LBdieren

lammersterfte

15-25%

belangrijkste oorzaken lammersterfte

-letsel tijdens partus
-separatie van ooi
-onvoldoende biestopname

dekking ooi

als 60% van volwassen LG is bereikt

sponsmethode

spons met progesteron, na 11-13d verwijderd

drachtresultaten ooi februari

65-75%

spermaproductie ram

begin op 3maand, rond 4-5m geslachtsrijp

merrie camelida

hembra

hengst camelida

macho

veulens camelida

cria, crianza

Tetanus

treedt op wanneer een wond geïnfecteerd raakt met bacteriële sporen van C. tetani

symptomen tetanus

-stijve spieren
-coördinatieverlies
-spasmen
-...

botulisme

toxine wordt via de voeding opgenomen, gaat gepaard met slappe verlammingen

white muscle disease

nutritionele myopathie, tekort aan vit.E en selenium

stressmyopathie

veel melkzuuraanmaak door opjagen van dieren of andere abnormale fysieke activiteit (=maandagsziekte bij paard)

rachitis

te weinig calcium wordt ingebouwd in botten en botten worden niet hard genoeg. Door kracht van spieren worden deze krom getrokken

preventie rachitis

1/2 - Ca/P verhouding in voeding, bij alpaca's preventief vitD

locomotiescore

scorekaart om kreupelheid te herkennen

klauwverzorging rund stappenplan

-binnenklauw vlak zetten (hiel sparen)
-buitenklauw vlak zetten (hiel sparen)
-model maken in zoolhoorn (binnenkant klauwen)
-behandeling van letsels
-verwijderen hielhoorn

panaritium

meestal aan 1 klauw, veroorzaakt door bacteriën, zwelling van de ondervoet, ontsteking tussenklauwspleet

behandeling panaritium

AB (penicilline) en behandeling letsels (sprays)

gewone stinkpoot

letsel in tussenklauwspleet en beide klauwen aan beide poten, veroorzaakt door bacteriën

behandeling gewone stinkpoot

flossen tussenklauwspleet en oxytetracycline-spray. Weidebeloop kan deze letsels zelf herstellen, preventie: ontsmettingsbaden

digitale dermatitis

oorzaak waarschijnlijk spirocheten, letsels aan overgang van huid naar hoorn, aardbei-achtig letsels aan "bovenkant" klauwen

behandeling digitale dermatitis

oxytetracyclinespray en verbandje maar volledige genezing niet mogelijk dus PREVENTIE: verzorging klauwen, ontsmettingsbaden, stalhygiëne,...

hielhoornerosie

veroorzaakt door dezelfde bacteriën als gewone stinkpoot, letsel op beide klauwen thv de hielen, vnl in stalperiode tijdens de winter

behandeling hierlhoornerosie

oxytetracyclinespray en verwijderen alle ondermijnde hoorn

wiitelijndefecten

Bloedingen, verbreding van de wite lijn-zone en ontstekingen, vooral in buitenklauw achterpoten

behandeling wittelijndefecten

wandhoorn wordt weggesneden zodat etter kan gedraineerd worden, soms blokje onder klauw

zoolulcus

veroorzaakt door drukletsel tgv volvoetigheid of overgroei van hoorn op de zool, het leven of de dermis stulpt helemaal naar buiten

behandeling zoolulcus

zoveel mogelijk hoorn rond de ulcus wegsnijden, altijd een blokje onder de andere klauw om te sparen

laminitis

meestal ten gevolge van pensverzuring, kleine bloedingen op verloop witte lijn en zoolhoorn.

behandeling laminitis

AB en ontstekingsremmers

tyloma

tussenteengezwel

behandeling tyloma

harde hoornranden rond tyloma verwijderen, chirurgisch wegsnijden of wegbranden

diepte water klauwbad

15cm, hoogte bad 25cm

stappenplan geit klauwbekapping

-bijsnijden opgekrulde wandhoorn
-inkorten teen
-vlak maken hiel en losse hoorn verwijderen
-wegknippen flapjes in tussenklauwspleet

rotkreupel

besmettelijk, acuut tot chronisch verlopende ontsteking van tussenklauwhuid

preventie rotkreupel

-laarzen aan bezoekers
-laat alleen ontsmette aanhangwagens op de weide
-regelmatig bekappen klauwtjes (2x per jaar)
-quarantaine
-vaccinatie
-goede voeding

behandeling rotkreupel

besnijden klauwtjes, antibioticumspray, voetbaden

osmotische diarree

water wordt aan weefsels onttrokken ipv opgenomen in de weefsels

tympanie

gasopstapeling in maag of darmen

Lumpy jaw

verzamelnaam voor kaakontstekingen

preventie maagzweren

voldoende ruwvoer, weinig stress!

TRP

Traumatische Reticulo Peritonitis

behandeling pensacidose

bicarbonaat of magnesiumoxide, AB

behandeling tympanie

sondage pens of rechtstreeks aanprikken pens en lekken van gas

preventie pensacidose

ruwvoer ruwvoer ruwvoer

behandeling coli-diarree

Voldoende vochtopname en een behandeling met werkzame antibiotica

behandeling salmonella

AB

preventie kalverdiarree

biest, hygiëne en gescheiden opfok

lammerdiarree

E. coli, rota, corona, cryptosporidium

Rainbow test

test om te kijken van welk pathogeen de diarree een symptoom is

gele diarree biggen

E. coli

rode diarree biggen

clostridium perfringens

witte diarree biggen

coccidiose

waterige diarree biggen

virale diarree

behandeling slingerziekte

per oraal AB toedienen

preventie slingerziekte

R&O, ondersteunen speenovergang, prestarter voederen 5d na geboorte, aanzuren drinkwater

paratuberculose

besmettelijke bacteriële ziekte, chronisch verloop, daling melkproductie

bestrijding paratuberculose

opsporen uitscheiders (want geen behandeling) via serologie, oude en jonge dieren scheiden, hygiëne, niet op weiland waar nog mest aanwezig is

BVD

boviene virale diarree, eerste virusvermeerdering in mond- en neusslijmvlies, dan via bloedbaan. Virus wordt zo goed als langs elke weg uitgescheiden

IPI

immunotolerante kalveren, dragen BVD hele leven met zich mee, gaan er op het einde aan dood. Moeten worden besmet tussen 30ste en 120ste dag van dracht

Preventie BVD, 3 pijlers

-verplicht testen kalveren via earnotch
-verplichte test aankooprund, indien positief moet verkoper dier terugnemen
-vrijwillige vaccinatie vaarzen

dysenterie

wordt doorgegeven van zeug op big door zogen

behandeling dysenterie

-behandeling individueel dier
-behandeling ganse stal als +10% symptomen heeft
-eradicatieplan

PIA

proliferactieve enteropathie, bij gespeende biggen, vleesvarkens en geiten

zandkoliek alpaca

paraffine olie of psylliumvezels

weeldeziekte

door clostridium of jong en eiwitrijk gras (vandaar overeating dissease)

preventie weeldeziekte

geen overvoeding, geen plotse voerwijzigingen, vaccinatie

mycotoxines

wanneer voedermiddel besmet wordt met schimmels gaan mycotoxines worden geproduceerd, uiteenlopende effecten

loodintoxicatie

gastro-intestinale klachten, overgevoeligheid bij aanraking en blindheid

kopervergiftiging

schaap, meestal chronische opstapeling, gele slijmvliezen

maagzweren

melena aan billen, tragere groei

worm schapen en geiten

Haemonchus

worm bij jonge lammetjes (en kalfjes op de wei)

Nematodirus

worm bij runderen

Ostertagia

Trichostrongylus

probleem bij schapen en geiten vooral, diarree in najaar

1 mei

infectiedruk parasieten is minimaal

Telodorsagia

groeivertraging in zomer en najaar, enkel bij extreme besmettingen diarree

Haemonchus

droge en donkere keutels, in zomer

Nematodirus

in voorjaar, waterdunne diarree

verdunningsmethode

het samen weiden van gevoelige (jonge) en resistente (oude) dieren om de besmettingsgraad te verlagen

mestonderzoek maagnematoden

4 tot 6w na uitweiden

preventie maagdarmnematoden

-maaien voor inscharen
-jongvee samen weiden met droogstaande koeien
-omweiden

behandeling schurft

dieren injecteren met bv ivermectine of macrocyclische lactonen, of wassen met mijtendodend middel (2x!)

behandeling ringschurft

normaal natuurlijke genezing, anders antimycotica

preventie schurft

-geen vochtige omstandigheden
-goed aankoopbeleid
-voeding bij lama's en alpaca's

vermageren door schurft

heel zware ontstekingsreacties, ontstekingsvocht verliest door de huid en zit vol eiwitten dus hebben zo goed als altijd een eiwittekort

3h syndroom

Hydratatie - Hypoglycemie - Hypothermie

BRD

Bovine Respiratory Disease, virale verwekkers, maar schade door reactie immuniteitsstelsel

behandeling BRD

ontstekingsremmer! Daarnaast AB om secundaire infecties te voorkomen, indien erg ziek: extra vocht

Preventie BRD

-optimaal biestmelkbeleid
-correct rantsoen
-aangepast vaccinatiebeleid

IBR

infectieuze boviene rhinotracheïtis, Canadese griep. Herpesvirus dat bovenste luchtwegen aantast van koe

preventie IBR

IBR statuten met bijhorende maatregelen

APP

actinobacillose, acute ontsteking van borst- en buikvlies. Bloederig schuim uit muil bij varken

mycoplasma

chronische droge hoest

snuffelziekte

atrofische rhinitis

symptomen snuffelziekte

bloed uit neus

symptomen IBR

stinkende neusuitvloei
korsten in neus
algehele malaise

verspreiding IBR

-contact via weides
-aankoop besmet dier