Filipino_2nd Monthly

Panitikan 1

Pele, Dyosa ng Apoy at Bulkan

Hawaii

• 50th US State (Agosto 21, 1959)

• Honolulu

• Hawaiki - tahanan ng Polynesian

• 8 malalaking isla

• 124 maliliit na isla

• Honolulu, Kauai, Maui, Hawaii - “The Big Islands”

“Mas matimbang pa rin ang dugo sa anumang pagsubok o pagkabigo”

Panitikan 2

Sintahang Romeo at Juliet

“O Pag ibig! Pag pumasok sa puso ninuman, hahamakin ang lahat, masunod ka lamang”

Inglatera

• England

• London

• Naging sentro ng Rebolusyong Industriyal noong ika-19 na siglo

• Protestante, Katoliko, Muslim atbp

William Shakespeare

• Abril 23, 1564 - Abril 23, 1616

• Pambansang Makata ng Inglatera

• Bard of Avon

• Pinakadakilang dramaturgo

• Pinasikat na likha ay ang Romeo at Juliet at ang Hamlet

Ang Sintahang Romeo at Juliet

• Tragikomedya

• Naitanghal na sa iba’t ibang entablado sa iba’t ibang bansa

• 1594-1596

Inglatera - Pakikipagkasundo ng 2 pamilya sa pagpapakasal ng anak. Pag-aasawa sa murang edad ay normal sa kanilang kultura.

Inglatera at Pilipinas - Pagsang-ayon ng magulang sa mapapangasawa. Pagkakasal ng pari sa dalawang nag-iibigan. Pagtutol sa pagkitil ng sariling buhay.

Pilipinas - Pag-aasawa sa tamang edad. May kalayaang pumili ng mapapangasawa.

Dula

Ang dula ay ang sining ng panggagaya sa buhay at ito ay ginaganap sa tanghalan

Diwa ng mga Anyo ng Dula

Komedya: Magaan ang paksa at katawa-tawa ang mga tagpo

Tragikomedya: Pinagsamang kasiyahan at kalungkutan ngunit matindi ang kalungkutan sa wakas

Parodya: Ginagamit ang katatawanan upang mamuna o magkritik

Trahedya: Kahabag-habag at malungkot ang mga pangyayari at kinahihinat an ng mga tauhan

Saynete: Isang libangang pumapaksa sa kultural na katangian ng isang bayan

Proberbyo: Ang pamagat ay halaw sa karunungang-bayan at nagbibigay-aral sa buhay

Melodrama: Walang saya sa mga tagpo

Parsa: Halos puro kasiyahan na nawawalang saysay na ang daloy ng mga pangyayari

Diwa ng mga Elemento ng Dula

Aktor / Aktres: Mga gumaganap at nagbibigay buhay sa mga pangyayari

Tema: Paksa ng isang dula

Diyalogo: Binibitawang linya ng mga aktor at aktres

Manonood: Mga saksi sa bisa ng itanghal na dula

Iskrip: Kaluluwa ng dula (Naririto ang lahat ng sasabihin at gagawin sa pag-arte)

Direktor: Nagbibigay kahulugan sa iskrip

Tanghalan: Lugar na ganapan ng dula

Diwa ng mga Bahagi / Elemento ng Iskrip ng Dula

Tagpuan: Panahon at lugar kung kailan at saan naganap ang mga pangyayari sa dula

Tauhan: Mga nagbibigay-buahy sa dula na kumikilos sa mga pangyayaring nakasaad dito

Suliranin: Problemang umiiral sa dula na kinabibilangan ng mga tauhan

Tunggalian: Paglaban ng tauhan sa kapwa-tauhan, kalikasan, lipunan, o kaya ay mismong sarili

Kalutasan: Dito ipinakikita ang kinahihinatnan ng mga tauhan mula sa mga tuloy-tuloy na pangyayari sa bawat yugto

Pokus ng Pandiwa

Pandiwa

Nagpapahayag ng kilos, gawa, o kalagayan

Pokus ng Pandiwa

Relasyon ng simuno sa paksa sa kilos ng pandiwa

Aktor o Tagaganap

• Paksa ang gumaganap sa kilos ng pandiwa

• Sumasagot sa tanong na “Sino ang gumawa ng kilos?” o “Sino?”

• Mag-, nag-, mang-, maka-, makapag-, um-, -um-

Gol o Layon

• Paksa ang layon ng pandiwa

• Sumasagot sa tanong na “Ano?”

• i-, -an, ma-, na-, ipa-, -in-

Tagatanggap o Benefactor

• Ang paksa ang tagatanggap ng kilos ng pandiwa

• i-, ipang-, o ipag-

Kagamitan o Instrumental

• Ang paksa ang ginamit upang maisagawa ang kilos ng pandiwa

• i-, ipang-, ipinang-

Direksyunal

• Ang paksa ang direksyon ng pandiwa

• nag-, -an, -han, -in-

Sanhi

• Ang paksa ang dahilan ng pagkaganap ng pandiwa

• i-, ika-, pag-, pang-