Odpowiedzi-HYDROLOGIA

1. Podział hydrologii z uwagi na środowisko

• Hydrometeorologia: nauka o wodzie w atmosferze.

• Potamologia: nauka o wodach płynących (potokach i rzekach).

• Limnologia: nauka o jeziorach i zbiornikach wodnych.

• Oceanologia: badanie wód oceanów i mórz.

• Agrohydrologia: dotycząca wody w glebie i podglebiu.

• Geohydrologia: woda gruntowa.

• Hydrogeologia: badanie wód podziemnych.

• Glacjologia: badanie lodowców.

2. Podział hydrologii z uwagi na metodykę badań

• Hydrologia właściwa: krążenie wody w przyrodzie.

• Hydrobiologia: zjawiska życia w środowisku wodnym.

• Hydrofizyka: fizyczne zjawiska wodne.

• Hydrochemia: chemiczne właściwości wody.

• Hydrometria: pomiary zjawisk wodnych.

• Hydrografia: opisywanie wód i badania statystyczne.

• Hydronomia: badanie przyczyn i skutków zjawisk wodnych.

3. Pomiary w hydrometrii

• Stanów wody.

• Głębokości.

• Profilu podłużnego i przekroju poprzecznego.

• Prędkości przepływu.

• Natężenia przepływu.

• Transportu rumowiska rzeczowego.

• Temperatury wody.

4. Potamologia

• Definicja: nauka o wodach płynących (rzekach, potokach).

5. Zadania służby hydrologicznej

• Pomiary i badania hydrologiczne.

• Ujednolicenie systemów pomiarów i obserwacji globalnie.

6. Źródła informacji hydrologicznych

• Instytucje: Wydział Hydrograficzny, Centralne Biuro Hydrograficzne, Instytut Hydrograficzny, IMGW. Publikacje roczne wyników pomiarów.

• Roczniki hydrologiczne: Wisła, Odra, wody powierzchniowe i podziemne.

7. Ogólne równanie bilansu wodnego

• Równanie: P = H + E

  • P: opad (mm)

  • H: odpływ (mm)

  • E: parowanie (mm)

• Średnie wartości dla Polski:

  • Opad: 600 mm/rok

  • Parowanie: 444 mm/rok

  • Odpływ: 164 mm/rok

8. Stan wody

• Definicja: poziom wzniesienia zwierciadła wody.

• Jednostki: cm.

• Zero wodowskazu: poziom odniesienia pod dnem.

9. Różnice między stanem wody a głębokością

• Stan wody (H): poziom nad umownym zerem.

• Głębokość cieku (h1, h2): poziom nad dnem.

10. Urządzenia do pomiaru stanów wody

• Terminowe: łaty wodowskazowe (pionowe, schodkowe), wodowskazy palowe.

• Ciągłe: limnigrafy (mechaniczne, pneumatyczne, elektroniczne).

11. Pomiar terminowy i ciągły

• Terminowy: obserwacje w ustalonych terminach (zwyczajne i nadzwyczajne).

• Ciągły: przy pomocy samopisów (limnigrafy).

12. Stany główne I stopnia

• 4 stany: WW (wysoka woda), SW (średnia woda), ZW (zwyczajna), NW (niska).

13. Stany główne II stopnia

• 16 stanów, które są wyznaczane na podstawie danych I stopnia.

14. Hydrogram stanów wody

• Wykres codziennych stanów wody dla roku hydrologicznego.

15. Histogram stanów wody

• Histogram częstości dla poszczególnych przedziałów stanów wody.

16. Wykres stanów wody z wyższymi

• Używany do określenia trwania stanów wodnych.

17. Częstość stanów wody

• Liczba wystąpień stanów wody w danym zbiorze danych.

18. Porównanie stanów wody

• Wyższy stan to ten trwający dłużej.

19. Krzywa sum czasów trwania

• Stan zwyczajny (ZW) można wyznaczyć numerycznie lub graficznie.

20. Zastosowanie praktyczne związków wodowskazowych

• Korekta stanów wody, uzupełnianie braków w danych, prognozowanie hydrologiczne.

21. Przyrządy do pomiaru prędkości wody

• Pływaki, młynki hydrometryczne, dynamometry, batometry.

22. Zależność liczby obrotów od prędkości wody

• V = α + β * n.

23. Rozkład prędkości

• Liczba pionów i punktów pomiarowych w zależności od szerokości rzeki.

24. Tachoida

• Rozkład prędkości przepływającej wody w pionie.

25. Zalecana liczba pomiarów w pionie hydrometrycznym

• Minimum 3 piony, liczba punków zależy od głębokości.

26. Prędkość średnia w pionie hydrometrycznym

• Obliczenia zależne od głębokości.

• Opracowanie przepływu w części przekroju.

27. Izotacha

• Linie krzywe łączące punkty o tej samej prędkości wody.

28. Krzywa natężenia przepływu

• Zależność stanów wody H i przepływu Q.

29. Dane hydrometryczne do ustalenia krzywej

• Parametry równania Harlachera: H, B, a, n.

30. Przyczyny zmian krzywej natężenia przepływu

• Zmiana wodowskazu i przekroju rzeki.

31. Kształt zależności Q = f(H)

• Woda przekraczająca stan brzegowy.

32. Krzywe konsumcyjne

• Krzywa podstawowa i krzywa zupełna.

33. Z definicje zlewni

• Zlewnia: obszar z którego wody spływają do jednego obiektu.

34. Względne i bezwzględne miary odpływu

• Względne: odpływ jednostkowy, wskaźnik odpływu.

• Bezwzględne: natężenie przepływu, objętość odpływu.

35. Czynniki odpływotwórcze

• Kształtujące hydrogram odpływu.

36. Porównanie hydrogramów odpływu

• Kształty hydrogramów ze zlewni zalesionej i zurbanizowanej.

37. Przepływy główne i okresowe

• Przepływy charakterystyczne SQ, SNQ, ZWQ.

38. Metody wyznaczania przepływów

• Statystyczne, analogowe, empiryczne.

39. Kulminacja wezbrania

• Czynniki wpływające na wielkość kulminacji wezbrania.

40. Metody statystyczne

• Używane przy kompletnych materiałach hydrometrycznych.

41. Wyznaczanie przepływu maksymalnego

• Rozkłady statystyczne.

42. Wyznaczanie średniego niskiego przepływu

• SNQ obliczany jako średnia arytmetyczna.

43. Metody zlewni podobnych

• Używane przy braku danych.

44. Zlewnia analog

• Wybór dla analizy porównawczej.

45. Metody empiryczne

• Warunki ich zastosowania i skutki.

46. Znaczenie kwantyli

• Używane w analizie hydrologicznej.

47. Porównanie przepływów maksymalnych

• WQ5% vs WQ25%.

48. Typy genetyczne wezbrań powodziowych

• Opadowe, roztopowe, sztormowe.

49. Podział rumowiska

• Zgodnie z kryterium ruchu i pochodzenia.

50. Przyrządy do pomiaru rumowiska

• Łapaczka, batometr, limnigraf.

51. Określanie masy rumowiska

• Zmiana warunków pomiarowych.

52. Natężenie transportu rumowiska

• Metody obliczania.

53. Opad efektywny

• Definicja i kształt wykresu w zależności od strat.

54. Hydrogram jednostkowy

• Definicja, rodzaje, etapy wyznaczania.

55. Krytyczny czas trwania deszczu

• J = P / D, wywołujący największe wezbrania.

56. Modele Nasha i Wackermanna

• Schematy i definicje parametrów.

57. Opad efektywny SCS

• Obliczenia dla CN.

58. Bilans wodno-gospodarczy

• Definicja, rodzaje i dane do sporządzenia bilansu.

59. Kryteria wyznaczania przepływu nienaruszalnego

• Kryteria hydrologiczne, ekologiczne.

60. Problemy bilansu ujemnego

• Możliwe rozwiązania.