efnafræði kafli 2

Sætistala

fjöldi róteinda í kjarna.

\
segir okkur hvar hún er í lotukerfinu

Massatala

fjöldi róteinda + fjöldi nifteinda

Samsætur

eru atóm sama frumefnis (X) með mismunandi nifteindafjölda í kjarna

öreindir í kjarna

róteindir +

\

nifteindir -

flokkur 1 í lotukerfinu

Alkalímálmar

flokkur 2 í lotukerfinu

jarðalkalímálmar

flokkur 17 í lotukerfinu

halógenar

flokkur 18 í lotukerfinu

eðallofttegundir

Sameind

eru tvö eða fleiri atóm sem raðast upp á ákveðinn hátt og tengjast efnafræðilegum tengjum

Tvíatóma sameind

inniheldur aðeins tvö atóm

Fjölatóma sameind

inniheldur fleiri en tvö atóm

Jón

er atóm eða sameind sem hefur hleðslu (jákvæða eða neikvæða).

Katjón

jón með jákvæða hleðslu.

\
Ef hlutlaust atóm MISSIR eina eða fleiri rafeindir verður það að katjón

Anjón

jón með neikvæða hleðslu.

\
Ef hlutlaust atóm FÆR til sín eina eða fleiri rafeindir verður það að anjón.

Atómjón

inniheldur aðeins eitt atóm

Sameindajón

inniheldur fleiri en eitt atóm

Sameindaformúla

sýnir fjölda atóma af hverju frumefni í einni einingu af efninu.

\
C6H12O6

Reynsluformúla, empírísk formúla

sýnir einfaldasta heiltöluhlutfall atóma í efninu.

\
CH2O

Jónaefni

samanstanda af katjónum og anjónum

\

formúlan er alltaf sú sama og empíríska formúlan

\

summa hleðslna á katjónum og anjónum verður að vera núll

\

oftast málmur + málmleysingi

sameindaefni

málmleysingjar eða málmleysingjar + hálfmálmar

\
Heitið fær endinguna -íð

\
notað grísk forskeyti

grísk forskeyti

1- mono

\

2 - dí

\

3 - tri

\

4 - tetra

\

5 - penta

\

6 - hexa

\

7 - hepta

\

8 - octa

\

9 - nona

\

10 - deca

efnasambönd

eru gerð úr atómum tveggja eða fleiri frumefna

hvenær bætist við -íð ending á heiti hjá jónaefnum?

þessi -íð ending kemur alltaf þegar um tvíefni er að ræða (efnasamband gert úr tvemur frumefnum).

\
en ef jónaenfið hefur aðra endingu í jónatöflunni, þá notum við þá endingu. (-at eða -ít)

heiti tvíefna enda á…

\-íð