Aralin-1-2

Modyul 1: Batayang Konsepto sa Panimulang Pagsasalin

Panimulang Pagsasalin

Ang pagsasalin ay isang masalimuot na proseso na higit pa sa simpleng tuwirang pagkopya ng mga salita mula sa isang wika patungo sa iba. Ito ay nagsasangkot ng masusing pag-unawa sa kultural at makasaysayang konteksto ng parehong wika at ang mensaheng nais iparating. Mahalaga na isaalang-alang ang pinagmulan ng teksto, ang mga kaugalian ng mga tao na gumagamit ng wika, at ang mga nuances na maaaring hindi tuwirang maisalin.

Teorya ng Pagsasalin

Ayon sa iba't ibang eksperto, mayroong iba't ibang pananaw at teorya sa pagsasalin:

Theodore H. Savory: Itinuturing ang pagsasalin bilang pagtutumbas sa ideya sa likod ng pananalita, kung saan ang layunin ay ipahayag ang parehong ideya sa ibang wika, hindi lamang ang mga salita.
Mildred L. Larson: Naniniwala na ang pagsasalin ay isang proseso ng muling pagbubuo ng mensahe sa tumatanggap na wika gamit ang mga tiyak na tuntunin ng gramatika at bokabularyo, na nagpoprotekta sa orihinal na mensahe habang pinapanatili ang pagiging natural ng bagong wika.
Peter Newmark: Tinitingnan ang pagsasalin bilang isang kasanayan sa pagpapalit ng mensahe mula sa isang wika tungo sa iba, na nagbibigay-diin sa pagkakaunawaan sa nilalaman kaysa sa anyo.
Munday: Inilarawan ang pagsasalin bilang pagbabago ng tekstong nakasulat mula sa isang wika patungo sa iba, idinagdag na ang pagsasalin ay hindi lamang tungkol sa mga salita kundi tungkol din sa mga konteksto at tema.
Paciano Mercado Rizal: Naglagay ng diin sa pagtanggap ng kalayaan sa pagsasalin, ito ay nangangahulugang ang salin ay dapat na mauunawaan at makabuluhan para sa bagong mambabasa nang hindi nalalayo sa orihinal na kahulugan.

Proseso ng Pagsasalin

Ang pagsasalin ay isang kumplikadong proseso na madalas na nagsasangkot ng maraming hakbang,

Pagsasalin ng orihinal na teksto (Source Text - ST) sa target na wika (Target Text - TT) kasabay ng pagganap ng mga masusing pagsusuri sa konteksto, tungkulin at intensyon ng mensahe.

Teorya ng Formal at Dynamic Equivalence

Formal Equivalence: Tumutok sa literal na pagsasalin na subukang panatilihin ang eksaktong pagkakabuo ng orihinal na teksto.
Dynamic Equivalence: Layunin ang pananatili ng kahulugan kahit na magbago ang estruktura, na nagreresulta sa isang natural na pagsasalin na mas madali para sa mambabasa ng target na wika.

Kasaysayan ng Salin

Ang kasaysayan ng pagsasalin sa Pilipinas ay nagsimula sa paglitaw ng mga tekstong panrelihiyon na isinalin ng mga Espanyol, na siyang naglatag ng pundasyon para sa pagsasalin ng mga mahahalagang akdang moral at doktrina.

Ang "Doctrina Christiana", na inilathala noong 1593, ang itinuturing na unang salin na nagpapakita ng pagsisikap na ipaalam ang mga aral na Kristiyano sa mga lokal na tao. Ang mga salin na ito ay nagpapakita ng malaking impluwensya ng mga Espanyol sa mga lokal na wika at kultura.

Mga Layunin ng Pagsasalin

Pagbigay ng Lahat ng Impormasyon: Ang layunin ng pagsasalin ay hindi lamang maipasa ang orihinal kundi pati na rin ang kabuuang mensahe at konteksto upang ang bagong tagatanggap ay makakuha ng ganap at wastong impormasyon.
Pagpasok ng Katinig na Kultura: Mahalaga ang papel ng pagsasalin sa pagdadala ng mga katutubong kalinangan at pagpapalaganap ng mas malawak na kamalayan sa iba't ibang kultura.

Knowt