Tkanki zwierzęce - Nabłonki

Flashcards z notatek o tkankach zwierzęcych, skupiające się na nabłonkach.

Nabłonek jednowarstwowy płaski

Silnie spłaszczone komórki z centralnie położonymi jądrami komórkowymi, umożliwiające transport substancji oraz stanowiące barierę fizyczną.

Przykłady występowania nabłonka jednowarstwowego płaskiego

Powierzchnia skrzeli, ściany pęcherzyków płucnych, wyściółka naczyń krwionośnych, pokrycie ciała niektórych bezkręgowców (np. płaźnice).

Nabłonek jednowarstwowy sześcienny

Komórki w kształcie sześcianu z centralnie ułożonymi jądrami komórkowymi, licznymi aparatami Golgiego, mitochondriami i silnie rozbudowaną siateczką śródplazmatyczną.

Funkcja nabłonka jednowarstwowego sześciennego

Wchłanianie i wydzielanie.

Występowanie nabłonka jednowarstwowego sześciennego

Części wydalnicze wielu gruczołów, ściany kanalików nerkowych (komórki zaopatrzone w mikrokosmyki).

Nabłonek jednowarstwowy walcowaty

Wysokie komórki w kształcie walca, jądra zlokalizowane blisko błony podstawnej, liczne aparaty Golgiego i silnie rozbudowana siateczka śródplazmatyczna.

Funkcja nabłonka jednowarstwowego walcowatego

Wchłanianie i wydzielanie.

Występowanie nabłonka jednowarstwowego walcowatego

Większa część przewodu pokarmowego (w jelicie komórki zawierają mikrokosmyki), pokrycie ciała niektórych bezkręgowców (pierścienice, mięczaki).

Nabłonek jednowarstwowy wielorzędowy

Jedna warstwa komórek o różnej wysokości, co sprawia, że jądra komórkowe tworzą kilka rzędów.

Funkcja nabłonka jednowarstwowego wielorzędowego

Ułatwia wyłapywanie zanieczyszczeń pyłowych z wdychanego powietrza poprzez rzęski (nabłonek urzęsiony/migawkowy).

Występowanie nabłonka jednowarstwowego wielorzędowego

Drogi oddechowe, oskrzela.

Nabłonek wielowarstwowy płaski

Zbudowany z wielu warstw komórek, które spłaszczają się w miarę wzrostu odległości od błony podstawnej.

Funkcja nabłonka wielowarstwowego płaskiego

Głównie ochronna.

Występowanie nabłonka wielowarstwowego płaskiego

Skóra, przełyk, odbyt, pochwa.

Nabłonek rogowaciejący

Pokrywa ciało większości kręgowców, jego powierzchniowe warstwy zawierają keratynę i ulegają ciągłemu złuszczaniu (naskórek).

Nabłonek wielowarstwowy sześcienny

Trzy warstwy komórek sześciennych.

Występowanie nabłonka wielowarstwowego sześciennego

Ścianki, gruczoły potowe.

Nabłonek wielowarstwowy walcowaty

Zbudowany z kilku warstw komórek, z których najbardziej wierzchnie są komórki walcowate.

Występowanie nabłonka wielowarstwowego walcowatego

Wyściela cewkę moczową męską i spojówkę.

Funkcje nabłonków

Ochrona przed uszkodzeniami mechanicznymi, szkodliwymi substancjami, utratą płynów z ciała; transport gazów oddechowych, wody, soli mineralnych i związków organicznych; pokrywanie jam ciała i przewodów; funkcja wydalnicza i wydzielnicza; umożliwianie ruchu.

Rodzaje wydzielania komórkowego

Gruczoły merokrynowe (cząsteczkowe), gruczoły apokrynowe (szczytowe), gruczoły holokrynowe (całkowite).

Gruczoły merokrynowe

Substancja wydzielana bez uszkodzenia komórki.

Gruczoły apokrynowe

Oderwanie szczytowej części komórki wraz z wydzieliną, komórka nie ulega zniszczeniu (np. gruczoł potowy, gruczoł mleczny).

Gruczoły holokrynowe

Zniszczenie całej komórki zmieniającej się w wydzielinę.