Dierkunde examenvragen theorie 2

Kraakbeen is gespecialiseerd dicht/ vezelig bindweefsel met een steunfunctie. Het bestaat uit fibroblasten en een matrix

Fout, het bestaat uit chondrocyten of kraakbeencellen en een matrix. Chrondocyten hebben een analoge functie als de fibroblasten bij bindweefsel sensu stricto

In kraakbeen komen bloedvaten voor

Fout, er komen geen bloedvaten voor omdat de proteoglycanen met gylosaminoglycanen in de matrix zich chemisch kunnen binden aan de chondrocyten (collageen) . Ook wordt op die manier de dikte van het kraakbeen beperkt gehouden

Perichondrium omgeeft kraakbeen en is los bindweefsel sensu stricto

Fout, het omgeeft kraakbeen maar is dicht bindweefsel sensu stricto

Het kraakbeen kan intern groeien door fibroblasten van het perichondrium om te bouwen naar chondrocyten

Fout, dit is als de perifeer groeien. Bij interne groei van kraakbeen delen de chrondrocyten

Hyalien kraakbeen heeft intercellulaire stof en een matige hoeveelheid,collageenvezels . De chondrocyten komen voor in de lacunae en het is het meest voorkomend kraakbeentype

Juist, het komt voor in de skeletten van de lagere vertebraten en in het embryonaal skelet van de hogere vertebraten

In elastisch kraakbeen komt intercellulaire stof en elastische vezels voor. De vezels vormen een dicht netwerk

Fout, er komen ook collageenvezels voor

Vezelig kraakbeen bevat veel cellen en veel collageen

Fout, het bevat relatief weinig cellen en heel veel collageen. Het komt voor bij tussenwervelschijven en de vasthechting van pezen

Beenweefsel is levend weefsel dat uit beencellen en matrix bestaat

Juist, bij moderne vertebraten doet het dienst als inwendig skelet, worden spieren hier op aangehecht en is een een reserve opslag van Ca en P

In beenderen komt CaCO3 het meeste voor

Fout, calciumfosfaat komt het meeste voor (85%) - hydroxylapatiet

Osseïne is beencollageen en is een vezel die voor 30% in de matrix van beenweefsel voorkomt

Juist

Osteoblasten worden gevormd uit osteocyten

Fout, osteocyten worden gevormd uit osteoblasten. Osteocyten hebben veel uitlopers en zijn verbonden met de buurcellen via canaluculi

Osteocyten helpen bij het mineralisatieproces van de matrix bij beenweefsel

Juist

Osteoclasten doen aan beenresorptie

Juist

Beenvorming kan overal plaatsvinden

Fout, beenvorming is steeds op plaatsen die al door bindweefsel bezet waren

Endesmale beenvorming is de vorming van bindweefselbeenderen direct uit embryonaal ‘bindweefsel sensu strico’. Ingesloten osteoblasten worden osteocyten en mineralisatie begint

Juist

Bij enchondrale beenvorming worden ontstaan vervangbeenderen uit elastisch kraakbeen dat als eerste de skeletfunctie vervult

Fout, vervangbeenderen bij enchondrale beenvorming onstaan altijd uit hyalien kraakbeen. Hyalien kraakbeen vervult als eerste de skeletfunctie

Bij been-remodeling lossen osteoblasten de binnenkant van het been af en bouwen osteoclasten de buitenkant op. Het wordt hormonaal geregeld

Fout, bij been-remodeling lossen osteoclasten de binnenkant van het been af en bouwen osteoblasten de buitenkant op. Het wordt hormonaal geregeld

Het parathyroïd en calcitonine hormoon bevorderen beenresorptie waardoor de concentratie in Ca in het bloed toeneemt

Fout, het parathyroïd bevorderd beenresorptie waardoor de concentratie Ca in het bloed te laten toeneemt, maar calcitonine verhinderd de resorptie waardoor de concentratie Ca in het bloed afneemt. → *Overall* is de concentratie Ca +- constant

De meeste beensoorten zijn lamellair

Juist

Lamellair been wordt gekenmerkt door een lamellen matrix met paralelle oriëntatie van de osseïnevezels afgewisseld met lagen beencellen

Fout, lamellair been wordt gekenmerkt door een lamellen matrix met verschillende oriëntatie van de osseïnevezels afgewisseld met lagen beencellen

Bij compact lamellair been zijn de lamellen gerangschikt rond de kanalen van Havers waarin een bloedvat is gelegen. Dergelijk kanaal met zijn lamellen wordt een osteon genoemd

Juist, een osteon is een synoniem voor een systeem van Havers. Het komt voor in de diafyse van een been

Volkmann-kanalen zijn de kleine, scheeflopende vaatkanalen in de osteonen

Juist, ze komen dus voor in het compact lamellair been, bij de diafyse van een been

Spongieus lamellair been wordt gekenmerkt door een vlechtwerk van beenbalkjes, osteonen en holten met rood beenmerg voor de bloedvorming. Alle beenderen beginnen spongieus

Fout, er komen geen osteonen voor in het spongieus lamellair been. Het spongieus lamellair been komt voor in de epifyse van een been

Alle beenderen beginnen spongieus

Juist, ze kunnen later worden omgevormd tot compact been

Platte beenderen zijn steeds een mengsel van spongieus en compact been

Juist

Een bundel spiercellen/ spiervezels met in hun cytoplasma myofibrillen vormen een fascicula en meerdere fascicula vormen een spier

Juist, een fascicula is hetzelfde als een spierbundel

Onder bindweefsel senso stricto verstaat men een endomysium, perimysium, epimysium en fascia. Deze structuren omgeven de verschillende ‘niveaus’ van contractiel weefsel

Juist, enodmysium omgeeft de spiervezel/ spiercel

perimysium omgeeft de spierbundelscheden

epimysium omgeeft de spierschede

en de fascia is een extra laag rond de epimisium die de verbinding van pezen met beenderen aangaat

In conctractiel (spierweefsel) komen geen zenuwuitlopers voor, wel bloedvaten

Fout, bloedvaten en zenuwuitlopers zijn essentieel voor het functioneren van een spier

Glad en dwarsgestreept spierweefsel contraheert onafhankelijk van de wil

Fout, glad spierweefsel contraheert onafhankelijk van de wil. Dwarsgestreept spierweefsel contraheert onafhankelijk van de wil als het over hartspierweefsel gaat, en meestal afhankelijk van de wil als het over skeletspierweefsel gaat

Gladspierweefsel heeft net als hartspierweefsel meerdere kernen in een cel

Fout, beide hebben maar 1 kern

Bij spierweefsel gekenmerkt door myofibrillen zonder dwarsstreping zijn de actine en myosine geordend

Fout, er is geen dwarsstreping en dus is de actine en myosine ongeordend

Een syncitium worden gevormd door de fusie van myoblasten tijdens de embryogenese, het zijn meercellige kernen die voorkomen in het dwarsgestreept spierweefsel

Fout, ze komen enkel voor bij het skeletspierweefsel, hartspierweefsel heeft maar één kern per cel

Donkere skeletspieren kunnen minder O2 opslaan dan blekere skeletspieren

Fout, donkere spieren kunnen meer O2 opslaan doordat ze meer myo(hemo)globine bevatten dan blekere spieren. Dit wilt ook zeggen dat ze langer inspanningen kunnen leveren

Een myofibril is opgebouwd uit fijne en grove filamenten. De fijne filamenten bestaan uit myosine, de grove uit actine en tropomyosine

Fout, de fijne filamenten bestaan uit actine, tropomyosine en troponine en de grote filamenten bestaan uit myosine

Evolutie van vasculair weefsel: geen systeem → open systeem → open/ gesloten systeem → gesloten enkel systeem

Fout, geen systeem → open systeem; hemilymfe → gesloten enkel systeem → gesloten dubbel systeem; bloed + lymfe

Bloed bestaat uit bloedcellen, bloedplasma, ademhalingspigment en speelt een belangrijke rol in verschillende fysiologische processen

Juist

Bloed bestaat uit 45% plasma (vloeistof) en 55% gefigureerde elementen (cellen)

Fout, bloed bestaat uit 55% plasma (vloeistof) en 45% gefigureerde elementen (cellen)

Bloed bestaat uit 0,9% ionen (2/3 Na, Cl) en 7% plasmaproteïnen waaronder albumine, globulinen en fibrogeen

Fout, bloedplasma bestaat uit 0,9% ionen (2/3 Na, Cl) en 7% plasmaproteïnen waaronder albumine, globulinen en fibrogeen

Bloedplasma bestaat uit 90% water

Juist

Albumine wordt aangemaakt in de lever en zorgen ervoor dat vertebraten immuniteit kunnen ontwikkelen tegen antigenen

Fout, dit is zo bij globulinen. Albumine wordt aagemaakt in de lever en speelt een rol in de osmoregulatie

Fibrogeen wordt aangemaakt in de lever en wordt door fibrine omgezet in thrombine, vezels voor wondheling

Fout, fibrogeen wordt aangemaakt in de lever en wordt door thrombine omgezet in fibrine, vezels voor wondheling

Serum is het bloedplasma zonder albumine

Fout, serum is het bloedplasma zonder fibrogeen

95% van de bloedcellen in bloed zijn erytocyten

Juist

Erytrocyten vormen het rode beenmerg bij de o.a Aves en Mammalia

Fout, ze worden juist gevormd door het rode beenmerg (epifyse) of in de nieren of milt

Hematopoiese is een complex differentiatieproces waarbij hemocytoblasten uit stamcellen worden gevormd

Fout, hemocytoblasten zijn stamcellen, via hematopoiese kunnen ze differentieren tot erytrocyten

Erytrocyten zijn gekernd

Fout, niet bij de zoogdieren

De kern van erytrocyten verdwijnt zodat er meer plaats is voor hemoglobine moleculen, ze zijn afgeplat zodat de afstand tussen hemoglobine en O2 kleiner wordt en bevatten hemoglobine zodat viscositeit in het bloed wordt tegegegaan

Fout, dit is enkel bij zoogdieren dat de kern verdwijnt

De productie van erytrocyten vindt bij zoogdieren plaats in beenmerg van platte en lange beenderen ter hoogte van spongieus been. Er worden zo’n 2,5 tot 10 \* 10^6 erytrocyten per seconde geproduceerd

Juist

De milt en lever breken via macrofagen (fagocytose) erytrocyten af om het ijzer te recycleren en de haem-groepen om te bouwen tot bilirubrine en biliverdine

Juist, bilirubine is een galpigment, het bepaald de kleur van uitwerpselen

Leucocyten zijn gekernd en amoeboid

Juist

Diapedese is een term om aboemoboide bewegingen te beschrijven

Juist

Granulocyten en agranulocyten, beide een groep van witte bloedcellen, worden aangemaakt en differentieren in beenmerg

Fout, granulocyten worden aangemaakt en differentieren in het beenmerg, agranulocyten worden aangemaakt in beenmerg en in lymfoïde weefsels en differentieren in het bloed tot lymfocyten/ plasmacellen of monocyten/ macrofagen

Bloedplaatjes zijn kleine, kleurloze, gekernde lichaampjes die voor 4,8% van de bloedcellen in staan

Fout, het zijn kleine, kleurloze, ongekernde lichaampjes die voor 4,8% van de bloedcellen in staan

Bloedplaatjes bevatten thromboplastine en spelen een belangrijke rol bij de bloedstolling

Juist

Een zenuwstelsel is enkel opgebouwd uit zenuwweefsel

Fout, ook uit enkele bloedvaten en een beetje bindweefsel

Neuronen doen aan impulsgeleiding

Juist

Neurogliacellen bieden ondersteuning, voeding en isolatie. Ze spelen een rol bij de pikkelgeleiding

Juist

Het neuron bestaat uit dendrieten/ korte uitlopers en axonen / lange uitlopers

Fout, ook uit het perikaryon/ cellichaam

In het granulair neuroplasma komen de normale celorganellen voor, microtubuli, neurofibrillen en pigmenten. Ook de lichaampjes van Nissi

Juist

Het perikaryon is de receptieve regio

Fout, dit is het dendriet. Het perikaryon is de voedende regio

Neurofibrillen zijn ondersteunende intermediare filamenten waar keratine voorkomt

Fout, er komt geen keratine voor, maar andere eiwitten

Nissl-lichaampjes zijn vrij grote conglomeraten van RNA

Fout, Nissl-lichaampjes zijn vrij grote conglomeraten van RNA en ruw endoplasmatisch reticulum

Lichaampjes van Nissl komen voor in axonen en spelen een rol bij de eiwitsynthese in neuronen

Fout, wel in sommige het dendriet en perikaryon. Ze spelen wel een rol bij de eiwitsynthese in neuronen

Er komen meestal meerdere dendrieten voor per neuron

Juist

Een dendriet is de receptieve regio, het ontvangt impulsen van het perikaryon

Fout, het transporteert opgevangen impuls naar het perikaryon. Het perikaryon kan ook impulsen opvangen

Dendrieten bestaan uit neurofibrillen en neuroplasma

Juist

Een axon eindigt op pre-synaptische eindplaatjes en leidt impulsen weg van het perikaryon

Juist, de pre-synaptische eindplaatjes komen voor op het telodendron

Een zenuw is axonen en bindweefsel

Juist

Axonen bestaan uit talrijke neurofibrillen, microtubuli (transport vesikels), mitchondria en veel neuroplasma

Fout, ze bestaan uit talrijke neurofibrillen, microtubuli (transport vesikels), mitchondria en weinig neuroplasma

Neurogliacellen komen o.a. voor bij primitieve invertebraten

Fout, de neuronen zijn hier naakt. Normaal gezien zijn de neuronen ingepakt in een schede van neurogliacellen

Schawncellen zijn chemische en elektrische isolatoren die niet gemyeliniseerd zijn bij de invertebraten en wel gemyeliniseerd bij de vertebraten, ze komen algemeen voor in het zenuwstelsel

Fout, enkel in het perifeer zenuwstelsel

De knopen van Ranvier zijn de plaatsen tussen de Schwan-cellen in het centraal zenuwstel waar het axon bloot ligt

Fout, er komen geen Schwan-cellen voor in het centraal zenuwstelsel. Dit is wel waar voor het perifeer zenuwstelsel

Asterocyten zorgen voor ondersteuning, vasthechting, voeding en osmoregulatie bij het centraalzenuwstelsel

Juist

Microglia zijn uitlopers die de myelineschede vormen bij het CZS ter vervanging van de afwezige Schwan-cellen

Fout, de zijn de oligodendrocyten/ oligodendroglia.

Microglia doen aan fagocytose van metabolieten van neuronen en indringers

Bij unipolaire neuronen heeft het cellichaam slechts 1 uitloper die zich vertakt in een dendriet en een axon, dit type komt veel voor in ganglia, buiten het CZS

Juist, deze ene uitloper van het cellichaam wordt de neuriet genoemd

Multipolaire neuronen hebben cellichamen met een wisselend aantal dendrieten en meedere axonen, ze komen vooral voor in het CZS

Fout, multipolaire neuronen hebben cellichamen met een wisselend aantal dendrieten en 1 axon, ze komen vooral voor in het CZS

Acetylcholine is de belangrijkste neurotransmitter

Fout, het is de belangrijkste neurotransmitter op vlak van spiercontracties, dus bij de motorische zenuwen

Een zenuwimpuls verschilt elke keer

Fout, een zenuwimpuls is altijd hetzelfde, hoe het brein een onderscheid kan maken is niet geweten

De Protozoa worden gekenmerkt door 1 cel, soms aggregaten en embryogenese tot kiembladen

Fout, bij de Protozoa is er nooit embryogenese tot kiembladen

De Parazoa zijn multicellulair met hebben geen weefsel of organen, bv Portifera

Juist

De Eumetazoa is Histozoa zijn meercellig met weefsel en organen

Juist

De Protista/ Protoctistia hebben geen blastula, een undulipodia zoals de schimmels en een kernmembraan zoals de bacteriën

Fout, ze hebben geen blastula, een undulipodia (dus ze zijn geen schimmels) en een kernmembraan (dus geen bacteriën)

De Protozoa zijn eencelligen die voortplantingscellen worden bij de voortplanting

Juist

Protozoa kunnen autotroof zijn of holozoïsch heterotroof

Fout, ze kunnen ook saprozoïsch heterotroof zijn. De autotrofen hebben chromoplasten

De holozoïsche heterotrofe doen aan fagocytose voor voedsel opname

De saprozoïsche heterotrofen/ osmotrofen doen aan pinocytose of nemen voedsel op via dissufie, permeasen en pompen

Bij zout water protozoa is de belangrijkste functie van de contractiele vacuolen om osmotisch binnengedrongen water naar buiten te pompen

Fout, dit is bij de zoetwater organismen die tot de protozoa behoren. De zoutwater organismen hebben een tekort aan water doordat het water naar de omgeven trekt

N-afval bij de Protozoa wordt door de contractiele vacuolen verwijderd

Fout, dit wordt vooral door diffusie verwijderd

Een flagullum bestaat uit een cytoplasmatische cilinder die door een plasmamembraan bedekt is en waarin 9 paar overlangse microtubuli lopen

Fout, een flagullum bestaat uit een cytoplasmatische cilinder die door een plasmamembraan bedekt is en waarin 9 paar overlangse microtubuli lopen die rondom een paar axiale microtubuli zijn gerangschikt in een perifere cirkel

Het kinetosoom aan de basis van een flagellum heeft een 9x2+2 structuur

Fout, dit is bij de eigelijke flagellum. Het kinetosooom/ basaallichaam/ basaalkorrel/ blefaroplast is opgebouwd uit 9 groepen van 3 microtubuli (tripletten) zonder axiale (centrale) microtubuli

Pseudopodiën zijn schijnvoetjes

Juist

Filopodiën en reticulopodiën zijn een vorm van schijnvoetjes met enkel ectoplasma

Juist,

de lopodiën hebben zowel ecto- als endoplasma en

de axopodiën wordt door het axonema (axiale filamenten) opgebouwd uit microtubuli

Filopodiën zijn reticulopodiën met dwarsverbindingen

Fout, reticulopodiën zijn filopodiën met dwarsverbindingen

Tweedeling of binaire deling gebeurt bij de flagellaten longitudinaal (overlangs)

Juist, bij de meeste andere gebeurt tweedeling transversaal (dwars)

Bij knopvorming, een vorm van seksuele reproductie, gebeurt de cytokinese asymmetrisch

Fout, knopvorming is een vorm van aseksuele reproductie, de cytokinese gebeurt wel asymmetrisch

Bij schizogonie gebeurt de meervoudige kerndeling tegelijkertijd met de celdeling

Fout, eerst de meervoudige kerndeling, dan pas celdeling

Cysten zijn dormante vormen die over een stevig omhulsel beschikken en hun metabolische machinerie praktisch stilleggen

Juist

Encystering: afronding, reserve → Golgi-complex produceert omhulsel → undulipodia verwijnt

Fout, in de eerste stap ook dehydratatie

Binnen een cyste kan tweedeling, knopvorming en schizogonie optreden

Fout, enkel tweedeling en knopvorming

Alle Protozoa kunnen ongeslachtelijk voortplanten

Juist, sommige zelfs uitsluitend. Geslachtelijke voortplanting wordt enkel gebruikt voor de herschikking van het genetisch materiaal

Zijn de 2 versmeltende hapoïde gameten, afkomstig uit gamonten, morfologisch niet te onderscheiden, maar fysiologisch wel dan spreekt men van isogamie

Juist

Syngamie is de bevruchting van de ene gameet door de andere, er is ‘zygotevorming’

Juist