literatuur_hc7

5.1 Inleiding

• In 1983 stelde Rita Liljestrom in "The Child and Other Cultural Intentions" dat het traditionele "kind van het huishouden" in Westen vervangen werd door het publieke en commerciële kind.

• De invloed van overheid en markteconomie is toegenomen, wat leidt tot een ondermijning van ouderlijke verantwoordelijkheden.

• Er is een roep om meer verantwoordelijkheidsgevoel bij burgers, vooral ouders, en de invloed van overheid en professionals neemt toe.

5.2 Algemeen belang als opvoedingsdoel

• Het begrip "algemeen belang" varieert per samenleving maar kan voor westerse samenlevingen worden gezien als het behoud van de democratie.

• Democratie gaat niet alleen over formele staatsrechten maar ook over sociale ethiek, zoals beschreven door John Dewey.

• Moderne pedagogische doelen benadrukken individuele ontwikkeling en psychische gezondheid, wat leidt tot een verschuiving in opvoedingsfocus.

5.3 Opvoeding als samenlevingsbelang

• De focus op het algemene belang in opvoeding en onderwijs is zorgwekkend afwezig. Kinderen zijn geen privébezit maar toekomstige burgers.

• Opvoeding heeft invloed op de maatschappij en de democratische rechtsstaat; de sociale ethiek moet weer centraal staan.

5.4 'Democrats are made, not born'

• Opvoeding heeft directe gevolgen voor de democratische ontwikkeling van jongeren. Slechte opvoeding kan leiden tot politieke apathie.

• Er zijn alarmsignals over de lage opkomst bij verkiezingen en de afname van interesse in democratie onder jongeren.

5.5 Moraliseren of democratiseren

• Jeugdige uitingen triggeren maatschappelijk debat over morele waarden; spanning tussen neoconservatieve en progressieve opvoedingswaarden.

• De keuze tussen autoritaire of meer democratische opvoedingsmethoden is cruciaal voor de morele ontwikkeling van kinderen.

5.6 Gezinsopvoeding en democratie

• Gezin speelt een sleutelrol in de ontwikkeling van morele waarden. Autoriatieve opvoeding biedt de beste uitkomsten voor democratisch burgerschap.

• Er zijn indicatoren dat kinderen die democratische waarden leren in een supportive gezin beter functioneren in de maatschappij.

5.7 Democratie en ouderschapseducatie

• Het gezin is cruciaal voor de ontwikkeling van democratische waarden. Kinderen leren vooral binnen gezinscontext wat het betekent om democratisch te zijn.

• Er is behoefte aan meer structurele voorlichting aan ouders over de relatie tussen opvoeding en democratie.

5.8 Het publieke kind en gaten in de pedagogische infrastructuur

• Er zijn significante gaten in steun voor opvoeding. Er is een gebrek aan normatieve discussies over opvoedingsdoelen en maatschappelijke betrokkenheid.

• Jongeren voelen zich vaak onbegrepen en ongemotiveerd in hun omgeving, wat leidt tot maatschappelijk isolement.

5.9 Tot slot: de noodzaak van een democratisch-pedagogisch offensief

• Onderwijs is cruciaal voor de maatschappelijke opvoeding van jongeren, maar staat onder druk door individualisering en marktfocus.

• Een sterke pedagogische infrastructuur is noodzakelijk voor de democratische ontwikkeling van de jeugd en om bij te dragen aan een actieve, betrokken samenleving.

• Burgerschap moet een centraal thema zijn in het onderwijs om jongeren voor te bereiden op actieve deelname in de democratie.