Słowotwórstwo
^^wyraz podstawowy^^ - wyraz, od któego tworzymy nowe wyrazy
^^wyraz pochodny^^ - wyraz utworzony od wyrazu podstawowego
np. wyr. podstawowy - pies, wyr. pochodny - pies-ek (mały pies)\
(mały pies) - definicja słowotwórcza (musi w niej pojawić się wyr. podstawowy)
%%wyraz pochodny + podstawa słowotwórca = formant%%
^^podstawa słowotwórcza^^ → część wyrazu współna dla wyr. podstawowego i pochodnego
^^formant^^ → część dodawana, która odróżnia wyr. pochodny od podstawowego i nadaje mu znaczenie
np. leśny (las) → związany z lasem las leś-ny oboczności a:e s:ś
%%przymiotnikowe%% <- imiesłowy→ %%przysłówkowe%%
^^czynne^^ ^^bierne^^ ^^współczesne^^ ^^uprzednie^^
-ący -ny -ty -ąc -tszy -wszy
Typy formantów słowotwórczych:
- %%Przedrostki%%(prefiksy)-formanty, które występują przed tematem słowotwórczym np. prze/czytać, na/pisać
- %%Przyrostki%%(sufiksy) - formanty, które występują po temacie słowótwórczym np. nauczyciel/ka
- %%Wrostki%% (interfiksy) - formanty, które występują między dwoma częściami tematu słowótwórczego np. powieścio/o/pisarz
- %%Formanty zerowe%% - formanty, które występują, gdy końcowa część wyrazu podstawowego została odrzucona np. dźwig (dźwigać)
^^Funkcje formantów słowotwórczych:^^
tworzenie:
- nazw czynności np. bieg-anie
- nazw wykonawców czynnośći np. czyt-acz
- nazw miejsc np. pr-alnia
- nazw urządzeń np. druk-arka
- nazw żeńskich np. lekar-ka
- nazw cech np. głup-ota
- zdrobnień np. kot-ek
- zgrubień np. koc-isko
^^wyrazy złożone^^ - wyrazy utworzone od dwóch wyrazów podstawowych
rodzina wyrazów - wyrazy o wspólnym znaczeniu podstawowym, które mają wspólną cząstkę - ^^RDZEŃ^^
wyrazy złożone
^^zestawienia^^ - dwa wyrazy zapisywane osobno, tworzą całość znaczeniową np. Nowy Sącz, czarna porzeczka
^^złożenia^^ - dwa tematy słowotwórcze połączone na pomocą wrostka o , i , y np. sam/o/lot
^^zrosty^^ - tematy słowotwórcze łączą się ze sobą bezpośrednio np. Wielkanoc