Q2 | ESP Reviewer
Dalawang Uri ng Kilos:
Kilos ng Tao
Makataong Kilos
Kilos ng Tao (Act of Man) - Likas sa tao o ayon sa kaniyang kalikasan bilang tao at hindi ginagamitan ng isip at kilos-loob
Walang aspekto ng pagiging mabuti o masama kaya walang pananagutan ang tao kung hindi isagawa ito.
Makataong Kilos (Human Act) - Ang kilos na isinagawa ng tao nang may kaalaman, malaya at kusa mula sa paghuhusga at pagsusuri ng kosensya.
Resulta ng kaalaman, ginagamitan ng isip at kilos-loob kaya't may kapanagutan ang tao sa pagsasagawa nito.
Uri ng Kilos Ayon sa Kapanagutan:
Kusang-loob
Di-kusang Loob
Walang Kusang-Loob
Kusang-loob - Kilos na may kaalaman at pagsang-ayon.
May lubos na pagkakaunawa sa kalikasan at kahihinatnan ang gumagawa nito.
Di-kusang Loob - Kilos na may paggamit ng kaalaman ngunit kulang ang pagsang-ayon.
Walang kusang-loob - Walang kaalaman kaya't walang pagsang-ayon sa kilos.
Hindi pananagutan ng tao dahil hindi nya alam kaya't walang pagkukusa.
Batayan ng Mabuti at Masamang Kilos:
Makikita sa layunin ng isang makataong kilos kung ito ay masama o mabuti. Dito mapapatunayan kung bakit ginawa o nilayon ang isang bagay.
Ayon kay Aristoteles, ang kilos o gawa ay hindi agad nahuhusgahan kung masama o mabuti.
Ang pagiging mabuti at masama nito ay nakasalalay sa intensyon kung bakit ginawa ito.
Mga Salik na Nakakaapekto sa Makataong Kilos:
Kamangmangan
Masidhing Damdamin
Takot
Karahasan
Gawi
Kamangmangan - Kawalan o kasalatan ng kaalaman na dapat taglay ng tao.
Masidhing Damdamin - Dikta ng bodily appetites, pagkiling sa isang bagay o kilos o damdamin
Takot - Pagkabagabag ng isip ng tao na humaharap sa anumang uri ng pagbabanta sa kanyang buhay o mga mahal sa buhay.
Karahasan - Pagkakaroon ng panlabas na pwersa upang pilitin ang isang tao na gawin ang isang bagay na labag sa kanyang kilos-loob at pagkukusa.
Gawi - Gawain na paulit-ulit na isinasagawa at naging bahagi na ng sistema ng buhay sa araw-araw (habits)
Layunin - Tumutukoy sa panloob na kilos kung saan nakatuon ang kilos-loob.
Tumutukoy sa gumagawa ng kilos (doer)
Hindi nakikita o nalalaman ng tao dahil ito ay personal sa doer.
Paraan - Panlabas na kilos na kasangkapan upang makamit ang layunin.
Sirkumstansya - Isang kondisyon o kalagayan ng kilos na nakakabawas o nakadaragdag sa kabutihan o kasamaan ng kilos.
Uri ng Sirkumstansya:
What?
Where?
Who?
When?
How?
Sino - Ito ay ang tao na nagsasagawa ng kilos o sa taong maaaring maapektuhan ng kilos.
Ano - Ito ay ang mismong kilos, gaano ito kalaki o kabigat.
Saan - Tumutukoy sa lugar kung saan ginagawa ang kilos.
Paano - Tumutukoy sa paraan kung paano isinagawa ang kilos.
Kailan - Tumutukoy kung kailan isasagawa ang kilos.
Kahihitnatnan - Ang lahat ng ginagawang kilos ng tao ay may dahilan, batayan, at may kaakibat na panangutan.
Anuman ang gawing kilos ay may kahihinatnan.
Paraan ng Pagsasagawa ng Kilos:
Kung Ano Tayo
Ano ang Kalalabasan ng Ating Kilos
Pagpapasiya
Layunin at Pamamaraan:
Mabuting Layunin + Mabuting Pamamaraan = Mabuting Kilos
Mabuting Layunin + Masamang Pamamaraan = Masamang Kilos
Masamang Layunin + Mabuting Pamamaraan = Masamang Kilos
Masamang Layunin + Masamang Pamamaraan = Masamang Kilos
“I am not a product of my circumstances. I am a product of my decisions.” — Stephen Covey
Dalawang Uri ng Kilos:
Kilos ng Tao
Makataong Kilos
Kilos ng Tao (Act of Man) - Likas sa tao o ayon sa kaniyang kalikasan bilang tao at hindi ginagamitan ng isip at kilos-loob
Walang aspekto ng pagiging mabuti o masama kaya walang pananagutan ang tao kung hindi isagawa ito.
Makataong Kilos (Human Act) - Ang kilos na isinagawa ng tao nang may kaalaman, malaya at kusa mula sa paghuhusga at pagsusuri ng kosensya.
Resulta ng kaalaman, ginagamitan ng isip at kilos-loob kaya't may kapanagutan ang tao sa pagsasagawa nito.
Uri ng Kilos Ayon sa Kapanagutan:
Kusang-loob
Di-kusang Loob
Walang Kusang-Loob
Kusang-loob - Kilos na may kaalaman at pagsang-ayon.
May lubos na pagkakaunawa sa kalikasan at kahihinatnan ang gumagawa nito.
Di-kusang Loob - Kilos na may paggamit ng kaalaman ngunit kulang ang pagsang-ayon.
Walang kusang-loob - Walang kaalaman kaya't walang pagsang-ayon sa kilos.
Hindi pananagutan ng tao dahil hindi nya alam kaya't walang pagkukusa.
Batayan ng Mabuti at Masamang Kilos:
Makikita sa layunin ng isang makataong kilos kung ito ay masama o mabuti. Dito mapapatunayan kung bakit ginawa o nilayon ang isang bagay.
Ayon kay Aristoteles, ang kilos o gawa ay hindi agad nahuhusgahan kung masama o mabuti.
Ang pagiging mabuti at masama nito ay nakasalalay sa intensyon kung bakit ginawa ito.
Mga Salik na Nakakaapekto sa Makataong Kilos:
Kamangmangan
Masidhing Damdamin
Takot
Karahasan
Gawi
Kamangmangan - Kawalan o kasalatan ng kaalaman na dapat taglay ng tao.
Masidhing Damdamin - Dikta ng bodily appetites, pagkiling sa isang bagay o kilos o damdamin
Takot - Pagkabagabag ng isip ng tao na humaharap sa anumang uri ng pagbabanta sa kanyang buhay o mga mahal sa buhay.
Karahasan - Pagkakaroon ng panlabas na pwersa upang pilitin ang isang tao na gawin ang isang bagay na labag sa kanyang kilos-loob at pagkukusa.
Gawi - Gawain na paulit-ulit na isinasagawa at naging bahagi na ng sistema ng buhay sa araw-araw (habits)
Layunin - Tumutukoy sa panloob na kilos kung saan nakatuon ang kilos-loob.
Tumutukoy sa gumagawa ng kilos (doer)
Hindi nakikita o nalalaman ng tao dahil ito ay personal sa doer.
Paraan - Panlabas na kilos na kasangkapan upang makamit ang layunin.
Sirkumstansya - Isang kondisyon o kalagayan ng kilos na nakakabawas o nakadaragdag sa kabutihan o kasamaan ng kilos.
Uri ng Sirkumstansya:
What?
Where?
Who?
When?
How?
Sino - Ito ay ang tao na nagsasagawa ng kilos o sa taong maaaring maapektuhan ng kilos.
Ano - Ito ay ang mismong kilos, gaano ito kalaki o kabigat.
Saan - Tumutukoy sa lugar kung saan ginagawa ang kilos.
Paano - Tumutukoy sa paraan kung paano isinagawa ang kilos.
Kailan - Tumutukoy kung kailan isasagawa ang kilos.
Kahihitnatnan - Ang lahat ng ginagawang kilos ng tao ay may dahilan, batayan, at may kaakibat na panangutan.
Anuman ang gawing kilos ay may kahihinatnan.
Paraan ng Pagsasagawa ng Kilos:
Kung Ano Tayo
Ano ang Kalalabasan ng Ating Kilos
Pagpapasiya
Layunin at Pamamaraan:
Mabuting Layunin + Mabuting Pamamaraan = Mabuting Kilos
Mabuting Layunin + Masamang Pamamaraan = Masamang Kilos
Masamang Layunin + Mabuting Pamamaraan = Masamang Kilos
Masamang Layunin + Masamang Pamamaraan = Masamang Kilos
“I am not a product of my circumstances. I am a product of my decisions.” — Stephen Covey