filo H2: René Descartes & probleem van lichaam en geest

heliocentrisme

opvatting dat de zon het middelpunt is van het heelal

doeloorzaak

een oorzaak die in de toekomst ligt, is een oorzaak die tegelijk dienst doet als doel.

mechanische oorzaak

een oorzaak van een bepaald voorwerp waarvan de oorzaak in het verleden zit

scholastiek

middeleeuwse stroming als verzoening tussen aristotelische filosofie en het christendom. ze zien de werkelijkheid als een bezield geheel dat de werking van het universum in stand houd

methodische twijfel

een manier van zoeken naar zekerheid door systematisch aan alles te twijfelen

fundamentele zekerheid

idee achter de uitspraak: "we bestaan nog zolang we denken"

Godsbewijs door Descartes

idee van volmaaktheid adhv principe van oorzakelijkheid

idee van volmaaktheid

manier van denken waarbij het idee van volmaaktheid voldoende is om te zeggen dat het volmaakte bestaat

principe van oorzakelijkheid

manier van denken waarbij een oorzaak een gevolg heeft. De oorzaak is minstens even groot als het gevolg ervan

empirisme

de overtuiging dat je de werkelijkheid het beste leert kennen door waarneming via de zintuigen en door experimenteren

rationalisme

de overtuiging dat logisch en verstandelijk redeneren de zuiverste bron van kennis is

a priori

vanuit het verstand

a posteriori

vanuit de ervaring

dualisme

de visie waar er een fundamenteel verschil is tussen het lichaam en mentale toestanden

mentale toestanden

behoort tot zaken als identiteit, persoonlijkheid, gevoelens, verlangens, gedachten,...

uitkomst van redeneerwerk & kennisleer (van Descartes)

argument voor dualisme waar de geest de enigste zekerheid is dat die bestaat en er een mogelijkheid is dat onze geest buiten ons lichaam kan bestaan

geloofsovertuiging

argument voor dualisme waar het voldoende is om te zeggen dat er 2 werelden of 'dingen' bestaan, het is intuïtief aantrekkelijk of de theorie van Kant + geef tegenargumenten

theorie van Immanuel Kant

theorie voor het dualisme waar men zegt: onsterfelijkheid is de grondslag van de rede, als de onsterfelijkheid van de geest niet bestaat; en zich afvraagt wat de reden dan is om deugdelijk te leven

bijna doodservaringen

argument voor dualisme waar er rekening word gehouden met ervaringen waar de geest uit het lichaam treed + geef tegenargumenten

gezond verstand

argument voor dualisme die niet-naturalistisch is en gelooft in de vrije wil & morele verantwoordelijkheid van mensen + geef tegenargumenten

causale interacties

argument tegen dualisme waar er een interactieprobleem zich voordoet tussen de mentale en lichamelijke toestanden

conceptueel probleem

argument tegen dualisme waar er een interactieprobleem zich voordoet tussen de wederzijdse beïnvloeding van het fysische en geestesspul

wetenschappelijk probleem

argument tegen dualisme waar er een interactieprobleem zich voordoet tussen de wet van behoud van massa & energie.

zonde tegen wetenschappelijke deugd van zuinigheid en eenvoud

argument tegen dualisme waar het op prijs word gesteld dat een theorie zo eenvoudig mogelijk word gehouden

probleem van andere geesten

argument tegen dualisme waar je niet zeker bent of anderen hun geest bestaat en deugdzaam is (als die bestaat)

materialisme

de visie waar geest en hersenen als hetzelfde zien

fysisch spul volgens fysicalisten

alle kenmerken en eigenschappen met o.a. mentale processen te beschrijven met fysica

eliminativistisch fysicalisme

stroming binnen het fysicalisme die zegt dat mentale fenomenen niet bestaan. Het zegt ook dat psychologie later niet meer zal bestaan doordat fysica alles beter kan uitleggen

reductionistisch fysicalisme

stroming binnen het fysicalisme die zegt dat mentale fenomenen te herleiden zijn naar het fysische. Psychologie is wel mogelijk, maar verklaard evenveel als de fysica.

niet-reductionistisch fysicalisme

stroming binnen het fysicalisme die zegt dat je de wereld op verschillende manieren kan bekijken: het mentale en het fysische. Psychologie heeft nog een belangrijke tol hier, want die kan dingen verklaren/uitbreiden die de fysica niet kan.

negatieve reden voor reductionisme

een argument waar fysicalisten beter mentale veroorzaking kan verklaren dan dualisten

positieve reden succes wetenschappen

een argument waar de fysicalisten andere dingen kunnen verklaren die buiten de discussie van lichaam en geest (direct) liggen. + geef tegenargument

positieve reden gezond verstand

een argument waar de fysicalisten observeerbare dingen kunnen aanvaarden als waar. Omdat de geest niet observeerbaar is, bestaat het niet. + geef tegenargument

qualia

kwaliteit van pijn, geur van gras, smaak van appel, ... ; enkel toegankelijk vanuit individueel perspectief

kennisargument tegen reductionisme

een argument waar de fysicalisten via het gedachte-experiment van Mary niet kunnen verklaren waarom, ondanks ze alles weet van perceptie, het fundamenteel ander is tov fysica om kleur te zien

huidige vorm vs ideale, finale vorm van fysica

een argument waar de fysicalisten moeten verdedigen welke vorm van fysica er bedoeld word die allesverklarend is. + geef hun tegenargumenten waarom het een drogreden is