Onderwerp 4 - Hoofstuk 3 en Hoofstuk 4

Wat is Bestuur?

• Proses van beplanning, organisering, leiding en beheer van 'n organisasie se hulpbronne om besigheidsdoelwitte doeltreffend en effektief te bereik

• Doeltreffendheid - Doen ons dinge reg

• Effektiwiteit - Doen ons die regte dinge

Hoekom is Bestuur Belangrik?

• Bestuur verseker dat organisasies hul hulpbronne doeltreffend en doeltreffend gebruik om organisasie- en professionele ontwikkelingsdoelwitte te bereik en by te dra tot 'n meer volhoubare samelewing vir toekomstige generasies

• Bestuurstake help organisasies om koste te verminder, kwaliteit produkte of dienste aan kliënte te lewer en mededingend te bly

• Bestuur verminder die duplisering van take en aktiwiteite

  • Bestuur verseker dat daar 'n toepaslike struktuur is gevul met mense met die relevante vaardighede en kwalifikasies wat weet aan wie hulle rapporteer en aanspreeklik en verantwoordelik is vir hul werksgebied

• Koester goeie werksverhoudings tussen bestuurders en werknemers

  • Verhoog die moraal van werknemers

  • Verminder werknemerafwesigheid

  • Moedig spanwerk onder werknemers aan

• Ontwikkel organisasies wat reageer op veranderinge in die besigheidsomgewing

  • Responsiewe organisasies het bestuurders wat innovasie en inisiatief aanmoedig sodat daar aan die behoeftes van kliënte voldoen word

• Doeltreffende bestuur verseker dat kwaliteit produkte en dienste geproduseer word

  • Maatskappy wat 'n goeie reputasie en beeld ontwikkel

  • Behou bestaande kliënte en lok nuwe kliënte

• Gebruik die smae-bestuursbeginsels al verskil organisasies volgens tipe, doelwitte, grootte

Wie is 'n Bestuurder?

• Verskillende tipes bestuurders kan gevind word met verskillende tipes verantwoordelikheid en fokus binne die bestuursproses

• Topvlakbestuurders:

  • Klein groepie mense wat verantwoordelik is vir die algemene bestuur van 'n organisasie

  • Strategiese beplanning vir hul besigheid en neem verantwoordelikheid vir die algehele rigting daarvan

  • Strategies - Spesifieke maniere waarop aktiwiteite beplan word om die organisasie se doelwitte te bereik

  • Stel langtermyn doelwitte en bepaal die visie en missie

  • Het 'n verantwoordelikheid om 'n organisatoriese omgewing te skep deur hul optrede en kommunikasie met lede van die organisasie

• Middelvlakbestuurders:

  • Baie groter groep mense en hulle is verantwoordelik vir die bestuur en toesig oor die daaglikse bedrywighede van spesifieke funksionele areas (menslike bronne, finansies, bedrywighede, bemarking)

  • Bekommerd oor veranderinge in die omgewing wat hul funksionele areas gaan raak

  • Ontvang beleide, besluite en algemene strategieë van topvlakbestuur en dra dit oor na spesifieke doelwitte en aksieplanne binne 'n funksionele area of ​​besigheidseenheid vir implementering deur eerstelynbestuur

  • Die areabestuurder is verantwoordelik vir die werwing en bestuur van personeel wat in die areakantoor werk

  • Ken hulpbronne aan funksies toe

• Eerste-lynbestuurders:

  • Laervlakbestuurders doen korttermynbeplanning om seker te maak dat die planne van middelvlakbestuur in die praktyk toegepas word deur die werk van werknemers te rig

  • Bestuurders wat aan intreevlakwerknemers wys hoe om die take te doen wat met hul werk verband hou

  • Leiers - Aanmoediging van spanprestasie, bestuur van interne spanverhoudings en bestuur van verhoudings met ander spanne of eenhede

  • Fokus op die daaglikse take wat gedoen moet word om besluite op hoër vlak te vervul

Bestuursproses

Beplanning:

• Bestuurders identifiseer en besluit watter organisatoriese doelwitte om te volg, besluit hoe dit bereik kan word en identifiseer en allokeer die hulpbronne wat nodig is om daardie doelwitte te bereik

Organisering:

• Die bestuur besluit hoe om hierdie hulpbronne die beste te gebruik om sy organisatoriese doelwitte te bereik

• Behels besluite oor die mees geskikte organisasiestruktuur om organisasiedoelwitte te bereik

Leiding:

• Fokus op hoe bestuurders mense wat in die organisasie werk kan motiveer om organisasiedoelwitte te bereik

Beheer:

• Fokus op hoe goed die organisasie sy planne en doelwitte bereik en waar dit nie die geval is nie, word regstellingsaksie geneem om te verseker dat doelwitte bereik word

Bestuursrolle

• Bestuursrolle kan beskryf word as die rolle wat daar van bestuurders verwag word om te speel

Interpersoonlike rolle

• Figurehead rol - 'n Bestuurder verteenwoordig die maatskappy om sekere simboliese take uit te voer

• Leier rol - Vereis dat bestuurders lede van die organisasie motiveer, koördineer en dissiplineer

• Liaison rol - Vereis bestuurders om doeltreffend met mense van buite hul departemente en buite die organisasie self te werk en te kommunikeer

Inligtingsrolle

• Monitor rol - Bestuurders skandeer voortdurend die omgewing om te sien of daar enige nuwe inligting is wat die organisasie kan beïnvloed

• Verspreider rol - Vereis dat bestuurders belangrike inligting met mense binne en buite die organisasie deel deur e-posse, nuusbriewe, persverklarings en webwerwe

• Spokesperson - Bestuurders word soms vereis om vrae te beantwoord of inligting met verskillende mense oor die organisasie te deel

Besluitnemingsgerigte rolle

• Entrepreneur rol - Doeltreffende bestuurders word verwag om hierdie rol te speel om innovasie en kreatiwiteit binne die organisasie aan te moedig en te begin wat tot voordeel van die organisasie kan wees

• Disturbance handlers - Bestuurders moet effektief wees en oplossings vind vir probleme wat die besigheid in die gesig staar

• Hulpbrontoewyser rol - Bestuurders wat besluit oor die beste manier om van 'n organisasie se hulpbronne gebruik te maak gebaseer op die prioriteite wat in sy strategiese plan geïdentifiseer is

• Onderhandelaars - Daar word van bestuurders verwag om goed te wees in onderhandeling en goed te wees om met mense binne en buite die organisasie te werk om die beste moontlike uitkoms vir die organisasie te kry

Bestuursvaardighede en Bevoegdhede

• 'n Vaardigheid is die vermoë om iets te doen, bevoegdhede is gedrag

  • Vaardighede kan deur werkservaring aangeleer word, bestuurders kan identifiseer watter vaardighede hulle nodig het

• Topvlakbestuur - Vereis konseptuele vaardighede

• Middelvlakbestuurders - Vereis elkeen van die vaardighede byna ewe veel

• Eerstelynbestuurders - Vereis tegniese en menslike vaardighede

Konseptuele vaardighede

• Bestuurders se vermoë om die organisasie te sien en 'n volledige begrip van sy funksies te hê

• Vaardighede toon deur duidelike analitiese denke, die vermoë om wyd en strategies te dink in terme van die besigheidsomgewing

  • Die hantering van kompleksiteit of die ontwikkeling van organisatoriese strategiese planne

• Ontvang nuwe inligting, verwerk dit, maak sin daarvan en identifiseer moontlike probleme en oplossings vir hierdie probleme

• Bestuurders pas by nuwe idees en ervarings aan, hanteer situasies en probleme op innoverende maniere en soek leergeleenthede

• Topvlakbestuurders gebruik hul vaardighede by die werk omdat hulle langtermynbesluite neem en bestuurders help om verby die doelwitte te kyk en besluite te neem wat sal lei tot beter prestasie van die besigheid

Menslike vaardighede

• Bestuurders se vermoë om vertroue te bou, mense te lei, te kommunikeer en te koördineer om te werk om die organisatoriese doelwitte te bereik

  • Werk saam met mense in die organisasie om sy doelwitte te bereik

• Verander die individu se vermoë om met ander te kommunikeer op 'n manier wat die suksesvolle voltooiing van die take sal verbeter

• Alle soorte bestuurders vereis menslike vaardighede aangesien almal met mense werk

• Doelwitte kan verduidelik en ondersteun

• Probleme oplos

• Duidelike kommunikasie

• Positiewe houding

• Bestuur van konflik

• Leierskap

• Emosionele intelligensie

• Veranderingsbestuur

• Motivering van ander

Tegnologiese vaardigheid

• Bestuurder se gespesialiseerde kennis en vermoë om metodes, prosesse en tegnieke te gebruik in ‘n spesifieke veld om 'n taak uit te voer

  • Maak seker dat die organisasie se produkte of dienste geproduseer word om aan klante se behoeftes te voldoen

• Leiding en toesighouding

• Toepassing van kundigheid en tegnologie

• Demonstreer werkskennis en kundigheid

• Organisering

Uitdagings vir Bestuurders Vandag

• Besighede, openbare sektor en nie-winsgewende organisasies poog om goedere of dienste meer en meer doeltreffend te produseer as hul mededingers

  • Hoër inkomste te verdien

  • Behou/lok befondsers en ander hulpbronne (nie-winsgewende organisasies)

  • Regering = verbeter die lewenskwaliteit vir sy burgers deur die lewering van verskeie dienste

• Mededingende voordeel is 'n organisasie se unieke vermoë om dieselfde goedere of dienste meer effektief te produseer as sy kompetisie

• Dit word gedoen deur te reageer op die behoeftes van sy kliënte en om innoverende maniere te vind om doeltreffend kwaliteit goedere of dienste aan sy kliënte te lewer

Bestuur in 'n Globale Omgewing

• Met voortdurende verbeterings in vervoer, kommunikasie, tegnologie, en die infrastruktuur van finansiële instellings maak dit makliker vir organisasies om in meer as een land te werk

• Hoër vlakke van ekonomiese integrasie lei tot globalisering en hoër vlakke van kompetisie

• Bestuurders moet bewus wees van hoe gebeure in 'n ander land hul eie onderneming beïnvloed, of hulle bedrywighede in daardie land doen of nie

• Geo-politieke gebeure het daartoe gelei dat werknemers en verbruikers druk op besighede geplaas het om stappe te neem om bedrywighede in spesifieke gebiede te stop, op te skort of af te skaal

Bestuur in 'n Omgewing Gekenmerk deur Ontwrigtende Tegnologieë

• Bestuurders wat nie aandag gee op die impak van tegnologie mag hulself vind om agter hulle mededingers te val

• Moet voortdurend monitor om die organisasie se vermoë te verbeter om sy doelwitte te bereik

• KI word deel van die besigheidsomgewing

• Vereis dat maatskappye innoverend moet wees sodat hulle aan die behoeftes en begeertes van hul kliënte kan voldoen

• Metaverse - Is 'n digitale toekoms waar besighede in staat sal wees om die fisiese omgewing in 'n virtuele omgewing te repliseer om sosiale of ekonomiese aktiwiteite te fasiliteer en die digitale besigheidspotensiaal uit te brei

• Die digitale era beteken die tempo van tegnologiese veranderinge is vinnig en bestuurders moet dit konstant monitor om die onderneming se vermoë te verbeter om doelwitte meer effektief te bereik

Bestuur van Werk, Arbeidsmag en Werkplekveranderinge

• Werkswyses het verander en bestuurders moet voortgaan om nuwe werkswyses te identifiseer sodat organisatoriese doelwitte bereik kan word

• Wêreldwye arbeidsmagvoorspellings word beïnvloed deur demografiese veranderinge en wys hoe werknemers hulle werk en werplek sien

• Werknemers word nie net meer gedryf deur finansiële belonings nie, maar soek 'n doel hê by die werk vir meer produktiwiteit en 'n gesonder werk/lewe balans

• Die werker van vandag eis groter buigsaamheid van hul werknemers en werkplek tesame met die toename in digitale tegnologie wat afstandwerk moontlik maak

Bestuur van Diversiteit, Gelykheid en Insluiting (DGI) in die Werkplek

• Proaktiewe bestuur van diversiteit, gelykheid en insluiting in die werkplek het 'n kern fokus geword vir baie organisasies wat hul kompeterende voordeel wil bou of onderhou

  • Geslag, ras, godsdiens, onderwys, gestremdheid en werkservaring

• Die Suid-Afrikaanse regering het verskeie beleide, wette en regulasie- opleidingsmodelle ingestel om hierdie transformasie te lei

  • Hoër werknemerbetrokkenheid en bemagtiging

  • Moontlike vermindering van die aantal werknemers wat die organisasie verlaat

  • 'n Sterk ondersteuning vir talentaantrekking

  • Groter innovasie

  • Verbeterde probleemoplossing

  • Verhoogde kliëntetevredenheid

  • Beter finansiële prestasie

  • 'n Gunstige reputasie in die publieke sfeer

Bestuurders kan verskillende strategieë implementeer om diversiteit, gelykheid en insluiting in die werkplek te bevorder:

• Verseker leierskapstoewyding en betrokkenheid

  • Die organisasie se leierskap moet doelwitte stel wat diversiteit in die werkplek bou en dan monitor en verslag doen oor vordering wat gemaak is

• Kommunikeer duidelik oor DEI

  • Verseker dat kommunikasie inklusief is waar nodig en verskillende kulture en tale insluit

• Ontwikkel beleide wat gelykheid bevorder

  • Vereis dat bestuurders kyk hoe toegang tot werksgeleenthede, aanstellings, belonings, vaardigheidsontwikkeling en bevorderings hanteer word

• Ontwikkel werkplekbeleide/intervensies wat insluiting bevorder

  • Beleide sluit in voorsiening vir dagsorgfasiliteite by die werkplek, erkenning van kulturele vakansiedae en maak dit makliker vir werknemers om aan werkspanne deel te neem

• Vergoed en beloon op 'n billike manier

  • Is op soek na die toepassing van beginsels wat verseker dat daar gelyke betaling is (vry van diskriminasie)

• Bied toegang tot opleidingsprogramme/hulpbronne

  • Onderwysprogramme voorsien bestuurders van die relevante opleiding oor die bestuur van DEI en bemagtig bestuurders en verskaf die vereiste vaardighede om DEI-inisiatiewe te ondersteun

  • Help werknemers om meer bewus te word en hul eie vooroordeel te bestuur wanneer hulle met mense werk wat verskillende agtergronde het

• Werf uit verskillende agtergronde

  • moet doelbewus talent uit verskillende agtergronde werf en verseker dat die onderhoudspaneel divers is

Bestuur Verhoogde Fokus op Etiek, Volhoubaarheid en Bestuurspraktyke

• Mense eis toenemend dat ondernemings volgens sekere etiese standaarde optree

• Werknemers en verbruikers soek beter werksomstandighede en regerings verwag etiese standaarde

  • Meer besighede reageer

• Belê hulpbronne in die ontwikkeling van prosesse en stelsels om etiese werkplekke te skep

• Fokus op volhoubaarheid dimensies in die omgewings-, sosiale en bestuurstoesig araes

  • Bring uitdagings en geleenthede

Bestuursteorieë

• Is 'n stel idees en beginsels wat rig hoe mense in 'n besigheid of organisasie bestuur moet word om organisasiedoelwitte doeltreffend en effektief te bereik

• Groot veranderinge in tegnologie het gelei tot groter doeltreffendheid en groter uitset teen laer pryse en verhoogde vraag na goedere

Klassieke Bestuursteorieë

Beklemtoon die bestuur van werk-doeltreffendheid in organisasies.

Wetenskaplike bestuurteorie

Administratiewe bestuurteorie

• 14 Beginsels

Burokratiese bestuurteorie

• Mense het dikwels hul posisies van mag en gesag verkry as gevolg van nepotisme

• Het geglo dat opvoedkundige kwalifikasies en bevoegdheid belangrik is en daar moet formele reëls en prosedures wees dat bestuurders die organisasie doeltreffend en effektief bestuur

• Begin van die 20ste eeu

• Duitse sosioloog Max Weber (1864-1920)

• Mense het dikwels hul posisies van mag en gesag verkry as gevolg van nepotisme

• Het geglo dat opvoedkundige kwalifikasies en bevoegdheid belangrik is en daar moet formele reëls en prosedures wees dat bestuurders die organisasie doeltreffend en effektief bestuur

• Gesien as innoverend en lei tot verhoogde doeltreffendheid

• Formele reëls, prosedures, onpersoonlikheid en spesialisasie van werk wat lei tot doeltreffendheid

  • Werknemers volg reëls en weet hoe om hul werk te doen

• Vestig duidelike lyne van gesag en kommunikasie

• Die besluitnemingsproses is te stadig as gevolg van baie vlakke van gesag en verslagdoeningstrukture

Gedragsbestuursteorieë

• Ingestel in die 1920's toe faktore soos verandering in die tipe werk, aard van arbeidsmag en wetlike en politieke oorwegings gelei het tot verskillende benaderings tot die bestuur van mense

• Sosiale aspek van werk kan 'n organisasie se produktiwiteit beïnvloed

• Bestuurders moet menslike vaardighede ontwikkel soos die vermoë om ander te motiveer en te lei om die organisasie se doelwitte te bereik

• Bestuurders moet werknemers aanmoedig om aan ander werkareas deel te neem - probleemoplossingsproses, generering van nuwe idees (Ontwerp motiverende werk en ondersteun samewerking tussen spanne)

• Aanname dat gelukkige werknemers beter produktiwiteit tot gevolg sal hê

• Moeilik vir bestuurders om presies te weet hoe hulle die sosiale aspek van werk moet ontwikkel en handhaaf, want doeltreffendheid en produktiwiteitsdoelwitte moet nog bereik word

• Mary Parker Follett, ‘n sosioloog (1868-1933)

• Amerikaanse sielkundige Abraham Maslow (1908-1970)

• Douglas McGregor (1908-1964)

• In 1960 het hy twee stelle aannames aangebied oor werknemers se houding teenoor werk en hoe bestuurders in organisasies optree

Kwantitatiewe Bestuursteorieë

• Bekendgestel in die 1940's nadat beperkings van die gedragsbenadering geïdentifiseer is

• Kwantitatiewe metodes word gebruik om belangrike besluite te neem (hulpbrontoewysing, watter goedere of dienste om te produseer, watter lande om uit te brei) en kan help om inligting in logiese kategorieë te organiseer

• Laat bestuurders toe om definitiewe teikens te stel deur numeriese doelwitte te skep en is in staat om die verskillende produksieprosesse te monitor omdat hulle makliker toegang tot die inligting kan kry wanneer dit gerekenariseer is

• Wiskundige modelle en statistiese metodes

• Wiskundige modelle gebruik wiskundige taal soos vergelykings om die manier waarop 'n bestuurstelsel werk te beskryf, maar ignoreer menslike en sosiale verhoudings en kan nie die menslike element in organisasies gebruik nie

• Bestuurders het nie die kans om die menslike vaardighede te ontwikkel wat nodig is om die mense in hul organisasies te bestuur nie

Kontemporêre Bestuursteorieë

• Kom uit die bydraes en beperkings van die klassieke, gedrags- en kwantitatiewe bestuursteorieë

• Amerikaanse sielkundiges Daniel Katz en Robert Khan

• Bekend gestel in die 1950’s

• Oop stelsels in 1966

• Laat bestuurders toe om te sien hoe elke deel van die stelsel ander dele beïnvloed wat lei tot organisasies wat sinergie bereik

• Maak dit makliker vir bestuurders om probleme te identifiseer

• Laat bestuurders toe om die invloed van die besigheidsomgewing op die stelsel te monitor

• As 'n organisasie probeer om die omgewing te monitor, kan dit nie elke omgewingsfaktor beheer nie, wat nie menslike gedrag ten volle verduidelik of voorspel nie

• Enige veranderinge in die besigheidsomgewing kan die organisasie se vermoë om sy produkte te lewer negatief beïnvloed

• Die feit dat elke deel van ander afhanklik is, kan 'n probleem veroorsaak en 'n mislukking in een deel van die stelsel kan lei tot die fout van die hele stelsel

• Fred Fieldler (1960’s)

• Benadering tot bestuur is buigsaam en kan verander volgens die behoeftes van 'n spesifieke situasie

• Laat bestuurders toe om 'n situasie te evalueer voordat hulle 'n geskikte benadering kies

• Maak voorsiening vir 'n kombinasie van benaderings afhangende van die situasie, 'n bestuurder kan gebruik maak van 'n sisteemteorie benadering saam met 'n wetenskaplike een

• Vereis bestuurders om bevoeg te wees in verskeie aspekte van die bestuur van 'n organisasie

• Het dalk nie al die nodige vaardighede nie en kan gevolglik 'n onvanpaste of verkeerde besluit neem oor die benadering wat gevolg moet word

• Werknemers kan verward wees oor wat van hulle verwag word

• William Edwards Deming (1900-1993)

• Bekendgestel in die 1980s

• TQM – Total quality managment

• TQM word in organisasies gebruik om sy proses te verbeter vir goedere of dienste wat hoë vlakke van klanttevredenheid lewer deur die faktore te verwyder wat daartoe bydra dat ondoeltreffende goedere geproduseer word

• Die aanvaarding van deurlopende leiding tot voordele soos die vermindering van prosestyd, die verbetering van afleweringstyd of die verbetering van die optimalisering van hulpbrontoewysing

• Stelselwetenskaplike Peter Senge (1990’s)

• Organisasie wat 'n leerkultuur bevorder, kan lei tot groter aanspreeklikheid en eienaarskap van verantwoordelikhede en take wat aan individue toegeken word en inligtingsdeling oor alle vlakke in 'n organisasie

• 'n Organisasie kan kostebesparings realiseer omdat duplisering van take sowel as tyd bespaar kan verminder omdat daar konstante interaksie en inligtingsdeling tussen werknemers in 'n organisasie is

• Hoë weerstand teen verandering kan moeilik wees om werknemers te kry om inligting te deel en as 'n span saam te werk om die organisasie se doelwitte te bereik

• Geen ondersteuning vir werknemers se persoonlike bemeestering en ontwikkeling in hul werk nie, wat lei tot laer vlakke van werknemerbemagtiging wat lei tot laer vlakke van inligtingsdeling en spanleer