a ' t h i n d i n a magbabago kung ano ang
naisulat
Linggwistik (Pasalita)
a. Maaaring gumamit ng mga impormal at mga pinaikling konstruksyon ng mga salita.
b. Maaaring ulitin, baguhin at linawin ang nabitawang salita ayon sa reaksyon ng
tagapakinig.
c. Nauulit ang anumang sinabi lalo na kung sa palagay na nagsasalita ay hindi narinig ng mga tagapakini
Linggwistik (Pasulat)
a. Kailangang mahusay ang paglalahad ng kaisipan upang makatiyak na malinaw ang dating sa mambabasa.
b. M a s m a h a b a a n g konstruksyon ng mga pangungusap at may tiyak na istrukturang dapat sundin.
Kognitib (Pasalita)
a. Ang pagsasalita ay madaling natatamo.
b. Natutuhan sa isang prosesong natural na tila walang hirap
Kognitib (Pasulat)
a. Natutunan sa paaralan at kailangan ang pormal na pagtuturoat pagkatuto.
b. pahirap ang pagbuo ng isusulat na mga ideya kaysa sa pagsasabi nito.
BILINGWALISMO
Kakayahan ng isang indibidwal o ng isang miyembro ng lipunan na epektibong gumamit ng dalawang wika, katatasan at kawastuhan (fluency at accuracy)
sang sistema ng pag-aaral sa proseso, pagkakabuo at ang mga paraan sa kung paano uunawain ang isang wika
isa sa binibigyan pansin ngayon sa pag-aaral ng wika, lalong-lalo na sa larangan ng lingwistika
Nakaugat ito sa mga pagbabago ng wika at kultura na nagyayari sa lipunan
Simultaneous bilingualism
isang tao na sabay na natuto ng dalawang wika habang natututong magsalita
Sequential bilingualism
– isang taong bilingwal dahil sa pagkakataong lumaki ito na gumagamit ng dalwang magkaibang wika
Bi-literate
– isang taong marunong magbasa ng dalawang magkakaibang wika, subalit ito’y hindi ang pagiging bilingwal
ang pagiging marunong sa dalawang wika sa hiwalay na pagkakataon
Sa loob ng silid-aralan,
___ madalas nagaganap ang bilingwalismo sa pagpapahayag ng mga estudyante ng kanilang opinyon o kasagutan.
bilingwal
Ang pagiging__ ay produkto ng malawak at madalas na eksposyur sa mga taong gumagamit ng mahigit sa isang wika
MULTILINGWALISMO
Ang kasanayang gumamit ng mahigit sa dalawang wika
multilingwal
Ang pagiging __ ay kakahayang magsalita gamit ang higit sa dalawang wika o maraming wika
Saligang Batas 1987
Artikulo XIV, seksyon 6
__ay nagbanggit sa kahalagahan ng pagiging multilingwal sa pagpapabuti ng wika at komunikasyon, — “Ang wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino.
Kasanayan
Gamit
Pantay na gamit ng wika
Pagkatuto ng sabay sa dalawang wika
Pagpapayaman
Kultura
Pagkakabuo/Konstekto
Proseso ng pagkatuto
Walong Dimensyon ng Mulitilingwalismo
code-switching
ay nagaganap dahil sa pagnanais na magpahayag ng pagpapahalaga sa mahigit dalawang magkaibang grupo
Isang kaganapan lalo na sa pagsasalita sa layuning maipaabot ang nais ipahayag at para maintindihan ng kausap
palit koda
ay ang paggamit ng dalawang wika sa pagpapahayag ng sabay
Maiuugnay din ang__ sa kasanayang taglay ng isang indibidwal sa paggamit ng wika. Halimbawa natuto siyang gumamit ng dalawang wika ng sabay sa kanyang paglak
Ang salitang sangkot ay walang katumbas sa Ingles
Hindi alam kung ano ang katumbas sa Ingles
Punan ang kakapysan sa pakikipagtalastasan
Komportable sa kangyang lingua franca
Makaiwas sa palabong kaisipan
Makabuo ng ugnayan at makapagbigay “diin”
Mga dahilan bakit nagaganap ang Code-Switching
HALO-KODA
Isang penomena sa pagpapahayag na pasalita
Nagaganap ito sa pamamagitan ng pagsingit ng salita o mga salitang mula sa ibang wika na labas sa sistema ng pangunahing wikang ginamit sa pagpapahayag
Ito’y nangyayari sa pagkakataong ang nagsasalita ay walang mahagilap na angkop na salitang dapat gamitin sa kanyang pagsasalita
code-mixing
Ang terminong __ ay nagbibigay diin sa “hybridization” na nagaganp sa pagpapahayag ng isang bilingwal o multilingwal na indibidwal
Dell Hymes
SPEAKING ni
S (Setting)
– ito’y tumutukoy sa kaangkupan ng iyong pagpapahayag ayon sa pinangyayarihan o pook kung saan nag-uusap
P (Participants)
may kinalaman kung sino ang kausap (kaibigan, kaklase, kaaway, atbp), anong kaugnayan ng mga nag-uusap?
E (Ends)
may kaugnayan ito sa pagtugon sa layunin ng pag-uusap. May malaking kinalaman ang wakas sa pagtugon sa layunin ng pagpapahayag. (hal. Magbalita, magkwento, mangatuwiran, atbp)
A (Act Sequences)
– ito ang pagtantya sa daloy ng pag-uusap (hal. Maligoy, pabiro, seryoso)
K (Keys)
tumutukoy sa kaangkupan ng pagpapahayag o kaya’y kung sa kasuotan ang kaangkupan nito sa sitwasyon (pormal, impormal, atbp)
I (Instrumentalities)
ano ang midyum na gamit sa pag-uusap (pasalita, pasulat, patelepono, kaharap, atbp)
N (Norms)
– maiugnay sa paksang pinag-uusapan
G (Genre)
may kaugnayan sa paraang gamit sa pag-uusap, istilo ng pagpapahayag (deskriptibo, naratibo, perweysib, argumentatibo, eskpositori, prosidyural)
Kailangang maunawaan nila ang proseso ng komunikasyon
Kailangan may positibong pananaw sa sarili
Kailangang marunong sa pag-decode at encode ng mensahe
May sapat na kaalaman sa pag-unawa sa mga di-berbal (wika ng katawan) na komunikasyon ▪-
Marunong sa batayang instrumento ng komunikasyon
Mga Punto para sa isang Aktibong Kalahok sa Usapan
Etnolingwistiko
ay ang pagkakapareho at pagkakaiba ng mga tao sa isang bansa ayon sa kultura. Malayo-Polinesyo-Indo-European-Ingles
etnisidad
wika
May dalawang batayan sa paghahatid ng etnolingwistik ng kultura:
etnisidad
– tumutukoy sa pagkamag-anak
ay tumutukoy sa pagakakamalapit ng dalawang panig at sila’y tinatawag na magkamag-anak
wika
– nakikilala ang tao sa pamamagitan nito
etnisidad (2)
ay tumutukoy sa katangiang kultural na binubuo ng wika, lahi, paniniwala, kaugalian, tradisyon, saloobin, ideoliya, at iba pang mga salik
identidad
ay ang pagkakalilanlan batay sa kabihasnan at kulturang kinagisnan bilang isang lahi
wika (2)
ay may malaking papel na ginagampanan sa pagkakalinlanlan sa isang etnikong grupo
ay kaparaanan kung saan makikilala mo ang isang tao o isng pangkat etniko. Ito ay nagpapahayag kung ano at sino ang isang pangkat o indibidwal. Sa pamamagitan ng kanyang wikang gamit, makikilala mo ang grupong kinabibilangan nito.
Ω Ilonggo – Hiligaynon
Ω Bikolano – Bikolano
Ω Tagalog – Tagalog
Ω Kapangpangan – Pangasinense Amánung Sísuan (breastfeed nurture language)
Ω Ilokano – Ilokano (Provincial Ordinance passed September 2012)
Ω Moro – Arabiko
Ω Cebu – Bisaya/Cebuano (bahagi ng Rehiyon 7
7 PANGUNAHING PANGKAT ETNIKO/WIKA SA PILIPINAS
TAGBANUA
nakatira sa baybaying dagat ng gitnang Palawan
MANGYAN
nakatira sa liblib na pook ng Mindoro. Mahiyain silang tribu. Kayumanggi ang kanilang kulay, itim ang buhok, may maamong mata at katamtaman ang tangkad
YAKAN
matatagpuan sa Basilan at ang lalaki at babae gumagamit ng malong. Ipinapalupot ng babae sa baywang at isinusuot naman sa ulo ng lalaki ang malong.
BAGOBO
matatagpuan sa gulpo ng Davao
BUKIDNON NG SENTRAL PANAY
matatagpuan sa bulubunduking bahagi ng Panay
ARTIKULO 14, SEKSYON 3 NG SALIGANG BATAS (1935)
“Ang Kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa pagkakaroon ng isang wikang Pambansa na ibabatay sa isa sa mga umiiral na wika sa kapuluan.”
Batas Komonwelt Blg 184
paglikha ng Surian ng Wikang Pambansa (SWP, mahensya ng pamahalaan na nangangasiwa sa kalakarang pangwika)
Jaime C. de Veyra
– tagapangulo ng SWP, isang Waray
Kautusang Tagapagganap Blg 134 (1937)
Wikang Tagalog ang napiling batayan ng wikang Pambansa
Kautusang Pangkagawaran Blg 7 (1959)
– Pilipino ang itatawag sa wikang Pambansa
30,000
salitang-ugat
700
panlapi
ARTIULO XIV SEKSYON 6-9 (1987)
“Ang wikang Pambansa ng Pilipinas ay FILIPINO. Samantalang nililinang, ito ay dapat na payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na wika sa Pilipinas at iba pang wika”
Wikang Pambansa
lingua franca ng bansang Pilipinas
transaksyunal na wika
Wikang opisyal na ginagamit bilang__ sa mga pamahalaang pasilidad at opisina
De Jure
(tao) naisabatas na Filipino ang wikang Pambansa at wikang opisyal ng Pilipinas
De Facto
(tao) isang katotohanan na ginagamit ito ng lahat ng Pilipino
Aleman
Lingua franca ay mula sa salitang__ na nangangahulugang working language
Lingua Franca
ang ibig sabihin ay isang wikang nag-uugnay sa mga taong may kanya-kanyang dayalek.
ay ang pagiging pangalawang wika nito kung saan ito ay nagiging midyum upang ang mga may iba’t ibang dayalek ay magkaintindihan
wikang Filipino
ay “multi-base language in nature”, ang ganitong ideya ay naglalayong luminang ng wikang Pambansa para sa Pilipinas na hindi lamang batay sa Tagalog, kundi batay sa maraming wikain sa bansa kasama ang mga salitang banyaga na naging at nagiging bahagi na ng ating kabihasnan
mamamayan ng bansa
Sa pag-aakala ng iba, hinango ang salitang Filipino mula sa salitang Ingles na nangangahulugang __
inklusibo
Ang Wikang Filipino ay
eksklusibo
Ang Wikang Tagalog ay
field
mode
tenor
TATLONG DIMENSYON NG REHISTER NG WIKA
field
nakaukol ito sa layunin at paksa ayon sa larangang sangkot ng komunikasyon. Ito ang paksang pinag-usapan
mode
tungkol ito sa paraan kung paano isinasagawa ang komunikasyon, pasalita o pasulat. Paraan o paano nag-uusap ang dalawang tao
pasulat
Sa usapang __ mas pormal ang mga salita, sumusunod sa mekaniks ng pagsulat, gumagamit ng bantas sa pagsulat.
pasalita
Kung __ maaaring nangangatwiran, may pagkamagalang, nagliligawan, nag-aaway, balita, showbiz
tenor
ayon ito sa relasyon ng mga kalahok. Nangangahulugan kung para kanino ito. Kung sino ang kausap o tagapakinig. Minsan, sa halip na tawaging__, ginagamit ang “style,” pero iniiwasan ang pagtawag nang ganito dahil sa pangkalahatan, ginagamit ang style sa pagtukoy sa rehistro.
usapan o conversation
ay isang prosesong pangkomunikasyon ng kinasasangkutan ng dalawa o higit pang kalahok na gumagamit ng berbal o senyas na wika sa pagpapalitan ng kaalaman, pagpapahayag ng saloobin o damdamin na kung saan ay nakaapekto sa kilos o gawi, sikolohikal, kaalaman at damdamin ng mga partikular na kalahok
gawi ng pagsasalita
produksyon ng mga tunog ng pananalita na idinaan sa mas magandang paraan para magbunga ng mas makahulugan na pananalita.
Ang Kumakatawan
kung saan ang mga nagsasalita ay may kinalaman sa pag-iba ng mga antas patungo sa tamang proposisyon na dapat nilang sinabi. Mga pahayag ba nagsasabi ng tama/mali, totoo o hindi sapagkat tumutukoy ito sa kalagayan/estado ng mundo o lipunan. May ginagawang asersyon sa ipinapahahayag: panunumpa, paniniwala at pag-uulat.
Hal: “Ako ay kikilos” “May karapatan akong magsalita” “Ipinangako ko na aking pagbubutihin ang aking pag-aaral sa darating na pasukan”
direktibo
– kung saan ang mga nagsasalita ay may kinalaman sa paghimok sa mga tagapakinig na gumawa ng kahit na ano; mag-utos, makiusap, makipagtalo.
Hal: “Mamili ka na sa groseri.” “Pakitsek mo nga ang test paper”
commissive
– kung saan ang mga nagsasalita ay gumagawa ng alinmang pag-iba sa mga antas patungo sa aksyon; may komitment ang nagsasalita sa sinasabi: mangako, sumumpa o mga gawain
Hal: “Di ko lilisanin ang Pilipinas” “Tutulong ako sa paglilinis ng kapaligiran” “Gagawin ko ang bagay na iyong gusto, anuman ang iyong ipagawa.”
deklarasyon
kung saan sa pamamagitan ng nagsasalita na baguhin ang estado ng mga gawain sa pamamagitan ng pagsasagawa tungo sa pagbabago.
Hal: “Maraming bumagsak sa bar exam” “Bukas ay Araw ng mga Patay” “Ipinababatid ko sa inyong lahat na ang sinuman ang lumabag sa aking batas ay magkakamit ng parusa.”
eksprisibo
kung saan ang tagapasalita ay nagpapakita ng kanyang pag-uugali; pananaw, damdamin (pagbati o paghingi ng paumanhin, pasasalamat, pangako) upang mapanatili ang pakikipagkapwa-tao
Hal: “Hanggang sa uulitin” “Maligayang kaarawan”
PAGKUKUWENTO
Ito ay isang uri ng salaysay na nagsasaad ng mga pangyayaring maaaring totoo o kaya ay kathang-isip lamang
Tiyaking alam na alam ang kuwentong isasalaysay 2) Sikaping maging masigla sa pagsasalita 3) Bigkasing malinaw ang mga salita 4) Huwag magmadali sa pagkukuwento 5) Tumingin sa nakikinig
Ilang Pamantayan sa Pagkukuwento