Kontemporaryong Isyu 10

GLOBALISASYON

• Ito ay ang pagtutulungan ng mga bansa upang malayang mapaikot ang mga produkto at serbisyo ng bawat bansa.
• Ang salitang globalisasyon ay pinatanyag ni Theodore Levitt, isa siyang ekonomistang amerikano noong 1983 ngunit ito ay bukambibig na noon pa mang 1944.

\
Globalisasyon at Liberalisasyon - Ang liberalisasyon ay ang malayang pagpasok ng dayuhang produkto sa pamamagitan ng pag-aalis ng mga balakid sa panlabas na kalakalan tulad ng taripa.

\
Taripa - Buwis na pinapataw ng gobyerno.

\

Aspekto ng Globalisasyon

• Komunikasyon
• Paglalakbay
• Popular na kultura
• Ekonomiya
• Politika

\

EPEKTO NG GLOBALISASYON

• Ekonomika at industriyal
  • Pagkakaroon ng isang global common market batay sa malayang palitan ng produkto at capital
  • Pag-iral ng kompetisyon na nagbibigay daan upang pagbutihin ng mga local na kompanya ang kalidad at presyo ng produkto at serbisyo
  • Paglawak ng pamilihan ng mga dayuhang produkto para sa mga konsyumer at kompanya.
• Pinansyal at Politikal
  • Pagsibol ng pandaigdigang pamilihan ng pananalapi para sa mga umuutan na korapsyon
  • Pagtatatag ng isang pandigdigang pamahalaan na magsasaayos ng ugnayan ng mga bansa

\

Negatibong Epekto

• Pagbaba ng capital ng mga local na industriya na hindi kompetitibo dahil sa pagtatanggal ng mga polisyang proteksyonismo
• Pagkalugi ng mga local na kampanya na hindi makasabay sa pandaigdigang kompetisyon
• Pagtaas ng dependency ratio ng mga bansang may mabagal na kaunlaran
• Pagpasok at pagkalat ng mga nakahahawang sakit sa iba’t ibang panig ng mundo
• Pag-iral ng mga suliranin sa ugnayang panlabas (international relations)

\

WORLD TRADE ORGANIZATION (WTO)

• May tungkuling bumuo ng mga patakaran sa kalakalan sa pagitan ng mga bansa
• Nabuo sa Geneva Switzerland noong Enero 1995

\

Mga organisasyong pangkalakalan

• General agreement on tarrifs and trade (GATT) - Nagsimula noong 1947 sa Geneva, Switzerland upang ipakilala ang isang multilateral na Sistema ng kalakalan ng mga bansa sa daigdig. Layunin nitong magkaroon ng Malaya at walang diskriminasyong kalakalan.
• TARIFF - Buwis na iniimport or import duties tax.
• Asean Free Trade Area (AFTA) - Nagtataguyod na mga local manufacturing sa lahat ng mga bansa sa ASEAN. Layunin ng AFTA na hikayatin ang tuwirang panlabas na pamumuhunan sa ASEAN.
• World Bank - Layon ng organisasyong ito ang pababain ang antas ng kahirapan sa iba’t ibang bahagi ng mundo.
• International Monetary Fund - Nagpapautang upang mapanatili ng mga bansa ang halaga ng kanilang salapi at mabayaran ang kanilang mga utang panlabas.

\

MIGRASYON

Tumutukoy sa paglipat ng mga tao upang manirahan

\

Mga uri ng Migrasyon

• Panloob na migrasyon - Maaring magmula ang tao sa isang bayan, lalawigan o rehiyon patungo sa ibang pook.
• Panlabas na migrasyon - Kapag lumipat na ang mga tao sa ibang bansa upang doon na manirahan o mamalagi nang matagal na panahon

\
Reasons for migration:

• Health care

• Peace

• Education

• Money

• Food

• City of life

• Jobs

• Farmers life

• War

• Poverty

  

Involuntary migration causes:

• Unfavorable social conditions
• Unfavorable environmental conditions
• Droughts, floods, etc.

\
Effects:

• Refugees causes economic strain in host countries
• Poorly equipped refugee camps
• Refugees who return face integration problems
• Locked up in barricaded detention camps.

\
Social causes of migration

• To spread a religion
• To reunite with family, friends, etc. who have previously migrated
• To spread a political philosophy
• To find freedom, to live a certain lifestyle, or to hold certain beliefs.

\
Political Causes of Migration

• To escape war, invasion, military takeover
• To escape persecution on ethnic, political, religious, or other grounds
• To escape prosecution for crimes committed
• Forced migration

\

Epekto ng Migrasyon

• Pagbabago ng populasyon
• Kaligtasan at karapatang pantao
• Pamilya at pamayanan
• Pag-unlad ng ekonomiya
• Brain drain

Multiculturalism - Doktrinang naniniwala na ang iba’t ibang kultura ay maaaring magsama-sama ng payapa at pantay-pantay sa isang lugar o bansa.

\

Pagtugon sa isyu migrasyon

• Pagpapatibay ng pangangalaga sa mga OFW
• Pagbibigay suporta sa kaanak ng mga OFW
• Pagpapalakas ng mga local na industriya at pagpaparama ng mga trabaho sa loob ng bansa.

\

POLITICAL DYNASTY (Graft and Corruption)

Ano ang political dynasty? - Isang pamilya ng mga politico na namamahala sa isang lugar at naipapasa sa kanilang kapamilya ang katungkulang ginagampanan sa pamahalaan.

\

• Nepotism – kamag anak na binigyan nila ng trabaho sa gobyerno.
• Cronyism – practice of favoring one close friend, especially in political appointments.
• Patronage politics – tumutulong sa kanya sa kompaya para tumakbo sa presedential.

\

Mga epekto ng political dynasty sa pamahalaan

• Napapahina nito ang Sistema ng checks and balances
• Nagdudulot ito ng pag-abuso sa kapangyarihan
• Hindi ito kumakatawan sa interes ng karaniwang mamamayan
• Naisusulong nito ang interes ng makapangyarihan .

\

Mga nakakatulong sa kanila sa pagpapanatili sa pwesto/kapangyarihan:

1. Kaymananan
2. Edukasyon
3. Kahusayan
4. Katanyagan

\

KORAPSYON

Katiwalian o pangungurakot ay maaaring ituring na krimeng tumutukoy sa kawalan ng integridad at katapatan na isinasagawa ng isang tao o organisasyong may hawak na kapangyarihan o awtoridad upang makakuha ng pansariling benepisyo.

\

Mga uri ng Korapsyon

• Pakikipagsabwatan
• Pandaraya sa halalan
• Pagnanakaw sa kaban ng bayan
• Panunuhol at pagtanggap ng suhol (bribery)

\

Suliraning teritoryal

• Nagaganap kung may dalawa o higit pang mga bansa ang umaanagkin ng isang lupain o katawang-tubig.
• May kinalaman sa kasaganaan ng likas na yaman sa pinag-aagawang teritoryo.
• Maari ding bunsod ng pagtutunggaling may kinalaman sa kultura, relihiyon at nasyonalismo.
• Bunga ng hindi malinaw na kasunduang nagtakda ng mga hangganan ng kani-kanilang teritoryo.

\

Dahilan ng pag-aagawan ng teritoryo ng mga estado

• Material - Kabilang dito ang populasyon, likas na yaman, at strategic value ng location
• Simboliko - May kaugnayan sa kultura at kasaysayan ng estado.

\

Kahalagahan ng teritoryal at pandaigdigang hangganan

• May kaugnayan sa karapatan ng bawat estado
• Mahalaga para sa pagpapanatili ng kapayapaan sa buong mundo.

\

• Ang karapatan ng bawat estado ay kinikilala sa buong mundo. Ayon sa Artikulo 1 ng Montevideo Convention on the rights and duty of the states, nooong 1993 ang bansa na kinikilalang estado ay itinuturing na “Person of international law” kung may mga sumusunod na kwalipikasyon:
  • Permanenteng populasyon
  • Malinaw na teritoryo
  • Pamahalaan
  • Kakayahang makipag-ugnayan sa
    iba pang mga estado

\

Mga isyung panteritoryal ng Pilipinas

• Isyu sa west Philippine sea - paano nila nasabi na sakop nila ang west Philippine sea? (China) dahil sakop siya ng tinatawag nilang 9-line ng China.
• Sabah - Ang sultan ng Sulu ang may-ari ng Sabah at pinapaupahan lamang ito sa isang mangangalakal na ingles, ang British North Borneo Co. noong 1878
  • Tinutulan ng dating Pangulo
    Diosdado Macapagal

\

Epekto ng Suliraning Teritoryal

(ayon kay Doug Gibler sa akda n’yang the long run dynamics of territorial disputes)

• Pagpapalakas ng pagiging sentralisado ng estao
• Maari ding gamitin ng mga politico upang humingi ng karagdagang kapangyarihan na maaring hindi na bitawan.
• Ang pagpapalakas ng presensya ng military sa isang teritoryong pinagaagawan ay kadalasan ding nagiging sanhi ng labanan o digmaan sa pagitan ng mga estadong nagtutunggali/nag aaway.

\

Terorismo

• Isang Gawain na nagsusulong ng radikal o rebolusyonaryong layunin sa pamamagitan ng marahas na paraan.

\

Layunin ng terorismo:

• Maaring political, panlipunan, pang ekonomiya, o panrelihiyon
• Target ng terorismo ay maaring tao, lugar, o imprastraktura.

\
Ilan sa mga pangkat ng terorismo sa Pilipinas:

• Abu Sayyaf group
• Communist party of the Philippines – NPA
• Maute group
• Maute ISIS
• Islamic state in Iraq and Syria in south east asia
• Dalwatul islamiyyah waliyatul mashriq
• IS East Asia division
• Bansamor Islamic freedom fightersbungos; abubakar
• Ansharul Khilafah, khilafah Islamiyah
• KIM
• Jama’atuh al-muhajirin wal ansar fil Filibin
• Daulah islamiyaj, at iba pang Daeshaffiliated groups sa pilipinas

\

ISYU NG PAGGAWA SA BANSA

• Ano ang yamang tao?
  • mahalagang element ng isang bansa
  • gumagamit ng talino, kakayahan, abilidad at lakas sa paglikha ng mga produkto at serbisyo.
  • Lumilinang ng mga likas na yaman ng bansa upang matamo ang kapakinabangan nito
  • Nililinang ang kakayahan, talino at kasanayan ayon sa pangangailangan ng ekonomiya.

\
\
Lakas paggawa - 15 taong gulang pataas na may sapat na lakas, kasanayan, maturidad upang makilahok sa gawaing pang produksyon ng bansa

\
Labor force participation rate - Ito ang proportion ng mamamayang aktibong kalahok sa produksyon ng bansa.

LFPR = Labor force / working age population x 100%

\
Tatlong sitwasyon na kinakaharap ng lakas paggawa:

• Employment - Mga manggawa o empleyado na kaya at ibig magtrabaho at makahanap ng trabaho, sang-ayon sa kanyang edukasyon, kakahayan at kasnanayan
• Unemployment - Isang estado kung saan ‘di makahanap ng trabaho ang isang tao dahilan sa kakulangan ng kasayanan at kakayahan dulot ng edukasyon at kasanayan.
• Underemployment - Isang estado okung saan ay ibig at kayang magtrabah, ngunit dahil sa matinding kumpetisyon sa paghahanap ng trabaho, ay pumapayag na silang tumanggap ng trabaho o posisyon na mababa kaysa sa kanyang kakayahan dulot ng eduasyon at karanasan o masyadong mababang sweldo sa kanyang posisyon.

\

SOLUSYON

• Labor export
  • Pagbukas ng trabaho sa ibang bansa
  • Brain drain = bokasyonal
  • Brain drain = propesyonal
• Paghihikayat sa namumuhunan
  • Mahalaga sa ating ekonomiya maging ito ay local o dayuhan, upang palawakin ang negosyo, industriya at pagawaan na magbibigay ng trabaho sa maraming mangagawa
  • Labor intensive industries (trabaho ng manggawa)
  • Capital intensive industries (makinarya sa paglikha ng produkto)
• Paglinang sa local na pinagkukunan
• Pagdaragdag ng gastos ng pamahalaan para sa mga proyekto
  • John maynard Keynes (father of modern employment theory)

\
Elemento ng isang produktibong manggagawa:

1. Edukasyon

2. Kalusugan

3. Capital sa bawat manggagawa at kaalaman sa bagong ekonomiya

   1. Karapatang mabuhay ng puspos
   2. Magkaroon ng pangalan
   3. Paunlarin ang mga aspekto ng
      pagkatao

4. Karapatang ayon sa batas

   1. Constitutional Rights; pinangangalagaan ng konstitusyon ng bansa.
   2. Statutory rights: kaloob ng mga batas na pinagtibay ng kongreso

\

Kategoryo ng karapatan ayon sa batas

Ito ay binubuo ng mga personal na karapatan o karapatan ng mgagrupo ng indibidwal o kolektibong karapatan

• Karapatang sibil o panlipunan
  • Magkaroon ng matiwasay o tahimik na pamumuhay.
  • Karapatan laban sa diskriminasyon
• Karapatan pampolitika
  • Makilahok sa pagtatakda at pagdedesisyon sa pamumuno at proseso ng pamamahala sa bansa
• Karapatang pang-ekonomiko
  • Pagsusulong ng kabuhayan, negosyo, hanapbuhay at disenteng pamumuhay nang ayon sa nais, nakahiligan at nagustuhang karera.
  • Magkaroon ng ari-arian, maging mayaman, at gamitin ang yaman at ari-arian sa anumang nais.
• Karapatang pangkultura
  • Makibahagi at lumahok sa pagsasabuhay, pagpapatuloy at pagpapalawak ng sariling tradisyon, gawi at pag-uugali
• Karapatan ng akusado/nasasakdal
  • Karapatan sa pagpapalagay na siya ay walang sala hangga’t hindi napatutunayan ang kasalanan at may karapatan laban sa di makataong parusa.

\
Writ of habeas corpus - Pinoproteksyonan ang bawat mamamayan mula sa mga illegal na detensyon at mga pagkakaaresto nang walang ipinakikitang warrant of arrest.

\

ARTICLE III BILL OF RIGHTS

• Pisikal
  • Pananakit at pasugat sa katawan ng tao
  • Sekswal na pananakit tulad ng panghahalay o rape, pagsasamantala, panghihipo, marital rape at domestic violence, police brutality
• Sikolohikal at emosyonal - Panlalait, pang aalipusta, na nagdudulot ng trauma sa isang tao.
• Estruktural o sistematiko - Nagaganap dahil sa mga estrukturang umiiral sa ating pamahalaan at sa mga alintuntunin o batas na ipinatutupad.

\

Sino ang lumalabag sa karapatang pantao?

• Mga magulang at nakatatanda
• Mga kamag-anak, kaibigan, at ibang tao sa paligid
• Mga kawani, opisyal at pinuno
• Mga criminal
• Mga terorista at samahang laban sa bansa

\
Pangangalaga sa karapatan - Tungkulin ng pamahalaan na mapangalagaan ang mga karapatan ng mamamayan.

\

The four fundamental principles

1. Non-discrimination - All actions concerning the child shall take full account of his or her best interests.
2. The best interests of the child - Laws and actions affecting children should put their interests first and benefit them in the best possible way.
3. Survival, development, and protection - Authorities in each country have the responsibility to protect children and help ensure their full development
4. Participation - Children have a right to have their say in decision that affect them to have their opinions taken into account.

\