Aardrijkskunde HFDS 3

Ak

absolute ligging

De coördinaten van een plaats (N.B./Z.B. en W.L./O.L.).

afzetmarkt

Het aantal klanten dat producten wil kopen.

agglomeratievoordeel

Het voordeel dat bedrijven hebben doordat ze vlak bij elkaar zitten.

aquifer

Waterdragende laag in de ondergrond.

arbeidsmigrant

Iemand die ergens anders gaat werken vanwege gebrek aan werk en geld in zijn eigen gebied.

basisbehoefte

Iets wat iedereen echt nodig heeft om redelijk te kunnen leven

bevolkingsconcentratie

Opeenhoping van mensen in een gebied.

bevolkingsdichtheid

Het gemiddelde aantal inwoners per vierkante kilometer (inw/km²).

bevolkingsspreiding

De verdeling van mensen over een land of gebied.

bnp per inwoner

Het gemiddelde inkomen per inwoner per jaar. Je berekent het door het bnp te delen door het aantal inwoners van een gebied.

bronoase

Plek in de woestijn waar grondwater aan de oppervlakte komt.

bruto nationaal product (bnp)

Het geld dat alle inwoners in een land per jaar samen verdienen.

cultuur

Alles wat je hebt aangeleerd.

cultuurgebied

Gebied met overeenkomsten in cultuur.

diffusie

De verspreiding van cultuurelementen van het ene naar het andere cultuurgebied.

diversificatie

Het minder eenzijdig maken van de economie.

druppelirrigatie

Hightechirrigatie waardoor elk plantje via een buisje precies voldoende water krijgt.

duurzaam

Ervoor zorgen dat iets altijd blijft bestaan.

fossiel water

Grondwater uit een periode met een natter klimaat, dat duizenden jaren oud is.

geopolitiek

Het uitoefenen van macht door een land vanwege strategisch belangrijke hulpbronnen of ligging.

global city

Heel grote stad die op mondiale schaal een rol van betekenis speelt op het gebied van economie, cultuur en politiek. Heet ook wereldstad of metropool.

global shift

Het verschuiven van het economische zwaartepunt in de wereld van het gebied rond de Atlantische Oceaan naar het gebied rond de Grote Oceaan.

groenland

Land dat nog niet echt ontwikkeld is, maar dat wel een economische groei doormaakt.

grondwater

Water dat in de grond is weggezakt.

grondwaterpeil

Bovenkant van het grondwater.

inrichting

Het gebruik van de ruimte voor wonen, werken, verkeer en recreatie.

leefbaarheid

Mate waarin een gebied geschikt is om er te leven.

mainport

Knooppunt in transportroutes tussen werelddelen.

menselijke factor

Een verschijnsel verklaren vanuit de mens.

metropool

Zie global city.

Middellandse Zeeklimaat

Zeeklimaat met hete, droge zomers en vochtige, zachte winters.

natuurlijke factor

Een verschijnsel verklaren vanuit de natuur.

natuurlijke hulpbron

Product uit de natuur dat mensen goed kunnen gebruiken.

oase

Plek in de woestijn waar water is.

ontzilting

Van zout (= zilt) water zoet water maken.

opkomend land

Zie groenland.

regionale ongelijkheid

Verschillen in welvaart tussen het ene en het andere gebied.

relatieve ligging

De ligging van een gebied ten opzichte van andere gebieden en de tijd, kosten en moeite die nodig zijn om het te bereiken.

rivieroase

Oase die water ontvangt van een rivier die vanuit natter gebied door de woestijn stroomt.

sociale ongelijkheid

Verschillen in welvaart tussen verschillende groepen mensen in een gebied.

steppe

Droog gebied waar net genoeg regen valt voor de groei van grassen en lage struikjes.

steppeklimaat

Droog klimaat waarbij in een jaar 250 tot 500 mm neerslag valt.

stroomgebied

Het gebied dat afwatert op de hoofdrivier van een stroomstelsel.

stuwdam

Dam in een rivier met een grote voorraad water erachter (stuwmeer).

stuwmeer

Groot waterreservoir achter een stuwdam.

verdamping

De overgang van water (vloeibaar) in waterdamp (gasvormig).

waterschaarste

Een tekort aan water.

welvaart

Mate waarin iemand genoeg geld heeft om in zijn behoeften te kunnen voorzien. Gaat over het inkomen van mensen.

welzijn

Mate waarin iemand toegang heeft tot de basisbehoeften. Gaat over gelukkig en gezond kunnen leven.

wereldstad

Zie global city.