Czy powinienem otworzyć własną firmę?
Powody otwierania własnej firmy:
- Brak codziennej zależności od przełożonych.
- Możliwość osiągnięcia wyższych dochodów niż z pracy najemnej.
- Zaspokojenie potrzeby aktywności.
- Zaspokojenie potrzeby rozwoju osobistego (z pracownika najemnego na przedsiębiorcę).
- Zapewnienie dobrych warunków materialnych życia sobie, rodzinie i potomkom. W USA 90% milionerów dorobiło się, zakładając własne przedsiębiorstwa.
Poziom przedsiębiorczości:
- Poziom przedsiębiorczości w Polsce, mierzony liczbą firm na 1000 mieszkańców, jest nieco poniżej średniej UE (40-42).
- Najbardziej przedsiębiorcze kraje w UE: Portugalia (80), Grecja (74), Włochy (65).
- Najmniej przedsiębiorcze kraje w UE: Słowacja (11,5), Rumunia (10).
- Sektor MSP w Polsce jest bardziej zdominowany przez mikrofirmy (96%) niż średnia europejska (91,8%).
- Trendy wskazują na zmniejszanie się udziału mikrofirm w Polsce i wzrost udziału pozostałych grup przedsiębiorstw, zbliżając się do struktury UE.
Postawy przedsiębiorcze (Global Entrepreneurship Monitor Polska 2024):
- Podział państw według poziomu rozwoju gospodarczego (World Economic Forum - WEF):
- Poziom A: 10 państw z Europy, 2 z Ameryki Północnej, 3 z Zatoki Perskiej, Korea.
- Poziom B: 11 państw z Europy (w tym Polska), 5 z Ameryki Środkowej, 3 z Azji.
- Poziom C: państwa z Ameryki Środkowej/Południowej, Azji, Afryki, Ukraina.
- Badania ilościowe przeprowadzono w 46 krajach (z wyłączeniem Ukrainy z powodu niewystarczającej próby).
- Badania jakościowe przeprowadzono w 49 państwach.
Percepcja prowadzenia własnego biznesu w Polsce:
- 6 na 10 Polaków uważa, że prowadzenie własnego biznesu to dobry sposób na zrobienie kariery i należy się uznanie osobom, które odniosły sukces.
- 4 na 10 Polaków jest zdania, że prowadzenie firmy jest dobrym sposobem na życie.
- Porównanie z innymi krajami Europy (przedsiębiorczość jako dobra ścieżka kariery):
- Litwa - 78,5%
- Cypr - 76,6%
- Rumunia - 77,5%
- Grecja - 72,9%
- Wielka Brytania - 67,3%
- Włochy - 67,3%
- Słowenia - 66,9%
- Francja - 65,4%
- Węgry - 64,0%
- Chorwacja - 62,7%
- Szwecja - 61,3%
- Norwegia - 57,4%
- Estonia - 55,7%
- Łotwa - 54,1%
- Niemcy - 51,1%
- Hiszpania - 44,3%
- Słowacja - 43,6%
- Polska - 43,0%
- Szwajcaria - 38,4%
- 4 na 10 Polaków dostrzega w mediach publicznych i internecie treści poświęcone przedsiębiorcom, którzy odnieśli sukces.
- Polacy rzadziej niż Europejczycy mają wśród znajomych osoby prowadzące działalność gospodarczą od dwóch lat.
- 83% Polaków uważa, że założenie firmy w Polsce jest proste.
- Samoocena przygotowania do prowadzenia własnego biznesu: 48% Polaków uważa, że ma wystarczające umiejętności i wiedzę (średnia dla Europy – 52%).
Społeczna percepcja przedsiębiorczości w Europie (2023):
Tabela z danymi procentowymi osób w wieku 18-64 lat:
Państwo | Uznanie przedsiębiorczości za dobrą ścieżkę kariery | Wysoki status przedsiębiorcy | Dostrzeganie tematyki przedsiębiorczości w mediach |
---|
Cypr | 76,6 | 71,7 | 69,1 |
Chorwacja | 62,7 | 56,9 | 67,2 |
Estonia | 55,7 | 71,3 | 61,5 |
Francja | 65,4 | 51,8 | 74,6 |
Grecja | 72,9 | 69,8 | 58,2 |
Hiszpania | 44,3 | 53,0 | 46,3 |
Litwa | 78,5 | 64,8 | 73,1 |
Łotwa | 54,1 | 61,0 | 58,3 |
Niemcy | 51,1 | 77,5 | 54,4 |
Norwegia | 57,4 | 84,7 | 68,9 |
Polska | 43,0 | 63,2 | 38,3 |
Rumunia | 77,5 | 80,4 | 67,1 |
Słowacja | 43,6 | 60,5 | 51,4 |
Słowenia | 66,9 | 86,2 | 83,0 |
Szwajcaria | 38,4 | 74,9 | 61,7 |
Szwecja | 61,3 | 77,2 | 78,9 |
Węgry | 64,0 | 65,6 | 65,7 |
Wielka Brytania | 67,3 | 84,3 | 78,0 |
Włochy | 67,3 | 64,3 | 58,3 |
Europa (średnia) | 60,4 | 69,4 | 63,9 |
Wykresy pokazują percepcję przedsiębiorczości w Polsce w latach 2011-2023 oraz odsetek osób oceniających, że założenie firmy w Polsce jest proste.
Przyczyny wycofania się z działalności gospodarczej:
- Pandemia COVID-19 (36% wskazań w 2023 r.).
- Brak rentowności biznesu (18% wskazań).
- Przejście na emeryturę (12%).
- Polityka rządu/podatki/biurokracja (11%).
- Wzrost znaczenia nieopłacalności biznesu jako przyczyny wycofania się.
Powody podejmowania decyzji o rozpoczęciu działalności gospodarczej:
- Dążenie do zapewnienia sobie utrzymania z powodu braku miejsc pracy najemnej.
- Chęć wzbogacenia się i osiągania wysokich dochodów.
Różnice między Polakami a Polkami:
- Większy udział Polek dostrzegających szanse biznesowe (75% vs. 73%).
- Kobiety bardziej boją się porażki (57% vs. 54%).
- Rzadziej uważają, że mają kwalifikacje i umiejętności potrzebne do założenia firmy (45% vs. 51%).
Świadomość społecznej i środowiskowej odpowiedzialności biznesu:
- Wysoka świadomość wśród polskich przedsiębiorców (ponad 90% firm dojrzałych i ok. 87% firm młodych).
- Przedsiębiorcy dojrzali częściej stawiają na działania prospołeczne niż prośrodowiskowe.
- Rozpoznawalność Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ: 47% młodych przedsiębiorców, 67% dojrzałych.
Technologie cyfrowe w biznesie:
- Przekonanie o konieczności stosowania technologii cyfrowych: 57% właścicieli młodych firm, 42% dojrzałych.
- Spadek udziału osób uważających, że technologie cyfrowe nie są konieczne (43% w 2023 r.).
- W wyniku pandemii: 50% młodych firm zaczęło lub zwiększyło stosowanie technologii cyfrowych.
Polska w Europie (2023):
- Jeden z najwyższych odsetków właścicieli dojrzałych firm.
- Jedna z najniższych luk płci w tej kategorii.
- Rozwój w zakresie stosowania technologii cyfrowych w sprzedaży.
Przyczyny niechęci do podejmowania samodzielnej działalności gospodarczej:
- Ryzyko utraty zainwestowanych pieniędzy i majątku osobistego.
- Większa odpowiedzialność wobec innych organizacji i osób.
- Brak kapitału początkowego.
- Niechęć do nieustannego myślenia o interesach firmy.
- Błędy planowania.
- Strach.
Najważniejsze kryteria wyboru rodzaju prowadzonego przedsięwzięcia:
- Zainteresowania własne.
- Pasje.
- Chęć sprawdzenia się w danej dziedzinie.
- Ciekawość efektów.
Czy nadaję się do prowadzenia własnej firmy?
- Analiza wielu czynników:
- Dotychczasowe osiągnięcia.
- Możliwości finansowe.
- Możliwości zdrowotne (odporność na stres).
- Znajomość ludzi i ich potrzeb.
- Poziom otwartości na innych.
- Ogólny stosunek do życia.
- Uporządkowane podejście: korzystanie z zestawu pytań (TAK/NIE) w zakresie:
- Ja - założyciel firmy
- Klienci
- Wspólnik (?)
- Źródło/a finansowania
- Odpowiedzialność
Pomysł, idea:
- Pomysł jest najważniejszy, poddawany wstępnej ocenie (technologia, polityka cenowa).
- Analiza możliwości: przedstawienie produktu/usługi wybranym klientom.
- Rozwój produktu: test marketingowy, wprowadzenie produktu na rynek, kampanie reklamowe, szkolenie pracowników, sprzedaż.
- Zapoznawanie się z opracowaniami:
- Dziennik Gazeta Prawna
- Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP)
- WARP (Wielkopolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości)
- Punkty Informacyjne Fundusze Europejskie (PIFE)