Wat is herstel?
- Een zeer persoonlijk en uniek proces van verandering in iemands opvattingen, waarden, gevoelens, doelen, vaardigheden en/of rollen. Het is een manier van leven, van het leiden van een bevredigend, hoopvol en zinvol leven met een beperking die de psychische klachten met zich meebrengen. Herstellen betreft het ontgroeien van de rampzalige gevolgen van de aandoening en de ontwikkeling van een nieuwe betekenis en een nieuw
doel in iemands leven.
- Herstel is precies het tegenovergestelde van onmacht. Het gaat om grip krijgen op je eigen leven, je eigen behoeften en aansluiten bij wie je bent. Dat je jezelf weer weet uit te vinden.
Recovery/herstel
- Herstel van gezondheid, dagelijks functioneren, rollen en van identiteit
- Proces van de cliënt zelf (geen doel op zich)
- Nieuwe zin en betekenis van het leven, ondanks psychiatrische aandoening
- Doel van rehabilitatie
- Rehabilitatie is een vorm van herstelondersteuning door hulpverleners
- Herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid
- Psychologische ontwikkeling: van patiënt naar burger (identeit)
4 typen herstel:
1. Persoonlijk herstel
Persoon gaat aan de slag om zichzelf/situatie te veranderen (identiteit, waarden, doelen, hoop, zingeving)
2. Functioneel herstel
Verbeteren van functioneren in bio-psycho-sociaal-cultureel opzicht.
3. Klinisch herstel
Behandeling gericht op reductie/remissie van symptomen, zo mogelijk genezing
4. Maatschappelijk herstel
Werken aan positieverbetering in sociaal en cultureel opzicht. Bestrijden stigma’s.
Stigma
- Stigma kan ook leiden tot zelfstigma
- Ook stigma bij hulpverleners
- Stigma ondermijnt het herstel van cliënten
- Stigmabestrijding? Contact!!
Wat is herstel ondersteunende zorg?
Het gaat bij Herstel ondersteunende zorg om:
- Het ondersteunen van herstel van identiteit
- Van gezondheid
- Van dagelijks functioneren
- En van functioneren binnen rollen in de maatschappij
Voorbeelden: voor jezelf kunnen opkomen, gezond leven, je grenzen bewaken
Houding van de hulpverlener
- Hoop en optimisme uitstralen
- Aandachtig aanwezig
- Professionele referentiekader terughoudend inzetten
- Persoonlijke (herstel-)verhaal aanmoedigen
- Eigen kracht stimuleren
- Stimuleert de ervaringsdeskundigheid
- Betrekt netwerk (ondersteuning door belangrijke anderen erkennen)
- Vergroten van eigen regie en autonomie
Herstelondersteuning: een andere kijk
Een andere manier van kijken naar de cliënt én naar diens proces
- De client de leiding te geven in zijn eigen herstelproces
- Andere rol voor hulpverleners
- Regie bij de clienten zelf
Tips van cliënten voor cliënten
- Geloof in jezelf
- Ga uitdagingen aan
- Verbaas je over je eigen vermogen
Hoe kun je dit als ergotherapeut of begeleider ondersteunen?
- Bied experimenteerruimte
- Spreek je oprechte ervaring uit
- Bied een betrouwbaar vangnet
Herstel ondersteunende zorg en HHE
- Herstel
- Empowerment
- Ervaringsdeskundigheid: benutten van ervaringskennis
- Hoop, zingeving, betekenisgeving
Het belang van empowerment
Reflectievragen over eigen ervaringen:
- Waar of wanneer ben jij in je kracht? Hoe kom jij in je kracht?