Definicja: Sole mineralne to pierwiastki chemiczne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, występujące w kościach, mięśniach, krwi itp.
Podział:
Makroelementy: Występują w większych ilościach (np. magnez, wapń).
Mikroelementy: Występują w mniejszych ilościach (np. żelazo).
Uzupełnianie: Należy stale uzupełniać je w diecie, gdyż są usuwane z organizmu.
Magnez (Mg):
Źródła: ziarna zbóż, orzechy, kakao, zielone warzywa liściaste.
Funkcje: Wspiera pracę układu mięśniowego i nerwowego.
Skutki niedoboru: Skurcze mięśni, zaburzenia pracy serca, bóle głowy.
Wapń (Ca):
Źródła: Mleko i jego przetwory, jajka, rośliny strączkowe.
Funkcje: Budulec kości i zębów, udział w krzepnięciu krwi, wsparcie dla układu nerwowego i mięśniowego.
Skutki niedoboru: Łamliwość kości, próchnica, zaburzenia w pracy serca.
Żelazo (Fe):
Źródła: Mięso, ryby, jaja, rośliny strączkowe, zielone warzywa liściaste.
Funkcje: Składnik hemoglobiny.
Skutki niedoboru: Anemia, osłabienie, zmniejszona sprawność umysłowa.
Definicja: Związki niezbędne do regulacji procesów życiowych organizmu, dostarczane przez pożywienie.
Rodzaje:
Rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K):
Źródła: ciemnozielone i pomarańczowe warzywa, mleko, jajka.
Funkcje: zdrowa skóra, prawidłowa budowa kości.
Skutki niedoboru: choroby skóry, krzywica, osteoporoza.
Rozpuszczalne w wodzie (B6, B12, C):
Źródła: cytrusy, zboża, mięso, ryby.
Funkcje: wspomagają układ nerwowy i odpornościowy.
Skutki niedoboru: szkorbut, anemia, osłabienie organizmu.
Zalecenia: Przyjmowanie tylko pod kontrolą lekarza, szczególnie w przypadku, gdy dieta jest uboga w składniki odżywcze.
Wchłanianie: Niektóre sole mineralne lepiej wchłaniają się w obecności witamin (np. magnez z witaminą B).
Nadmiar: Nadmiar witamin rozpuszczalnych w wodzie wydalany, a rozpuszczalnych w tłuszczach może powodować negatywne skutki.
Zapotrzebowanie: Dobowe zapotrzebowanie na wodę wynosi około 1,5 litra, zmienia się w zależności od wieku, temperatury otoczenia i aktywności fizycznej.
Funkcje:
Środowisko reakcji chemicznych.
Rozpuszczanie i transport składników pokarmowych.
Regulacja temperatury ciała.
Usuwanie zbędnych substancji z organizmu.
Symptomy odwodnienia: Suchość w ustach, pragnienie, zmęczenie, zawroty głowy, ciemny mocz.