KPWKP Lesson 5-6 

Kakayahang Pangkomunikatibo ng mga Pilipino

**Kakayahang Lingguwistiko o Gramatikal**

·        Natututo nang maayos ang isang tao

·        Nauunawaan at nagagamit nito ang wika nang tama

**Kakayahang Pangkomunikatibo**

·        Nagagamit nang wasto at tamang sitwasyon

·        Maayos ang komunikasyon.

·        Naihahatid ang tamang mensahe

·        Magkaunawaan ang dalawang taong nag-usap

**Dell Hathaway Hymes**

·        Hindi lang dapat magkaroon nang kakayahang lingguwistiko o gramatikal

·        Nararapat ding malaman ang paraan ng paggamit ng wika

·        Naisasagawa ito ayun sa kaniyang layunin

**Higgs & Clifford, 1992**

·        Pantay na isaalang-alang ang pagtalakay sa mensahe na laman sa tekso at sa porma o kayarian nito

**Dr. Fe Otanes, 2002**

·        Nakapokus ang paglinang sa wika sa kapakinabangang idudulot nito sa mag aaral

·        Makipamuhay sa kanilang kapwa

·        Upang sila ay makapaghanapbuhay

·        Mapahalagahan ang kagandahan ng buhay

·        Pangunahing mithiin sa pagtuturo ng wika  ay makabuo ng isang pamayanang marunong, mapanuri, kritikal, at kapaki-pakinabang

**Canale at Swain**

·        Kakayahang Gramatikal- Pagunawa at paggamit sa kasanayan sa ponolohiya, morpolohiya sintaks semantika at gayundin ang mga tuntuning pang-ortograpiya

·        Magamit ang kaalaman at kasanayan sap ag-unawa a pagpapahayag sa literal na kahulugan ng mga salita

**Mungkahing Komponent ng Kakayahang Lingguwistiko o Kakayahang Gramatikal (Celce-Murcio, Dornyei, at Thurell, 1995)**

·        Sintaks- Pagsasama ng mga salita upang makabuo ng pangungusap na may kahulugan

·        Moorpolohiya- Mahalagang bahagi na salita tulad ng iba’t ibang bahagi ng pananalita

·        Leksiyon ( Mga salita o bokabularyo

·        Ponolohiya (Palatunugan)

·        Ortograpiya (Palabaybayan)

**Kakayahang Lingguwistiko**

·        Kakayahan ng isang tao na gumawa o bumuo nang isang pangungusap na maayos at makabuluhan.

**Kakayahang Komunikatibo**

·        Angkop na paggamit ng mga pangungusap batay sa hinihingi ng isang interaksyong sosyal.

**Kakayahang Sosyolingguwistiko**

·        “Para sa epektibong komunikasyon nararapat iangkop ang wika sa sitwasyon.”

**Mga dapat Isaalang-alang sa Epektibong Komunikasyon**

·        Kakayahang Sosyolingguwistiko- kakayahang gamitin ang wika nang may naangkop na panlipunang pagpapakahulugan para sa isang tiyak na sitwasyong pangkomunikasyon

**S.P.E.A.K.I.N.G (Dell Hymes, 1974)**

Mga mahahalagang Salik ng lingguwistikong interakson mayroong walo (8).

**Setting**

·        Lugar o Pook

·        Tumutukoy sa pakikipag-usap nang maayos sa lugar at sitwasyon

**Participant**

·        Taong nakikipagtalastasan

·        Kinakausap ( Sino-Sino ang mga kalahok sa sitwasyon?)

**Ends**

·        Layunin o pakay ng paguusap

**Act Sequence**

·        Daloy o takbo ng usapan

·        Nararapat lamang na maging sensitibo sa takbo nang usapan.

·        Mainit na usapan -> mapayapang pagtatapos

**Keys**

·        Tono ng pakikipag-usap

·        Pormal o di pormal

**Instrumentalities**

·        Tsanel o Midyum

·        Personal ba o messenger

**Norms**

·        Paksa ng usapan

·        Alamin kung saan tungkol ang usapan

·        May mga sensitibong bagay na limitado lamang sa ating kaalaman

·        Ganitong sitwasyon dapat ay suriin muna kung ang sasabihin natin ay tam aba o mali

·        Paksang eklusibo ( Usapang matanda, pambabae, panlalaki)

**Genre**

·        Nagsalaysalay, nakikipagtalo ba o nangangatwiran

·        Iangkop ang uri ng diskursong gagamitin sa pakikipagtalastasan

·        Minsan ay miskomunikasyon sa genre ay hindi nagkakaunawaan ang magkausap

**Kakayahang Sosyolingguwistiko**

·        Ang Competence na kung saan may batayan at kaalaman ang isang tao sa wika at performance bilang wastong paggamit nito (Savignon, 1972)

·        Pagsasaalang-alang ng isang tao sa ugnayan niya sa mga kausap, impormasyong pinag-uusapan at ang lugar ng pinaguusapan

·        Isinasaalang-alang dito ang konteksyong soyal ng isang wika.

·        Panlipunang pagpapakahulugan para sa isang tiyak na sitwasyong pangkomunikasyon

·        Ang participant setting at norms ang dapat bigyan ng konsiderasyon ng isang tao may kakayahang sosyalingguwsitiko

·        Ayon kay Fantini (2004) mga salikpanlipunang dapat isaalang-alang sa paggamit ng wika, ito ay ang ugnayan ng naguusap paksa lugar at iba pa

·        Angkop na wika para sa hinihinging pagkakataon

·        Maaring magkamili sa pagpili ng salitang paggamit na maaraing magbigay ng impresyon sa iyong kausap na siyay walang aglanag mayabang at naiiba