kemija ugljik

8.r. organska kemija 4.1, 4.2, 4.3

najvažniji dio prirode- element

ugljik

elementarna tvar ugljika

grafit dijamant, fuleren

svojstva grafita

sivkastovrne boje, mastan na opip, otporan na visoke temp, provodi el struju, ne otapa se u vodi, sublimira na 3670 C

kristalna struktura grafita

šesteročlani prstenovi, slojevi ugljika.

svojstva dijamanta

loše provodi struju, proziran, bezbojan, inertan, najtvrđi metal, kristi se kao nakit ili u tehničke svrhe

kristalna struktura dijamanta

tetraedarska struktura, kut izmrđu atoma 109°, ugljikovi atomi povezani jakim vezama.

struktura fulerena

kuglaste molekule, više od 40 ugljikovih atoma, C60- futbolen

amorfni ugljici

aktivni ugljen, ugljen, koks, čađa, nisu čisti ugljik, sitni fragmenti grafitne strukture

aktivni ugljen

uklanja štetne tvari, neugodne mirise i boje.

zašto je ugljik tako rasprostranjen

zato što se može povezati na puno različitih načina

tri različite ugljikove strukture

nerazgranata, razgranata i prestenasta struktura

ugljikov monoksid

plin bez boje i mirisa, smrtonosan, nepotpuno sagorijevanje ugljika, slabo topljiv u vodi, veže se za hemoglobin

ugljikov dioksid

plin bez boje i mirisa,potpuno izgaranje ugljika, aparati za gašenje požara

nastajanje ugljikova dioksida

truljenje uginulih organizama, vrenje šećera, stanično disanje, erupcije vulkana, izgaranje fosilnih goriva, gorenje organskih tvari

ugljična kiselina

koristi se u gaziranim pićima, reverzibilni postupak, stvara karbonate

reagens za co2

vapnena voda

najvažniji karbonati

natrijev i kalcijev karbonat

skladišta co2

mora i oceani

najvažniji procesi omogućavanja kretanja ugljika

fotosinteza i stanično disanje

staklenički plinovi

metan, ugljikov dioksid, feroni, vodena para, dušikovi oksidi

prosječna temp zemljine površine

14°C

globalno zatopljenje

globalno povišenje temp

svojstva nafte

homogena smjesa, masna na opip, svjtlozelena do crna boja, viskoznost, gustoća, manji volumen od vode

crplenje nafte

kopno- bušotine, more- platforme

frakcijska destilacija nafte

plin, otapala, benzin, kerozin, diezel i parafin, asfalt

frakcijska destilacija

odvajnje sastojaka s obzirom na temp. vrelišta

vakuumska destilacija

odvajnje sastojaka sa snižavanjem tlaka

jesu li naftni derivati topljivi

uglavnom ne

od čega se sastoji prirodni piln

ugl metana

ukapljavanje PP

-161°C

tekućina bez boje okusa i mirisa

ukapljeni PP

mješa se sa smradom za prepoznavanje

PP

terminal za naftu i PP

otok krk

ima ga najviše

ugljen

karbonizacija

proces nastajanja ugljena pod utjecajem bakterija iz organskih tvari uz nedovoljan pristup zraku, visokim temp i tlakovima

striji ugljeni

kvalitetniji ugljeni

spaljivanje ugljena

pepeo i sumporov dioksid

suha destilacija ugljena

postupak razgradnje organskih tvari bez prisutnosti kiska(drvo)

kemija ugljikovih spojeva

organska kemija

organska kemija

bavi se proučavanjem organskih spojeva i njihovm mogućom sintezom u laboratoriju

osnovni elementi organske kemija

kiskik, dušik, fluor, brom, klor, fosfor, jod, magnezij, kalij, kalcij, željezo, natrij, ugljik, dušik, sumpor

valencija ugljika u organskim spojevima

četiri

broj crtica između atoma

jednostruka dvostruka i trostruka veza

jednostruka

veza

dvostruka i trostruka

veza..