AP: 3rd Quarter - MT #1

Sambahayan

• Konsyumer ng mga produktong inililikha ng bahay-kalakal

• May-ari ng mga salik ng produksyon

Bahay-kalakal

• Prodyuser ng mga tapos na produkto at serbisyo

• May-ari ng pisikal na kapital

Institusiyong Pinansiyal

• Tagapamagitan sa anumang ugnayan may kinalaman sa pananalapi

Leakage

• Outflow ng mga produkto

• Kasama ang pag-iimpok, pagbabayad ng buwis, at import

Injection

• Inflow ng mga produkto

• Pamumuhunan, government expenditures, export

Pamahalaan

• Sektor na bumubuo ng patakaran upang masaayos ang ekonomiya

Globalisasyon

• Paggalaw ng tao, produkto, salapi, at kaalaman sa iba’t ibang bansa

Trade surplus

• Nagaganap pag mas malaki ang export kaysa sa import

Trade deficit

• Nagaganap pag mas malaki ang import kaysa sa export

Unang Modelo

• Payak na ekonomiya

• Binubuo ng sambahayan at bahay-kalakal

Ikalawang Modelo

• Pananalapi

• Binubuo ng institusiyong pinansiyal na tagapamagitan sa pananalapi

• Pag-iimpok o pamumuhunan

Ikatlong Modelo

• Pamahalaan

• Pagbabayad ng buwis

Ikaapat na Modelo

• Panlabas na sektor

• Globalisasyon

• Binubuo ng import at export

Economic Performance

• Pangkalahatang kalagayan ng mga gawaing pang-ekonomiya ng bansa

• Nasusukat sa pamamagitan ng GNP at GDP

National Income Accounts

Tumutukoy sa GDP at GNP at kolektibong pagsasama ng mga ito

National Income Accounting

Paraan ng pagsukat ng GNP at GDP

Gross Domestic Product

Kabuuang produkto at serbisyo kasama ang partisipasyon ng mga dayuhang negosyante sa produksyon sa loob ng bansa

Gross National Product

Kaubuuang halaga ng mga produkto at serbisyo na nagawa ng mamayang Pilipino sa loob at labas ng bansa

Expenditure Approach

Batay sa halagang ginastos sa paglikha ng produkto o serbisyo

Formula:
GDP: [C + I + G + (X - M)]

GNP: GDP + NFIA

Net Factor Income from Abroad (NFIA)

Kita ng pambansang ekonomiya mula sa salik ng produksyon na nasa ibang bansa

Inflow - Outflow = NFIA

Savings/Ipon

Perang natira matapos matugunan ang mga pangangailangan at kagustuhan

Income Approach

Batay sa kita ng mga Pilipino na mula sa pagbebenta

GNP = consumption capital allowance + indirect business tax + compensation of employees + rents + interests + proprietor’s income + corporate income taxes + dividends + undisturbed corporate profits

Consumption Capital Allowance

Halaga ng nagamit na kapital

Indirect Business Tax

Buwis na ipinapataw sa pamahalaan

Rent

Kita mula sa lupa

Interest

Kita mula sa kapital

Proprietor’s income

Kita ng entreprenyur sa kanyang negosyo

Corporate Income Tax

Buwis na galing sa kita ng mga bahay kalakal

Dividends

Kita ng mga may-ari ng bahay kalakal

Undisturbed Corporate Profits

Natira sa kinita ng bahay-kalakal matapos mabawasan ng dividends

Value Added Apporach

Batay sa karagdagang halagang produksyon ng bawat sektor ng ekonomiya: agrikultura, industriya, paglilingkod

National Economic Development Authority (NEDA)

Opisyal na tagalabas ng tala ng pambansang kita

National Statistical Coordination Board (NSCB)

Sangay ng NEDA, may tungkulin magtala ng national income accounts (GNP at GDP)

Philippine Statistical Yearbook

Titipon ng NSCB ang lahat ng estatistika rito

Growth Rate

Antas ng paglago ng GNP

Growth Rate = GNP2 - GNP1/GNP1 ×100

Per Capita GNP

Halaga ng produksyon ng bawat Pilipino sa loob ng isang panahon

PCGNP = GNP/Populasyon

Pondo

Dugong dumadaloy sa pambansang ekonomiya