gedrag in context

woordenschat

sociale perceptie

het begrijpen van de sociale wereld door middel van onze zintuigen

attributie

de oorzaken die we toeschrijven aan het gedrag van anderen of zichzelf

interne attributie

gedrag verklaard door iets binnen de persoon

externe attributie

gedrag verklaard door de omgeving

sociaal categorisatie

het spontaan onderbrengen van situaties en mensen in een aantal overzichtelijke categorieën

prototypes

aan elke groep die we vormen kennen we eigenschappen toe. zo onderscheiden we de ene groep van de andere

descriptief

feitelijk kenmerkend, beschrijvend

evaluatief

gevoelens dat het beeld oproept

prescriptief

gedrag dat de ene groep mag stellen of niet mag stellen, verwachtingen

assimilatie

verschillen binnen groepen worden geminimaliseerd

contrast

verschillen tussen groepen worden vergroot

zelfcategorisering

de manier waarop mensen zichzelf situeren binnen sociale groep. Wij groep of zij groep

zij-groep-homogeniteit

verschillen binnen de zij-groep worden geminimaliseerd

sociale identiteitstheorie

de sociale categorieën waar we onszelf als lid van beschouwen zijn bepalend voor ons zelfbeeld

identificatie

groepsprestatie stralen af op het individu

wij-groep-favoritisme

de eigen groep bevoordeeld

vervorming perceptie

positieve kanten wij-groep benadrukken

carfing

je niet identificeren met een groep omdat deze niet succesvol zijn

birging

je niet identificeren met een groep omdat deze niet succesvol te zijn

stereotypering

een mentale constructie over individuen uit een sociale categorie, die kenmerken delen

othering

systematische constructie van een zij-groep als fundamenteel anders in een bedreiging van de wij-groep

haatspraak

uitspraken gericht op beledigen, vernederen of oproepen tot geweld tegenover de zij-groep

fear speech

uitspraken die een ‘bestaansangst’ opwekken, waarbij de zij-groep een fundamenteel gevaar inhoudt voor het overleven van de wij-groep hun cultuur, identiteit en meer

the great replacement

het blanke volk dat ‘weggedrongen’ wordt door immigratie

sekse

biologisch geslacht van een individu

gender

sociale en aangeleerde ideeën over een bepaald geslacht

glass ceiling

een barrière die voorkomt dat vrouwen, als een groep, topposities in de werkplaats kunnen bereiken

glass cliff

fenomeen waarbij vrouwen in tijden van crisis of bij een falend bedrijf, een groter kans hebben om een toppositie in te vullen

loutere-blootstellingseffect

de attitude tegenover een prikkel verandert in positieve zin, gewoon door het aanbieden ervan

plafondeffect

attitude tegenover iets blijft niet positief. er ontstaat een verveling of je geraakt iets beu

eerder neutrale prikkels

bij eerste contact mogen er geen uitgesproken negatieve of positieve reacties zijn

neutrale context

een negatieve context kan via een evaluatieve conditionering op de neutrale prikkel afstralen.

primacy

wat je eerst hoort, blijft hangen

recency

wat je als laatste hoort, ligt ver in het geheugen

overredingsheuristieken

verkorte denkwijze. mentale binnenweg waarlangs mens heel snel tot een oordeel komt.

how-do-i-feel-about-it-heuristiek

emoties wordt hier gebruikt om een beslissing te maken

aantrekkelijkheidsheuristiek

je gaat af op hoe aantrekkelijk/aangenaam je de persoon vindt die de boodschap levert

bekwaamheidsheuristiek

komt de persoon die aan het spreken is overtuigend over of niet

cognitiebehoefte

de mate waarin men plezier haalt om actief betrokken te zijn bij cognitief uitdagende activiteiten

reactantie

een slechte emotionele toestand die gepaard is met het gevoel dat er geknaagd wordt aan de individuele vrijheid en als tegenreactie ga je het omgekeerde doen

brandwagon effect

een denkfout waarbij we iets doen, denken of vinden, vooral omdat anderen dat ook doen

injunctieve norm

hoe mensen zich zouden moeten gedragen

descriptieve norm

hoe mensen zich in de werkelijkheid gedragen

negativiteitsbias

negatieve gevoelens zijn vaak sterker dan positieve

acquisition

verwerven aan het gedragsschema

performance

uitvoeren van het gedragsschema

overt gedrag

openlijk en zichtbaar gedrag

covert gedrag

innerlijk en onzichtbaar gedrag

top down

van bovenaf opgelegd

bottom-up

spontaan ontstaan binnen de groep

autokinetisch effect

optische illusie waarbij een stilstaand lichtpunt in het donker lijkt te bewegen ten gevolge van de eigen oogbewegingen

asynchroon

nabootsen

groepscohesie

hoe hechter de groep, hoe meer conformisme

conformeren

de neiging om de eigen opinies, attitudes of gedragingen aan te passen aan wat men als norm ervaart binnen de groep.

ambiguïteit

dubbelzinnig

voet-tussen-de-deur

eerst een klein verzoek, dan de eigenlijke vraag

de deur-in-het-gezicht

eerst een extreem verzoek, dan de eigenlijke vraag

low-ball (opbieden)

eerst een te lage prijs, dan de eigenlijke prijs

that’s-not-all (afprijzing)

eerst een te hoge prijs, dan de werkelijke prijs

demografie

de studie dat de bevolking en kenmerken gaat bestuderen

hybriditeit

vermenigvuldiging van 2 verschillende soorten

kosmopolitisch

iemand die zich verbonden voelt met heel de wereld ongeacht je nationaliteit

culturaliserende benadering

de nationale ethisch-culturele of religieuze achtergrond van een persoon is het belangrijkste kenmerk van iemands identiteit

idiosyncrasie

het typisch unieke gene

collectief

een groep met een gedeelde gemeenschappelijkheid

etnocentrisme

eigen cultuur als norm bezien

etnofarmacologie

de wetenschappelijke studie van materialen die door etnische en culturele groepen als ‘geneesmiddelen’ worden gebruikt

cultuur

geheel van bepaalde waarden, normen, attitudes, ideeën.. binnen een samenleving die generatie op generatie wordt doorgestuurd

subcultuur

een kleinere cultuur binnen de dominante cultuur die niet altijd overeenkomt met die dominante cultuur

enculteratie

aanleren van de (sub) cultuur waar je toe behoort

acculteratie

aanleren van een vreemde cultuur

cultureel relativisme

gedrag en gebruiken van een cultuur moet worden beoordeel door de maatstaf van de cultuur zelf

assimilatie

proces waarbij een individu of groep zich volledig aanpast aan een dominante cultuur

integratie

leven in een samenleving met veel diversiteit op een harmonieuze manier

Marginalisatie

mensen worden aan de kant geduwd door de dominante cultuur waardoor een vermindering is van macht

seperatie

mensen van een andere cultuur apart houden