Ethiek

Yayoi Kusama 94jaar

Wat zie je

wat roept het op

wat vertelt het je

Wilsbekwaamheid

beslisbekwaam → patient is in staat tot een redelijke waardering van zijn belangen ter zake

wilsbekwaam → patient geeft blijk van de op zijn bevattingsvermogen afgestemde informatie te begrijpen naar de mate die voor die beslissing noodzakelijk is.

→ informatie betreft voorgenomen onderzoek/behandeling en verwachting gezondheidstoestand van patient en gevolgen van het nalaten van onderzoek/handeling

wilsbekwaamheid:

• iemand moet begrijpen wat zijn belang is in deze situatie
• de informatie is afgestemd op bevattingsvermogen van petient en gerelateerd aan de actuele vraag
• niet alleen informatie over behandeling maar ook nut/belang ervan
• voor de patient moet het helder zijn wat er gebeurt als er wel of niet behandeld/onderzocht word

wilsbekwaamheid is context-afhankelijk

• risico-gerelateerde standaard (hoe hoger het risico, hogere eisen beslisbekwaamheid)
• risico

beoordeling wilsbekwaamheid:

• wat is de aanleiding om te twijfelen aan de wilsbekwaamheid van de patient?
• welke waarde weegt het zwaarst?
  • zelfbeschikking
  • weldoen
• is een gesprek met de patient mogelijk?
• moet er een deskundige bijkomen?
• zijn er alternatieven voor de behandeling/onderzoek?

beoordeling van de wilsbekwaamheid moet primair gericht zijn op het besluitvormingsvermogen en niet op de uitkomst van de beslissing

→ is de beslisvaardigheid goed? (niet: is de beslissing goed?)

@@leerdoelen@@

grote ethische dilemma’s en kleine ethiek verschil weten

kennen van begrip beslis bekwaamheid en Wilsbekwaam

hanteer ethische dilemma hoofdstuk 10

E-College benutten

Grote ethische dilemma’s :

• euthanasie

• abortus

• reanimatie

• genetische manipulatie (Screenen van down syndroom in de buik)

• vrijheidsbeperking

Kleine ethiek

• problemen van alledag met name in de relatie zorgverlener-zorgvrager/omgeving

in de psychiatrie

• depressie, psychose etc

WAT VIND JIJ ER VAN?

Piet 56jaar

heeft chronische stemmingsstoornis en wil zijn bed niet uitkomen.

hij gaat naar de wc en je collega doet snel zijn kamerdeur op slot zodat hij niet meer terug kan in zijn bed.

paternalistische oplossing.

soms staat het in de zorgplan (met in overleg met piet)

MAG JIJ ER MEE BEMOEIEN?

Simon 19jaar

Opgenomen met een crisismaatregel wegens psychotisch gedrag.

Hjj is stil en teruggetrokken

Hij krijg bezoek van zijn vriendin van 45 die met hem in bed duikt.

WILSonBEKWAAMHEID

Gaat altijd om een situatie

je kan op ene zaak wilsbekwaam zijn en voor een andere zaak/situatie niet.

besluitvaardigheid beoordelen

1. het vermogen om keuze uit te drukken
2. het begrijpen van info die relevant is voor de beslissen over het onderzoek en/of de behandeling
3. het beseffen en waarderen van de betekenis van de info voor de eigen situatie
4. logisch rederen en het betrekken van informatie in et overwegen van behandelopties

WVGGZ

verplichte zorg

• overnemen
• dwingen

Assertieve zorg (ongevraagde zorg)

• actief contact maken
• onderhandelen
• overhalen

Vrijwillige zorg (gevraagde zorg)

• informeren
• adviseren
• overleggen

Hoe zit het hier..?

plaatje 1 (ouder met drank met kindje op de achtergrond) hulp zoeken

plaatje 2 (dakloze met 2 grote honden) geen hulp zoeken, hij is alleen dakloos

plaatje 3 (persoon in het hoekje in foetus stijl met schaduw finger pointing naar de persoon) kan psychose zijn of mishandeling

plaatje 4 (oud vrouw met kat maar heeft 2 verschillende schoenen) in gesprek gaan hoe het gaat of valpreventie

Goede zorg?

vertegenwoordigen van de ander?

A Beslissen vanuit het perspectief van de persoon waar het omgaat

B Dat perspectief verkennen en meenemen in de beslissingen