Hoorcollege 1

Macroniveau

het niveau van het beleid

Meso niveau

het niveau van de (school)organisatie

Micro niveau

het niveau van het onderwijsleerproces

Macroniveau eisen

overheid en samenleving

Micro niveau eisen

primair proces

Organisaties

Sociale entiteiten die gericht zijn op een doel, ontworpen zijn als systemen van bewust gestructureerde en gecoördineerde activiteiten, en verbonden zijn met de externe omgeving.

Sociale entiteiten

bestaan uit mensen en onderlinge relaties en interacties

Gemeenschappelijke doelstellingen

voortvloeiend uit de wisselwerking tussen mensen

Gestructureerd en gecoördineerd

middelen en activiteiten worden ingezet om het doel van de organisatie te realiseren

Externe omgeving

maatschappij, inclusief andere organisaties

Kenmerken van een schoolorganisatie

1. Coherent instructional guidance system / ondersteuning van het onderwijs

2. Professional capacity / professionele capaciteit

3. Strong parent-community-school ties / sterke verbondenheid tussen de school, ouders en bredere gemeenschap

4. Student-centered learning climate / leerlinggericht leerklimaat

5. School leadership / leiderschap

Professionele capaciteit volgens leerkrachten

interpersoonlijk competent, pedagogisch competent, competent in teamwork, competent in samenwerken, vakinhoudelijk competent, organisatorisch competent, competent in reflectie

Professionele capaciteit

Up-to-date blijven door training, lezen. Experimenteren met lesgeven. Reflecteren op lesgeven, feedback vragen Samenwerken met collega’s aan lessen/materialen of schoolorganisatorische zaken

Professionele leergemeenschap (PLG)

Een klein team dat regelmatig bij elkaar komt om op een gestructureerde wijze kennis en ervaring te delen rond een relevant thema, waarbij de inzichten bovendien direct praktisch toegepast worden om het onderwijs of de onderwijsinstelling te verbeteren.

Samenhang kenmerken effectieve scholen

Belang interactie kenmerken

Scholen die goed scoorden op de meeste kenmerken, school leadership, parent involvement, work orientation, safety & order curriculum allignment, hadden 10x zo veel kans om verbetering te laten zien dan andere scholen. Scholen die jaren achtereen slecht scoorden op een van deze kenmerken, lieten bijna nooit verbetering zien.

Relational trust

Goede schoolleider voert niet alleen coördinerende/controlerende taken uit, maar bevordert ook goede relaties binnen en met de school

Social capital

bestaande sociale netwerken (bv. religieuze instellingen)

omgevingskenmerken

Relational trust, Social capital, Proportie leerlingen in nood (verwaarlozing, mishandeling, huiselijk geweld, etc.)

factoren op mesoniveau hebben …

geen directe invloed op de effectiviteit van het onderwijs.

Factoren op het niveau van de klas (micro) bepalen …

de effectiviteit van het onderwijs, terwijl factoren op schoolniveau van belang zijn voor het creëren van condities voor effectiviteit

Micro: wat maakt scholen effectief? noem de drie aspecten

methoden, differentiatievormen, leerkrachthandelen

methoden, differentiatievormen, leerkrachthandelen

Management van de klas; ordelijke en rustige atmosfeer. Geven van huiswerk. Hoge verwachtingen van leerlingen hebben. Nastreven van duidelijke doelstellingen. Beperkte set van doelstellingen. Nadruk op basisvaardigheden. Nadruk op cognitieve vaardigheden en transfer. Structureren van de inhoud. Ordenen van doelen en inhouden. Gebruik van advance organizers. Aansluiten bij voorkennis van leerlingen. Heldere presentatie van leerstof. Stellen van vragen aan leerlingen. Onmiddellijk inoefenen van leerstof na instructie. Frequente evaluatie. Terugkoppeling. Correctief/remediërend onderwijs

Schooleffectiviteit volgens Creemers & Sleegers (2009)

Bijdrage/toegevoegde waarde van het onderwijs aan de leeropbrengsten. Ofwel: de hoeveelheid variantie in leeropbrengsten die door de vormgeving en inrichting van het onderwijs kan worden verklaard

Drie uitdagingen definiëren schooleffectiviteit

1) Er bestaat geen definitie van schooleffectiviteit waarover consensus is 2) Definities van schooleffectiviteit veranderen met de tijd 3) Verschillende stakeholders hebben verschillende definities van/benadrukken verschillende aspecten van schooleffectiviteit

Social-systems model of school organisation

Effectiviteitsindicatoren kunnen afgeleid worden van iedere fase in het framework: inputs, transformational processes, outputs.

Input-output reserach

outputs worden voorspeld op basis van inputs. Biedt geen verklaringen voor eventuele relaties tussen outputs en inputs

Effective schools research

systeemperspectief, naast inputs en outputs worden ook transformational processes meegenomen. Biedt wel verklaringen voor eventuele relaties tussen outputs en inputs

Coleman Report (VS, 1966)

Invloed schoolomgeving op leeropbrengsten zeer beperkt, thuisomgeving (sociaaleconomische positie) meest bepalend

Recenter onderzoek heeft de conclusies getemperd

verschillen in scholen en docenten leiden tot noemenswaardige verschillen in leerprestaties

Wat heeft de studie Coleman et al. (1966) ten onrechte geïnterpreteerd ?

de school doet er niet toe