taalnormen vs taalgebruik

Mindmap

Theorie

Regels en afspraken over taalgebruik zijn nodig voor vlotte communicatie, dat wordt door taal, autoriteiten bepaald (taalinstellingen, academies, officiële taalcommissies).

Voor de Nederlandse. Taal is er de ANS, zij hebben het laatste woord in grammatica discussies. De ANS beschrijft de taal descriptief, dat betekent dat ze de taal beschrijven zoals het in de werkelijkheid gesproken is.

Aan de andere kant heb je prescriptief wat de grammaticale regels voorschrijft. Dit zorgt voor cohesie en consistentie. Taalverwerving gaat ook makkelijker hierdoor.

Een taalnorm is de taal dat door een bepaalde gemeenschap wordt gehanteerd als correcte en acceptabel manier van spreken. Dat verandert als heel wat mensen fouten maken waardoor het normaal wordt MAAR MET MOET NOGSTEEDS GOEDGEKEURD WORDEN DOOR AUTORITEITEN. Het grootse probleem hierbij is dat de begrijpbaarheid van een woord of zin kan aangetast worden.

TAALPURISTEN WORDEN EEN BEETJE EMOTIONEEL ALS DAT GEBEURD WANT DAN GAAT VOLGENS HUN (NAAMVALLEN NAAR EEN STRIKTE WOORDVOLGORDE). TOCH HEBBEN DIE EMOS EEN BEETJE GELIJK WANT JE HEBT DIE REGELS NODIG IN FORMELE CONTEXTEN MAAR SOMS DOEN MENSEN AAN HYPERCORRECTIE EN IS HET NOGSTEEDS FOUT. Maar natuurlijk in informele contexten komen die fouten vaker op, want je let er dan minder op?

Courante taalfouten

1. ALs en dan worden vaak verwisseld

2. noemen wordt vaak gebruikt in de plaats van heten

3. hun wordt vaak gebruikt in de plaats van ze en zij

4. slaan en slagen worden vaak verwisseld

5. moest, word soms als hypothetische wijze gebruikt, maar moet eerder als ik ___ Was

6. een meisje dat

7. zijn, wordt vaak gebruikt als bezittelijk, maar moet de random van

8. woorden worden soms apart geschreven terwijl ze samen moesten zijn

9. hun in de plaats van hen gebruikt hen

Terugblik

KERN

a

Nee, want het maakt de taal niet armer of eenvoudiger. Nieuwe taalnormen zijn vaak even complex of zelfs complexer. Zo leidde het verdwijnen van de naamvallen tot meer regels voor de woordvolgorde in het Nederlands.

b

De taalfout moet frequent worden gemaakt door bepaalde taalgebruikers die veel prestige hebben binnen de taalgemeenschap.

c

Vaak is er geen sociaal draagvlak voor nieuwe taalnormen (bv. een purisme als ‘stortbad’ heeft het niet gehaald) en ook sluiten de taalregels soms onvoldoende aan bij het dagelijkse taalgebruik.

DOORDENKER

d

- Klasse I: verwijten en hijsen / Klasse II: fluiten / Klasse III: bewegen.

- Zebehoren tot de eerste, de tweede en de derde klasse die allemaal dezelfde klinker hebben in de verleden tijd en het voltooid deelwoord.

- Hoewel taalevolutie soms in het geval van de werkwoorden lijkt te gaan van makkelijk (bv. regelmatig werkwoord) naar weer moeilijk (hier een onregelmatig werkwoord worden), zit er toch altijd een element van systematiek in. In dit geval is het makkelijker om onregelmatige werkwoorden met dezelfde klinkerwisseling in de verleden tijd en het voltooid deelwoord te onthouden dan onregelmatige werkwoorden die daar totaal andere klinkerwissels hebben.