Notatki o języku poetyckim Stanisława Barańczaka

Język Poetycki Stanisława Barańczaka

Analiza Poezji Barańczaka

• Włodzimierz Bolecki oraz Dariusz Pawelec analizują poezję Barańczaka.

Poezja Lingwistyczna

• Janusz Sławiński: Dla poetów lingwistów język jest rzeczywistością, którą poezja bada.

• Krynicki: Język traktowany jest jako rzeczywistość zdegradowana, zafałszowana.

• Bolecki: Barańczak ukazuje język w kontekście sytuacji oraz moralnych osądów.

Metajęzykowe Utwory Barańczaka

• Składają się z frazeologizmów:

  • mowa urzędowa

  • mowa propagandowa

  • mowa potoczna

Zasada Amplifikacji

• Główna figura: Rozszerzanie i przekształcanie tematów wierszy.

• Oparta na przekształceniach semantycznych oraz katalogowaniu:

  • Wzbogacenie znaczeń i niespodziewane zestawienia słów.

• Barańczak często posługuje się paronomazją.

Mowa Obca vs Mowa Własna

• Mowa Obca:

  • Negatywny dystans oraz brak identyfikacji z językiem.

  • Użycie frazeologizmów urzędowych i propagandowych.

• Mowa Własna:

  • Identyfikacja z językiem potocznym, osobista oraz bezpośrednia.

Funkcje Frazeologizmów

• Ujawnienie obcości poprzez:

  • Homonimizację, kontaminację wyrażeń oraz konfrontację mowy urzędowej z prywatnością.

Wykorzystanie Stereotypów

• Wyrażenia potoczne jako nosiciele doświadczeń społecznych.

• Stereotypowe wyrażenia traktowane jako metafory życia.

Język Propagandy

• Przykłady prymitywnego wartościowania i opozycji „my-oni”.

• Sugestia wspólnoty poprzez 1. os. l.mn. oraz zaimek „nasz”.

Metafory Językowe

• Dekompozycja oraz przekształcenia frazeologiczne jako źródło nowych znaczeń.

Funkcje Modyfikacji

• Ujawnienie kryzysu języka oraz reakcja na dewaluację w mass mediach.

• Odkłamanie obrazu rzeczywistości, który utrwalił się w języku oficjalnym.

Parodia

• Techniki parodystyczne, takie jak substytucja i kontaminacja, stosowane jako krytyka języka propagandowego.

Układ Rozkwitania (Tadeusz Peiper)

• Żywy proces rozwoju wypowiedzi poetyckiej przez stopniowe doprecyzowywanie elementów.

• Przykłady z poezji Peipera ilustrujące zasadę rozkwitu.