Nederlands, spreekwoorden en uitdrukkingen middelnederlands

Hij gedraagt zich ridderlijk

Hij gedraagt zich ridderlijk

hoffelijk en edelmoedig

In het strijdperk/krijt treden

De strijd aanvatten

Iemand tegen zich in het harnas jagen

Iemand tot vijand maken, uitdagen

In het harnas sterven

Sterven tijdens de uitoefening van je werk

Met open vizier

Openlijk, zonder zijn naam te verzwijgen

Iemand uit het zadel lichten

Iemand zijn positie doen verliezen, ontslaan

Iets/iemand in de gaten hebben

Iemand in het oog hebben

Kleur bekennen

Voor zijn standpunt uitkomen

Ergens een lans voor breken

Iets verdedigen/aanprijzen

Van leer trekken

Fel uithalen tegen iemand

Iets in zijn schild voeren

Iets van plan zijn, stilzwijgend een plan uitvoeren

Hij heeft zijn sporen verdiend

Hij heeft zijn bekwaamheid bewezen

Iemand in het zadel helpen

Iemand aan een functie helpen

Stevig in het zadel zitten

De macht hebben, een positie waar je niet makkelijk bent uit te zetten

De boog kan niet altijd gespannen staan

Men moet zich soms ook eens kunnen ontspannen

Als een pijl uit een boog

Heel snel

Hij heeft al zijn pijlen verschoten

Hij heeft al zijn krachten verbruikt

Niet meer weten van welk hout de pijlen te maken

Ten einde raad zijn, raadloos zijn

In het zand bijten

Verliezen

Iemand de handschoen toewerpen

Iemand ergens toe uitdagen

In de bres springen

Iemand te hulp komen, verdedigen, steunen

Het geheim van de smid

Een niet goed te begrijpen onderdeel in het fabriceren van een bepaald product voor buitenstaanders

Iemand een loer draaien

Iemand op een stiekeme wijze voorliegen of bedonderen

Dat is monnikenwerk

Een saaie, langdurige taak, taak waarbij veel geduld komt kijken

Gewogen en te licht bevonden

Je bent niet goed genoeg bevonden; het gaat verkeerd met je aflopen

De pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet

Iemand verwijt een ander gebreken die hij zelf heeft

Iemand in zijn eigen sop gaar laten koken

Iemand niet helpen, maar zelf diens situatie laten ondervinden

Dat is een heet hangijzer

Een netelige zaak; een moeilijk onderwerp waar veel discussie over bestaat

Iets in de doofpot stoppen

Ergens totaal niet meer over praten; verzwijgen

Hij is een pottenkijker

Een nieuwsgierig ieamnd, ongewenste toeschouwer