1Psy Functieleer d1 5.3. Priming

Priming

=alle fenomenen waarbij de aanbieding v/e 1^e prikkel een effect heeft op de verwerking v/e 2^e prikkel of op later gedrag

->overzicht soorten s31!

Directe/repetition priming

=zelfde prikkel 2x na elkaar aanbieden, gaat 2^e keer beter (gewoon herhaling prikkel)

Perceptuele priming

=2 prikkels lijken op elkaar (er i/e een link maar niet exact hetzelfde, bv: qua klank, lettertype, vorm…)

->sneller bij 2^e prikkel want gebruik gelijkaardige verwerkingscomponenten/reactiveren eerder geactiveerde representaties

Conceptuele priming

=begrip (semantisch, betekenis) vd prikkels gelinkt aan elkaar
-Versch. vormen:
 1) Semantische priming
 2) Associatieve priming (context & affectieve priming)

Semantische priming

=verwantschap zit i/d semantische categorie v/h voorwerp (bv: 2x dier) of delen veel semantische eig.

Associatieve priming

=andere mogelijke verwantschappen semantisch (niet slechts zelfde categorie)
 ->context priming (2 prikkels zelfde context)

 ->affectieve priming (gevoel vd verwerking vd prikkels wekt hetzelfde gevoel op)

Respons priming

=moeten taak doen m/d 1^e en m/d 2^e prikkel (bv: duw op knop)

 ->2^e keer sneller duwen op knop, onafh. vd betekenis vd prime

 (probleem, invloed op resultaten!)

Masked priming

=verwerking 1^e prikkel (prime) onderdrukt want wordt gevolgd dr/e masker ->dan komt 2^e prikkel (verzekering dat priming onbewust verloopt door prime kort & gemaskeerd aan te bieden)

 ->subliminale priming=verw. 1^e prikkel zodanig onderdrukt dat de verw. onbewust blijft, blijft onder de drempel v/h bewustzijn

Long-term priming

=off-line: lange pauze tussen 1^e blok en 2^e blok waardoor prime 1^e deel al i/h geheugen zit, moeten oproepen voordat prime e. effect kan hebben

 ->dus als effect gevonden i/h 2^e deel: dan zit visueel beeld (prime) in je geheugen! (perc. priming, Biederman)

Short-term priming

=on-line

->prime zit nog niet i/h geheugen, korte tijd (perc. priming, Biederman)

SOA

=Stimulus Onset Asynchrony

=interval tss verschijnen 1^e prikkel tov de 2^e prikkel (+ duur vd 1^e prikkel) (Marcel, onbewuste seman. priming)

Lexicale decisietaak

=is het een bestaand woord of niet? (Marcel, onbewuste semantische priming)

Negatieve priming

=vertraging vd verwerking doordat de prime eerst onderdrukt / genegeerd moest worden (i/e eerdere taak)