Ngoại Khoa - 9/ Đại Cương Về Bỏng

• Bỏng nông trên diện hẹp chiếm bao nhiêu % ?

Chiếm 80%

• Bỏng rộng và sâu chiếm bao nhiêu % ?

Chiếm 20%

• Nguyên nhân của bỏng ?

Bỏng do nhiệt ( nước sôi, xăng,..)

Bỏng do tia lửa điện ( phospho, acid,..)

Bỏng do phóng xạ

• Cách tính diện tích bỏng theo “ Luật 9 “ của Wallace ?

Đầu mặt cổ : 9%

Thân mình phía trước : 9% x 2 _ cộng :18%

Thân mìn phía sau : 9% x 2 _ cộng :18%

Một chi trên : 9% _ cộng : 18% ( 2 tay )

Một chi dưới : 9% _ cộng : 36% ( 2 chân )

Vùng hậu môn sinh dục : 1% _ cộng : 1%

• Cách tính bằng lòng bàn tay ( theo Faust ) ?

Mỗi lòng bàn tay của bệnh nhân được tính bằng 1% dịch tích da bỏng

• Bình trên bao nhiêu % ở người lớn và bao nhiêu % ở trẻ em là Bỏng nặng ?

Người lớn : 15%

Trẻ em : 8%

• Người ta dựa vào nguyên nhân nào để phân loại độ sâu Bỏng

Nguyên nhân

Thời gian

Diễn biến lâm sàng

• Độ sâu của Bỏng có mấy loại và những loại gì

Có 3 loại :

• Bỏng nông

• Bỏng sâu

• Bỏng trung gian

• Bỏng nông là ?

Là bỏng nhẹ, dễ khỏi, không để lại sẹo

• Bỏng nông có mấy mức độ bỏng và như thế nào ?

Bỏng độ 1 : ở lớp sừng, chỗ da đổ, rát, 2 - 3 ngày thì khỏi, không sẹo, ( hay gặp : bỏng nắng, bỏng nước sôi,.. )

Bỏng độ 2 ( độ 2 nông ) : tổn thương lớp biểu bì, da đỏ, có phỏng nước chứa dịch trong, không để lại sẹo, khỏi sau 10 - 14 ngày, ( hay gặp : nước sôi,.. )

• Bỏng sâu là ?

Là bỏng nặng & rất nặng, phá hủy tế bào đáy, để lại sẹo

• Bỏng sâu bỏng độ mấy và như thế nào ?

Bỏng độ 3 : tế bào đáy bị phá hủy, gây hoại tử da, hầu hết bị nhiễm khuẩn, ( Thường gặp: do xăng, acid, bỏng điện,.. )

Bỏng độ 4 : phá hủy hết dạ, bị cháy đen một vùng, ( Thường gặp : điện cao thế, sét đánh, cháy nhà,.. )

• Bỏng trung gian là ?

Là bỏng nằm giữa giới hạn bỏng nông và bỏng sâu ( còn gọi là bỏng độ 2 sâu ) có thể thành bỏng độ 2 hoặc nặng thành bỏng sâu ( Thường gặp : Nước sôi,… )

• Tiên lượng bỏng dựa vào ?

Nguyên ngân

Diện tích và độ sâu

Cơ địa bệnh nhân

• Ở người lớn bỏng độ 2 và độ 3 bao nhiêu là nặng ?

Bỏng độ 2 quá 30%

Bỏng độ 3 quá 15%

• Ở trẻ em bỏng độ 2 và độ 3 bao nhiêu là nặng ?

Bỏng độ 2 quá 12%

Bỏng độ 3 quá 6%

• Có mấy gian đoạn lâm sàng của bỏng ?

Có 4 giai đoạn

1. Giai đoạn đầu : sốc bỏng ( 48h đầu )

2. Gia đoạn 2 : nhiễm độc cấp tính ( 3 - 15 ngày )

3. Giai đoạn 3 : Nhiễm trùng là chính, do các vi khuẩn là tụ cầu vàng , liên cầu, uốn váng

4. Gia đoạn 4 : hồi phục hoặc suy kiện

• Diễn biến lâm sàng của Bỏng - Giai đoạn đầu ?

Do đau, bệnh nhâu kiêu la, vật vã, buồn nôn, vã hồ môi

Do giảm khối lượng tuần hoàn, huyết tương, gây phù nề, bệnh nhân nằm lả, mạch nhanh, HA tụt

Xét nghiệm máu : máu bị cô đặc, nhiễm toan, kiềm giảm, kail máu tăng, creatinine tăng

• Diễn biến lâm sàng chả Bỏng - Giai đoạn 2 nhiễm độc cấp tính ( 3 - 15 ngày )

Lâm sàng :

• Bn kích thích, vật vã, lơ mơ, tri giác kém, sốt cao 40 - 41oC, da lạnh, nổi vân tím,

Trong máu :

• Hồng cầu giảm, protein giảm, ure & creatin tăng cao, rối loạn điện giải

( Đây là giai đoạn nguy hiểm củ hỏng đẫn đến Tủ Vong )

• Điều trị cấp cứu ban đầu của bỏng ?

Giảm đau cho bệnh nhân : morphin 1ctg

Bỏng nhỏ, ngân tay vào nước mát hoặc đá trong 2 giờ

Uống nhiều nước đường

Không cởi quần áo mà cắt bỏ,

Không bôi, rửa vết thương

• Điều trị trong giải đoạn Sốc Bỏng :

Điều trị toàn thân :

• Truyền dịch trong 8h đầu

• Theo dõi sinh hiệu, nước tiểu, chỉ số xem đủ dịch hay không

• 24 giờ đầu truyền dịch 1/10 cân nặng bệnh nhân

Điều trị tại chỗ :

• Chăm sóc trong môi trường sạch, vô khuẩn

• Nốt phỏng nước to, chọc cho thoát dịch

• Băng vô trùng & gạch mỡ

• Chú ý vùng sẹo ảnh hưởng cơ năng chi

• Truyền dịch theo công thức Evans ( 1983 ) là ?

Kg ( cân nặng ) x Diện tích bỏng (%) x 2 + 2000

• Điều trị bỏng ngày sau ( 3 - 15 ngày )

Toàn thân : cho hồi sức tốt, ăn nhiều calo

Tại chỗ : cắt bỏ mảng da hoại tử, băng vô trùng

• Điều trị bỏng sau 2 tuần

Vá da sớm để bảo vệ vết thương

Toàn thân : nâng cao thể trạng cho bệnh nhân