PP week 3: angst en autisme | Quizlet

meest voorkomende psychiatrische stoornissen bij traumatisch hersenletsel

1. depressie (vooral < 1 jaar en als voorgeschiedenis)

2. PTSS

3. slaap-waak stoornissen (onafhankelijk van ernst)

4. psychotische stoornissen

Fobie

overdreven specifieke angst met sterke vermijding waardoor beperkingen.

vaak schaamte --> vermijding

goed behandelbaar met exposure

medicatie kan helpen

paniekstoornis

plotselinge, onverwachte en snel ontwikkelende aanvallen met lichamelijke symptomen en soms ook derealisatie/depersonalisatie

zonder aanleiding -> extra piekeren

DD: somatische oorzaak of middelengebruik

agorafobie

disproportionele en sterk beperkende angst voor open/gesloten (drukke) ruimtes

behandeling ook lastig omdat patient niet er heen durft te komen / daar te zijn

kan komen door neurlogische/somatische aandoeningen zoals hemianopsie, epilepsie of beroerte

sociale angst

angst om door anderen negatief beoordeeld te worden. impact sociale onhandigheden zwaar overschat

gegeneraliseerde angststoornis (GAS)

overmatig zorgen maken over allerlei alledage dingen. ten koste van efficientie (uren per dag). > half jaar.

biologische kwetsbaarheid bij GAS

hyperactiviteit van amygdala bij confronterende situaties. Temperament met hoge arousal en emotionaliteit

cognitieve tekorten bij GAS

overmatige aandacht voor mogelijke gevaren

subjectieve geheugenklachten zonder objectieve tekorten

slechter werkgeheugen

minder reactievermogen

tast vermogen aan om cognitieve processen adequaat in te zetten (vooral aandacht en EF)

omgevingsfactoren bij GAS

aanmoediging van vermijdingsgedrag voor omgeving

overbeschermende en controlerende opvoeding

directe en indirecte overdracht van gevaar

psychiatrische comborbiditeit met GAS

vermoeidheid

pijn

depressie

insomnie

andere angststoornissen

intrusieve gedachten

verminderde emotieregulatie

neurale correlaten bij GAS

verhoogde activatie in amygdala en insula regionen

mediale prefrontale cortex minder actief (minder remming insula)

hippocampus: opslaan bij context waarbij angst stimulus optreedt --> ontwikkelen angststoornis

angststoornis door middel/medicatie

ontstaat kort na blootstelling aan middel

bvb: alcohol, cafeine, cannabis, cocaine, amfetamine, anesthesie, schildklierpreparaten

angsstoornis door somatische aandoening

aanwijzingen met een direct pathofysiologisch gevolg zijn van een somatische aandoening

zoals: cardiale en longaandoeningen

endocriene ziekten (zoals diabetes)

neurologische aandoeningen (tumoren, autonome disregulatie door parkinson)

MCI mild cognitive impairment

overgangsstadium tussen normaal ouder worden en dementie, vooral alzheimer

11-33% MCI --> dementie binnen twee jaar

psychologische symtpomen bij MCI

depressie

angst

apathie

cognitieve functies verminderd

MCI en depressie

prevalentie: 17-55%

hangt samen met amyloide afwijkingen in hersenen en verhoogd risico op dementie

vooral bij amnestische MCI risico op derpressie

MCI en depressie --> snellere conversie naar dementie + hersenveranderingen in witte stof

cognitieve afwijkingen bij MCI

geheugen, EF, verwerkingssnelheid, aandacht

depressie versterkt cog achteruitgang door vermindering van cognitieve reserve

apathie en MCI

prevalantie: 10-45

krachtigste voorspeller conversie naar alzheimers

angst en MCI

prevalentie: 10-52%

complexe relatie angst en cog achteruitgang: angst leidt tot slechtere cog prestaties of andersom?

zou afgeleide marker/prodromaal symptoom kunnen zijn voor cog achteruitgang

inconsistentie over voorspeller conversie MCI naar AD

3 cog modellen voor ADHD

executief functioneren: inhibitie probleem ten grondslag van ADHD

Motivatie/beloningsgevoeligheid: gevoeligheid voor belonen/straffen. dual-pathway model

Arousal/aandacht: staat van alertheid is nodig om kans op leren te verhogen en neurale ruis te verminderen

waarom zijn er ipv subtypes nu specfiers in ADHD?

mensen verschuiven over hun leven heen over verschillende subtypes -- >niet stabiel

meer dimensioneel nu

ook komen de symptomen voor bij andere stoornissen (onoplettend, hyperactief/impulsief)

oorsprong comorbiditeit ADHD ideeen

- gezamelijke bron (genetisch, omgeving)

- beschrijvingen lijken op elkaar

- keten: aandachtsproblemen--> niet meekomen op school --> niet meekomen sociaal --> ...

specifier: ERD: emotionele impulsiviteit

boosheid, irriteerbaar, weinig tolerantie voor stress

specifier: sluggish cognitive tempo

veel dagdromen, onderactief, langzaam bewegen

argumenten dimensioneel perspectief ADHD en andere stoornissen

- veel overlap tussen calssficaties

- geen duidelijke scheiding in mate van symptomen tussen populatie met en zonder ADHD

- symptoombeeld verandert over de tijd

- age of onset 12 jaar. maar nu discussie over late onset ADHD

- grote heterogeniteit binnen ADHD

late onset ADHD

lijkt echt anders te zijn

minder symptomen nodig voor diagnose (>17)

ADHD verdwijnt ook bij veel volwassenen