Prawo pracy

chuj

Wyjątki od ograniczenia zawierania umowy o pracę na czas określony

• umowa na zastępstwo

• wykonywanie pracy o charakterze dorywczym czy sezonowym

• wykonywanie pracy przez okres kadencji

• gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie.

W jaki sposób powinno się zawierać umowe UOP?

Umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca przed dopuszczeniem pracownika do pracy

potwierdza pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków.

Umowa o pracę na czas określony

może być zawarta max. na 33 m-ce, a łączna liczba umów nie może przekraczać 3. Po 33 m-cach umowa przekształca się w umowę na czas nieokreślony

Ile razy można zawrzeć umowę na okres próbny?

Umowę na okres próbny można zawrzeć tylko raz

Na ile mozna zawrzec umowe na okres probny?

nie dluzej niz 3 miesiące

Kiedy można przedluzyc umowe na okres probny?

 przedłuża się o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli wystąpią takie nieobecności

Umowę o pracę na okres próbny zawiera się na okres nieprzekraczający

• 1 miesiąca - w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy;

• 2 miesięcy - w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika- kiedy mozna?

Pracodawca moze wypowiedziec umowe pracownikowi w razie ciezkiego narusznia przez pracownika podstawowych obowiązkow pracowniczych, popełnienia przez pracownika w czasie trwania UOP przestępstwa

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika- kiedy mozna?

niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:

a) dłużej niż 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące- gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;

2) z przyczyn innych niż wymienionych w punkcie 1 trwającej dłużej niż 1 MSC

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy- kiedy mozna?

• orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie, a pracodawca nie przeniesie go do innej pracy w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim

• pracodawca dopuści się ciężkiego naruszenia obowiązków wobec pracownika – wówczas pracownikowi należy się odszkodowanie za okres wypowiedzenia.

Stosunek pracy wygasa:

• z dniem śmierci pracownika

• z dniem śmierci pracodawcy - konieczność wypłaty odszkodowania 

• tymczasowe aresztowanie pracownika.

Urlop wypoczynkowy

26 dni urlopu na caly etat na UOP

bezpłatny urlop

• udzielany na pisemny wniosek pracownika

• nie wliczany do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze

• jeśli urlop ma trwać dłużej niż 3 miesiące strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu z ważnych przyczyn

•  informacje o korzystaniu z urlopu zawiera świadectwo pracy

• urlop udzielany w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy (za zgodą pracownika)

urlop szkoleniowy

• 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminów eksternistycznych;

• 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminu maturalnego;

• 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminu potwierdzającego

kwalifikacje w zawodzie lub egzaminu zawodowego;

• 21 dni w ostatnim roku studiów – na przygotowanie pracy dyplomowej oraz

przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu dyplomowego.

urlop okolicznościowy- 2 dni

ślub pracownika, urodzenie się dziecka pracownika, zgon i pogrzeb: małżonka, dziecka, ojca ,matki, ojczyma, macochy

urlop okolicznościowy- 1 dzien

ślub dziecka pracownika, zgon i pogrzeb: siostry, brata, teściowej, teścia, babci, dziadka, a także innej osoby pozostającej

urlop opiekunczy

• 5 dni

• - osobie będącej członkiem rodziny lub

  - zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.

  •Za członka rodziny uważa się syna, córkę, matkę, ojca lub małżonka.

  •Urlopu udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

  • Urlop ma charakter bezpłatny. Okres urlopu opiekuńczego wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

 Uprawnienia związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych

Pracodawca musi/może pracownikowi:

- przyznać urlop szkoleniowy

- zwolnić z całości lub części dnia pracy

- przyznać dodatkowe świadczenia

Pracownikowi odbywającemu lub uzupełniającemu wiedzę i umiejętności bez skierowania pracodawca może przyznać:

1) zwolnienie z całości lub części dnia pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia,

2) urlop bezpłatny– w wymiarze ustalonym w porozumieniu zawieranym między

pracodawcą i pracownikiem.

Wypowiedzenie w okresie ciąży

Pracownicy nie można wypowiedzieć ani rozwiązać z nią umowy o pracę w okresie ciąży i urlopu macierzyńskiego oraz od dnia złożenia wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego lub ich części chyba że:

1/ - zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i  wyrazi na to zgodę zakładowa organizacja związkowa.

Kiedy moze nastąpic rozwiazanie umowy w okresie ciazy, urlopu macierzynskiego, rodzicielskiego i ojcowskiego?

 za wypowiedzeniem wyłącznie w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy

Pracownicy w ciąży nie można

• zatrudniać w godzinach nadliczbowych (to samo dla pracownika opiekującego się dzieckiem do lat 8 tylko bez jego zgody)

● zatrudniać w porze nocnej (to samo dla pracownika opiekującego się dzieckiem do lat 8 tylko bez jego zgody)

● delegować bez jej zgody poza stałe miejsce pracy (to samo dla pracownika opiekującego się dzieckiem do lat 8)

● zatrudniać bez jej zgody w przerywanym systemie czasu pracy (to samo dla pracownika opiekującego się dzieckiem do lat 8)

Wymiary urlopu macierzynskiego

20 tygodni - w przypadku urodzenia 1 dziecka przy jednym porodzie,

31 tygodni - w przypadku urodzenia 2dzieci przy jednym porodzie,

33 tygodni - w przypadku urodzenia 3 dzieci przy jednym porodzie,

35 tygodni - w przypadku urodzenia 4 dzieci przy jednym porodzie,

37 tygodni - w przypadku urodzenia 5 i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Ile macierzynskiego mozna wykorzystac przed przewidywana data porodu?

Może wykorzystać nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu, ma prawo też zrezygnować po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni

Urlop rodzicielski wymiar

41 tygodni - w przypadku urodzenia 1 dziecka przy jednym porodzie

43 tygodni - w przypadku urodzenia wiecej niż jednego dziecka przy jednym

porodzie

Urlop ojcowski

 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia.

Urlop ojcowski może być wykorzystany jednorazowo albo nie więcej niż w 2 częściach, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień

Wymiar urlopu wychowawczego: do 36 miesięcy

okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia.

- Rodzice mogą jednocześnie korzystać z urlopu wychowawczego - wówczas łączny wymiar urlopu nie może przekraczać 36 m-cy.

Urlop wychowawczy może być wykorzystany max. w 5 częściach.

Prawo do urlopu wychowawczego:

przysługuje pracownikowi zatrudnionemu co najmniej 6 miesięcy- wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia.

Zwolnienie od pracy na opiekę

2 dni lub 16 godzin w przypadku wychowywania przynajmniej jednego dziecka w wieku do 14 lat - z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Wymiar czasu pracy

Czas pracy nie może:

• przekraczać 8 godzin na dobę

• przekraczać przeciętnie 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy.

święta w okresie rozliczeniowym

Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. (Na przykład 11 listopada wypada w sobotę, to szefito musi wam oddać 1 dzień wolnego w tygodniu).

Minimalny nieprzerwany odpoczynek dobowy

• każdemu przysługuje prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku

ALE, przepis ten nie dotyczy:

• pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy- kierasy

• przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii

  
  W tych powyższych przypadkach, pracownikowi przysługuje w danym okresie rozliczeniowym równoważny okres odpoczynku

Minimalny nieprzerwany odpoczynek tygodniowy

Pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego

Mobbing

1/ działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko

pracownikowi,

2/ polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika,

3/ wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej,

4/ powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika,

5/ izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.

rekompensata za mobbing

Zadośćuczynienie pieniężne przysługuje pracownikowi z tytułu rozstroju zdrowia wywołanego przez mobbing, a nie z tytułu rozstroju zdrowia jedynie związanego z pracą

 Informacje, których firma może wymagać od nowego pracownika

1/ imię (imiona) i nazwisko

2/ data urodzenia

3/ dane kontaktowe

4/ wykształcenie

5/ kwalifikacje zawodowe

6/ przebieg dotychczasowego zatrudnienia
7/ adres zamieszkania

8/ innych danych osobowych tj. imion, nazwisk i dat urodzenia dzieci

9/ numeru PESEL

10/ wykształcenie i przebieg dotychczasowego zatrudnienia

11/ numeru rachunku płatniczego jeśli pracownik nie złożył wniosku o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych

Praca w niedzielę i święta

Pracodawca jest obowiązany zapewnić inny dzień wolny od pracy:

1) w zamian za pracę w niedzielę - w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli,

2) w zamian za pracę w święto - w ciągu okresu rozliczeniowego.

Praca w porze nocnej- rozliczenie finansowe za pracę

 Dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20 % stawki godzinowej z minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Kto to pracownik nocny?

- w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej

lub

- co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną.

Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie:

1) konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;

2)szczególnych potrzeb pracodawcy - (nie więcej niż 150 godzin w roku kalendarzowym).

Praca w godzinach nadliczbowych- dodatkowe wynagrodzenie

1) 100 % wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:

a) w nocy,

b) w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,

c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,

2) 50 % wynagrodzenia - w każdym innym przypadku niż określony w pkt 1.

Czas wolny zamiast wynagrodzenia dodatkowego- praca w nadgodzinach

na pisemny wniosek pracownika, tym samym wymiarze czasu wolnego od pracy.

Może to nastąpić także bez wniosku pracownika. Pracodawca udziela czasu wolnego od pracy, najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych,

Podstawowy system czasu pracy

standardowy czas pracy określony w umowie o pracę.  Max 8 godz. dziennie, 40 godz. tygodniowo w 5-dniowym tygodniu pracy

równoważny system czasu pracy

 uwzględniający pracę w systemie zmianowym. do 12 godz. dziennie, przy zachowaniu norm tygodniowych.

System pracy w ruchu ciągłym

Praca bez przerw (produkcja 24/7). Można pracować do 4 niedziel i świąt z rzędu.

System przerywanego czasu pracy

Praca w systemie, w którym czas pracy jest podzielony na okresy pracy i odpoczynku.

System pracy zadaniowy

Określenie czasu pracy na podstawie wykonania określonych zadań

System skrócony tydzień pracy

Umowa o pracę, w której czas pracy w ciągu tygodnia jest krótszy niż standardowy.  Praca przez mniej niż 5 dni w tygodniu, ale do 12 godz. dziennie

System pracy weekendowej

 Praca wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta. Tylko na pisemny wniosek pracownika. Dziennie max 12 godz., z rozliczeniem okresowym

System skróconego czasu pracy

Obniżony wymiar dobowy (poniżej 8 godz.) ze względu na warunki pracy. Stosowany np. przy szkodliwych warunkach pracy.
Dotyczy np. niepełnosprawnych, młodocianych

Jak staż pracy nalicza wymiar urlopu wypoczynkowego?

Pierwszy urlop: po przepracowaniu 1 miesiąca – 1/12 wymiaru rocznego.

Po roku pracy – pełne prawo do urlopu.

Wymiar urlopu wypoczynkowego 20/26 dni

20 dni – jeśli staż pracy < 10 lat.

26 dni – jeśli staż pracy ≥ 10 lat.

Dla niepełnego etatu – urlop proporcjonalnie. Zaokrągla się w górę do pełnego dnia.

Wliczanie okresów nauki

Szkoła zawodowa – 3 lata.

Średnia – 5 lat.

Policealna – 6 lat.

Wyższa – 8 lat.

Nie sumuje się – liczy się najwyższy poziom

 Urlop w częściach

Można podzielić urlop, jeśli pracownik się zgodzi.
Jedna część musi trwać min. 14 dni kalendarzowych (ciągłość odpoczynku)

Urlop uzupełniając

 Gdy pracownik nie wykorzysta pełnego urlopu z powodu szczególnych okoliczności (np. awans w trakcie roku).
Przysługuje prawo do uzupełnienia do wyższego wymiaru.

Plan urlopów

Tworzy pracodawca, uwzględniając wnioski pracowników i potrzeby firmy.

Plan nie dotyczy urlopów na żądanie.

Może być zastąpiony indywidualnymi uzgodnieniami.