De chromosomale basis van overerving

Gekoppelde genen

Op 1 chromosoom heb je meerdere genen. Als die volledig worden overgedragen op een gen dan noem je ze gekoppelde genen. Maar er zijn ook ontkoppelende genen, want tijdens de profase 1 in meiose kan crossing over gebeuren wat tot nieuwe genencombinaties kan ontstaan. Die noem je ontkoppelde genen.

Mendel heeft toch gelijk maar alleen als het over meerdere verschillende chromosomen gaat.

Hoe vaak ze voorkomen kan je tonen in een frequentie je hebt:

• koppelingsfrequentie voor gekoppelde genen

• Recombinatie frequentie voor ontkoppelde genen

De som van koppelingsfrequentie en recombinatiefrequentie is gelijk aan 100.

Hoe vaak recombinatie voorkomt, hangt af van hoe verwijdert de homologe chromosomen paren van elkaar liggen. Hoe dichter ze bij elkaar zitten hoe minder vaak ze voorkomen. Hoe verder ze van elkaar liggen hoe vaker ze voorkomen.

geslachtsidk

Tijdens de voortplanting heb je 1 geslachtschromosomen en 22 autosomen (lichaam). De vrouw heeft XX voor geslacht chromosomen en de man XY. waar de y korter is van de x waardoor er minder chromosomen op de y zitten. Hoewel er een hoogte verschil zit kan er toch kruising gebeuren tussen de 2 bovenste stukken

De geschaltschromosonen kunnen ook kenmerken overdragen en zijn niet alleen voor geslachtsbepaling.

X-gebodnen

recessief

Als bij mannen iets op de X zit dan komt het tot uiting. Bij vrouwen moet het op beide x-en zitten en homozygoot ervoor zijn als het tot uiting wil komen. Is het maar op 1 x dan is het een drager

dominant

heeft de man iets op z’n x ding is die like dood. Een vrouw kan die gewoon uitschakelen.

Y-gebonden

aandoeningen kunnen alleen van vader naar zoon worden overgedragen.