Nowotwory jelita grubego RJG

epidemiologia RJG

90% rozwija się z gruczolaków, ryzyko wzrasta po 40 r ż. 2 pod względem miejsca przyczyna zgonów na nowotwory złośliwe

Etiologia/czynniki ryzyka RJG

genetyka: nabyte mutacje genów, nowotwory uwarunkowane genetycznie

dieta bogata w tłuszcze zwierzęce i czerwone mięso

uboga w błonnik

otyłość (brzuszna!!!)

brak aktywności fizycznej

alkohol

papierosy

gruczolaki

nieswoiste choroby jelit

Polipy jelita grubego

polip - każde uwypuklenie tkanki ponad powierzchnię błony śluzowej w kierunku światła jelita. Najczęstsze polipy to gruczolaki.

Rodzaje polipów

Polipy gruczolaki (nowotworowe) - to rozrost nabłonka z cechami dysplazji. Jeśli dysplazja dużego stopnia nacieka tkanka podśluzową, jest to rak inwazyjny (rak w polipie). Ryzyko transformacji złośliwej gruczolaka rośnie wraz z : średnicą, kształtem i budową histologiczną kosmkowy > cewkowo-kosmkowy > cewkowy

Polipy zapalne (rzekome) - powstają w chorobach zapalnych . Nie ulegają przemianie złośliwej

Polipy hiperplastyczne - łagodne, nie wymagają nadzoru endoskopowego

objawy raka prawej połowy okrężnicy (kątnica do okrężnicy poprzecznej; częściej u kobiet)

utajone krwawienie z postępującą niedokrwistością

bóle brzucha

krew utajona w kale

objawy raka lewej połowy okrężnicy (okrężnica zstępująca do odbytu; częściej u mężczyzn )

jawne krwawienie z DOPP

zmiany rytmu wypróżnień, raz biegunka, raz zaparcia

rozpoznanie RJG

kolonoskopia z pobraniem wycinków do badania histopatologicznego

badania laboratoryjne na: niedokrwistość, podwyższone stężenie CEA, kał na krew utajoną dodatni

Leczenie

leczenie polipów endoskopowe usunięcie, przy dużych zmianach chirurgiczne usunięcie

leczenie RJG: resekcja odcinka z guzem i usunięcie okolicznych węzłów chłonnych, leczenie uzupełniające np. chemioterapia, radioterapia