Chemie semester 1

alle begrippen van chemie in semester 1

Open systeem

vrij uitwisselen van materie en energie met de omgeving.

Gesloten systeem

uitwisseling van enkel energie met omgeving

Geïsoleerd systeem

geen uitwisseling van zowel energie als materie

Inwendige energie U

energie die al op voorhand aanwezig is in de materie. Het is de totale energie aanwezig in een stof en de som van alle vormen van potentiële en kinetische energie.

Potentiële energie

kernenergie, roosterenergie, bindingsenergie,…

Kinetische energie

deeltjes bewegen en bezitten kinetische energie door hun snelheid en beweging.

Reactie-energie

dit is het verschil in inwendige energie tussen reactieproducten en reagentia. Deze wordt uitgedrukt in Joule J.

Activeringsenergie

initiële energiestoot die nodig is om reacties van bepaalde spontane processen op gang te brengen.

Exotherme proces

proces waarbij warmte wordt afgegeven aan de omgeving.

Endotherm proces

proces waarbij warmte uit de omgeving wordt opgenomen.

Eerste hoofdwet van de thermodynamica

elke uitwisseling van energie met de omgeving gaat gepaard met een equivalente verandering van inwendige energie van het systeem. De totale energie van het geïsoleerd systeem is constant.

Enthalpie

energie die als energie en arbeid kan vrijkomen

Reactie-enthalpie of reactieverandering

Het verschil tussen de hoeveelheid enthalpie in de reagentia voordat de reactie plaatsvindt en de hoeveelheid enthalpie in de reactieproducten na afloop van de reactie.

Gedwongen processen of niet-spontane processen

vinden plaats onder invloed van uitwendige drijfveer die permanent aanwezig is tijdens het proces.

Zelfonderhoudende processen of spontante processen

hebben geen uitwendige drijfveer nodig, maar wel andere inwendige drijfveren zoals activeringsenergie.

Entropie S

parameter die de wanorde van een systeem beschrijft.

Tweede hoofdwet van de thermodynamica

de totale entropie in het universum wordt steeds groter.

Chemisch botsingmodel

botsingtheorie of theorie van het geactiveerd complex

Effectieve botsingen

botsende deeltjes beschikken over voldoende kinetische energie en de onderliggende oriëntatie is goed. De botsingen leiden tot een chemische reactie.

Elastische botsingen

botsingen die niet voldoende kinetische energie hebben en geen goede onderliggende oriëntatie hebben.

Geactiveerd complex

wordt ontstaan door effectieve botsingen en is een overgangstoestand waarbij de oude bindingen nog niet volledig verdwenen zijn, en de nieuwe bindingen nog niet volledig gevormd zijn.

Reactiesnelheid v

de snelheid waarbij een chemische reactie gebeurt.

Gemiddelde reactiesnelheid v

de vermindering van de stofhoeveelheid van de reagentia of toename van de stofhoeveelheid van de reactieproducten per tijdseenheid en per volume-eenheid.

Katalysator

stof die de reactiesnelheid beïnvloedt, zonder zelf aan de reactie deel te nemen.

Positieve katalysator

Zorgt ervoor dat de benodigde activeringsenergie daalt waardoor de minimale kinetische energie ,die nodig is voor een botsing, kleiner wordt.

Negatieve katalysator

Zorgt ervoor dat de benodigde activeringsenergie stijgt waardoor de minimale kinetische energie, die nodig is voor een effectieve botsing, groter wordt.

Homogene katalyse

De katalysator reageert in één van de tussenstappen, om dan terug vrij te komen in een daaropvolgende stap. De katalysator bevindt zich in dezelfde fase als de reagentia.

Heterogene katalyse of contactkatalyse

de katalysator fungeert als ontmoetingsplaats voor de reagentia. De katalysator en de reagensmoleculen bevinden zich in verschillende fases.

Snelheidswet van Guldberg en Waage of wet van de massawerking

de ogenblikkelijke reactiesnelheid is RE met het product van de concentraties van de reagerende stoffen. Hierdoor moet elke concentratie tot een macht verheven worden waarvan de exponent gelijk is aan de coëfficiënt van het overeenstemmende deeltje in de reactievergelijking.

Globale of totale orde van een reactie

som van alle machten in snelheidsvergelijking

Éénstapsreactie

de reagentia worden via een geactiveerd coplex onmiddellijk omgezet in reactieproducten.

Meerstapsreactie

reactie waarbij het reactiemechanisme uit verschillende elementaire stappen bestaat. De reactievergelijking geeft enkel de begin-en eindtoestand van het proces weer.

Aflopende reacties

reacties die doorgaan tot minstens één van de reagentia volledig is weg gereageerd.

Evenwichtsreacties

reacties die niet aflopend zijn en nooit stilvallen. De reacties verlopen beide omkeerbaar en onvolledig.

Dynamische evenwichtstoestand

toestand bij evenwicht waarbij de reagentia en reactieproducten voortdurend met elkaar reageren met dezelfde snelheid.

Evenwichtsconstante K

constante voor een bepaalde evenwichtsreactie ( bij bepaalde temperatuur)

Homogeen evenwichtssysteem

enkel stoffen waarvan de concentratie kan veranderen plaatsen we in de breuk. Dit zijn stoffen die in een homogene toestand aanwezig zijn.

Omzettingsgraad

verhouding van de omgezette stofhoeveelheid van een bepaald reagens bij evenwicht tot de omgezette stofhoeveelheid ervan indien het een aflopende reactie is.

Rendement

procentuele uitdrukking van de omzettingsgraad

Principe van Le Chatelier Van ’t Hoff of het chemisch traagheidsbeginsel

Bij verstoring van het evenwichtssysteem wordt de verstoring altijd tegengewerkt via tijdelijke overheersing van één van beide reacties tot de evenwichtstoestand is bereikt.