Woordenlijst - H1 t/m H24
ambiguïteit, wat op verschillende manieren begrepen kan worden
communie, katholiek gebruik dat bestaat uit het eten van de hostie
connotatie, (emotionele) bijgedachte bij een woord
consensus, overeenstemming van mening
faciliteren, datgene wat nodig is beschikbaar maken
lexicon, alfabetisch overzicht van termen in een bepaald vakgebied
populatie, groep organismen die in een bepaald gebied voorkomen
verloedering, algehele achteruitgang
verworvenheid, iets dat je door betaling of inspanning gekregen hebt
autonomie, recht om zelf te bepalen wat je doet
devalueren, minder in waarde (laten) worden
gimmick, iets dat grappig en niet al te serieus is
gutmensch, iemand die zeer politiek correct is en daarmee te koop loopt
moraliteit, de leer van de gewoontes en deugden
moreel, wat te maken heeft met ideeën over goed en slecht
oriënteren, informatie verzamelen, een beeld vormen
paradox, uitspraak die zichzelf tegenspreekt
parafraseren, in andere (eigen) woorden navertellen
artistiek, kunstzinnig
bevreemdend, voor verbazing zorgend
fenomeen, verschijnsel
geprivilegieerd, bevoorrecht
identiteitsdebat, discussie over de invulling van een bepaalde identiteit
marginaliseren, ervoor zorgen dat iets of een groep minder belangrijk of invloedrijk wordt
pamflet, stuk papier waarop kort en duidelijk een standpunt staat
pontificaal, zeer nadrukkelijk
toe-eigenen, iets tot zijn bezit maken
vermeend, zoals verondersteld wordt
analyse, onderzoek naar hoe iets in elkaar zit
anekdote, grappig en kort verhaal over iets dat echt gebeurd is
bloemrijk, beeldend
context, verband of (tekstuele) omgeving waarin iets gebeurt of staat
drieluik, driedelig kunstwerk
eindredactie, de laatste controle op een te publiceren werk
inslag, insteek, instelling
introduceren, aankondigen, voorstellen
kordaat, flink en doortastend
reduceren, verminderen
berisping, terechtwijzing
frauduleus, hetgeen door bedrog tot stand is gekomen of teweeg is gebracht
onderzoeksvraag, centrale vraag waarop een wetenschappelijk onderzoek antwoord probeert te vinden
onregelmatigheid, iets dat niet gaat zoals het hoort
rijsttafel, een combinatie van rijstschotels en bijgerechten uit de Indonesische keuken en Indische keuken
scriptie, tekst over een bepaald onderwerp in het kader van een opleiding
tutor, studentenbegeleider
tweedeling, verdeling of splitsing in twee min of meer gelijke delen
weerbarstig, als iets of iemand zich anders gedraagt dan je wilt
weerlegging, tegenspraak
activisme, het zich ergens actief voor inzetten
antropologie, wetenschap die de mens als onderwerp van studie heeft
definiëren, duidelijk omschrijven
discipline, richting binnen wetenschap, kunst of sport
filosofisch, wat verband houdt met filosofie
gevoelswereld, individuele belevingswereld van emoties en gevoelens
interactie, het op elkaar reageren van personen of zaken
leentjebuur spelen, vaak iets willen gebruiken van een ander zodat men het zelf niet hoeft aan te schaffen
subject, onderwerp
altruïstisch, onbaatzuchtig
casting, selectie van artiesten (zoals acteurs en dansers) voor een specifieke rol
diversiteit, verscheidenheid
empathisch, met inlevingsvermogen
kitsch, onechte, sentimentele kunst
polariseren, door het benadrukken van ongelijkheid en tegenstellingen de spanning tussen (groepen) mensen vergroten
reaguurder, iemand die op een weblog ongenuanceerd zijn mening verkondigt
stereotyperen, een overdreven beeld schetsen van een groep, gebaseerd op (vaak negatieve) vooroordelen
storyboard, uitgetekend draaiboek van alle shots / scènes
wensdenken, datgene wat men wenst als waar beschouwen, daarbij voorbijgaand aan de feiten
accuraat, nauwkeurig
fluittaal, een manier van communicatie via fluiten
kunstmatige intelligentie, het vermogen van een machine of computer om intelligent menselijk gedrag te imiteren
laaggeletterd, moeite hebben met lezen en / of schrijven
obscuur, duister
paraat, meteen beschikbaar voor gebruik
relevant, van toepassing, van belang
vuistregel, algemene regel die je in de meeste gevallen kunt toepassen
consequent, steeds op dezelfde manier
consequentie, resultaat van iets wat je doet
culinair, de kookkunst betreffend
erkenning, een bevestiging van de juistheid of geldigheid van iets
limiet, uiterste grens
onontbeerlijk, onmisbaar
productiviteit, mate van productie
recidive, terugval in misdadigheid
associatie, het onbewust verbinden van de ene gedachte met de andere
authentiek, echt, gelijk aan het origineel
furie, grote woede
handelsverdrag, een verdrag dat gesloten wordt ter bevordering van de internationale handel
inauguratie, plechtige ceremonie waarbij iemand officieel wordt geïnstalleerd
incompetent, onbekwaam
karakteriseren, beschrijven van de eigenschappen van iets of iemand
stoplap, cliché
tomeloos, door niets belemmerd
verbaal, wat betrekking heeft op het spreken
attaqueren, verbaal, fysiek of digitaal aanvallen
indicator, verschijnsel als aanwijzing voor de aanwezigheid van iets anders
nodeloos, onnodig
pneunomie, longontsteking
quarantaine, afzondering om besmetting te voorkomen
zonder blikken of blozen, onbeschaamd
zzp'er, een zelfstandige ondernemer die geen personeel in dienst heeft (zelfstandige zonder personeel)
averechts, in de tegenovergestelde richting
correleren, in onderling verband staan
gezondheidsclaim, claim over de gezondheidsvoordelen van een product
implementeren, invoeren en in gebruik nemen
macro-, groot(schalig)
micro-, klein(schalig)
migratieachtergrond, verleden waarin migratie een rol speelt
nuance, klein verschil
proefpersoon, iemand die meedoet aan een onderzoek of een experiment
segregatie, afzondering van een bevolkingsgroep uit de maatschappij
arbitrair, willekeurig
curator, iemand die een tentoonstelling samenstelt
dwangbuis, een kledingstuk dat de drager bewegingsvrijheid van de armen en handen ontneemt
gezwam, zinloos gepraat
iemand aansprakelijk stellen, iemand verantwoordelijk stellen voor de schade die hij heeft aangericht
kunsthistoricus, iemand die kunstgeschiedenis heeft gestudeerd
medium, middel voor het geven van informatie, zoals krant, tv en radio
nopen, noodzakelijk maken
offerte, aanbod om voor een vast bedrag werk te doen
ontstekingsmechanisme, mechanisme waarmee ontplofbare stoffen tot ontploffing worden gebracht
asteroïde, een rotsachtig brokstuk dat in een baan rond de zon vliegt
bekoren, plezier doen
jip-en-janneketaal, erg eenvoudig en helder taalgebruik, zoals je spreekt tegen kinderen
kwinkslag, geestige uitspraak
pandemonium, hels lawaai
peilloos, onmetelijk diep
proactief, waarbij je niet afwacht, maar vooruitdenkt
webcare, het bewaken van de reputatie van een bedrijf of merk in de sociale media
accessoire, een attribuut dat als aanvulling dient
archaïsch, van oude tijden
esthetisch, wat met schoonheid te maken heeft
gemeen hebben, in een of ander opzicht erop lijken
recht doen aan, op de juiste manier behandelen
retro, terug in de mode
kruin, bovenkant van een mensenhoofd
ludiek, losjes, vrolijk en creatief
nonchalant, de indruk gevend dat je dingen niet belangrijk vindt
onheil, bezweren een gevaar, ramp of ongeluk afweren
projectie, je eigen gedachten en gevoelens toeschrijven aan iemand anders
repertoire, alles wat een uitvoerend kunstenaar of een gezelschap kan uitvoeren
schematisering, vereenvoudige, geschematiseerde voorstelling van de werkelijkheid
autoritair, bazig, wie zijn wil aan anderen oplegt
compassie, verdrietig gevoel als iemand anders iets naars meemaakt
geforceerd, gedwongen en daardoor onecht
gegarandeerd, waar je niet aan twijfelt
onbezield, zonder geest, dof, levenloos
regulator, regelaar, wat in goede banen leidt
sociale psychologie, wetenschap die bestudeert hoe mensen elkaars gedachten, gevoelens en gedragingen beïnvloeden
theatraal, niet natuurlijk, overdreven
argeloos, niet bewust van mogelijke gevaren
doorgewinterd, zeer ervaren
fileren, graten of botten verwijderen (uit vis of vlees)
frequent,vaak voorkomend
geducht, wie angst of ontzag oproept
remedie, middel om iets wat ongewenst is te verbeteren
respondent, iemand die een vragenlijst over een bepaald onderwerp beantwoordt
uitputtend, grondig, volledig
verdienmodel, de manier waarop een bedrijf geld verdient
anticiperen, rekening houden met toekomstige situaties en ontwikkelingen
behelzen, als onderwerp hebben, erover gaan
beursgenoteerd, wanneer aandelen in het bedrijf verhandeld worden op een aandelenbeurs
chanteren, iemand iets afdwingen door ergens mee te dreigen
constructief, bruikbaar, opbouwend
legaliseren, (iets of iemand) officieel of wettig maken
paardenmiddel, heftig maar doeltreffend middel
quotum, vastgestelde hoeveelheid
sanctioneren, een strafmaatregel opleggen, (iets) goedkeuren
suboptimaal, niet optimaal
competitief, strijdlustig
criticaster, iemand die constant kritiek levert op iets of iemand
dubieus, twijfelachtig
gezagsgetrouw, als je het gezag gehoorzaamt
impulsremming, het vermogen om een directe reactie te kunnen onderdrukken en een weloverwogen keuze te maken
onverkwikkelijk, als iets zorgt dat je je ongemakkelijk voelt
privatiseren, (bedrijven van de overheid) omvormen tot commerciële bedrijven
syndroom, geheel van verschijnselen die horen bij een ziekte of aandoening
toxisch, giftig
communist, aanhanger van het communisme
dimensie, element, aspect
evident, zeer duidelijk
genuanceerd, wat rekening houdt met veel aspecten van iets
goelag, Russisch interneringskamp, voornamelijk voor politieke gevangenen
legitiem, wettelijk, terecht
monopolie, officieel recht om als enige iets te doen of te verkopen
propageren, sterk aanraden
wars zijn van, afwijzend staan tegenover
baren, een kind krijgen
bejubelen, toejuichen
hypochondrisch, wie zich voortdurend inbeeldt een ernstige ziekte of kwaal te hebben
in de trant van, op de manier van, lijkend op
materieel, wat te maken heeft met dingen en geld
ontwrichten, (iets dat werkt, georganiseerd is) helemaal verstoren
smalen, blijk geven van minachting
constructie, de manier waarop iets in elkaar zit
een tweesnijdend zwaard, iets met belangrijke, duidelijke voordelen maar met minstens even belangrijke, vaak minder duidelijke nadelen
elitair, alleen voor de machtigen en rijken
gekunsteld, geforceerd, gemaakt
kloof, verschil, afstand
maatwerk, werk dat precisie en flexibiliteit vereist
ambtelijk, wat bij het ambt of de ambtenaren hoort
briefconventie, de algemene regels die gelden voor het opstellen en schrijven van een officiële brief
genootschap, vereniging met een bepaalde doelstelling
neerlandistiek, wetenschap die de Nederlandse taal en de geschiedenis en de letterkunde ervan bestudeert
ondermijnen, verzwakken, aantasten
positie, toestand waarin je je bevindt
benadering, aanpak
reputatie, hoe er door anderen over iets of iemand wordt gedacht
bachelor, het eerste deel van een wetenschappelijke of hbo-opleiding
ambiguïteit, wat op verschillende manieren begrepen kan worden
communie, katholiek gebruik dat bestaat uit het eten van de hostie
connotatie, (emotionele) bijgedachte bij een woord
consensus, overeenstemming van mening
faciliteren, datgene wat nodig is beschikbaar maken
lexicon, alfabetisch overzicht van termen in een bepaald vakgebied
populatie, groep organismen die in een bepaald gebied voorkomen
verloedering, algehele achteruitgang
verworvenheid, iets dat je door betaling of inspanning gekregen hebt
autonomie, recht om zelf te bepalen wat je doet
devalueren, minder in waarde (laten) worden
gimmick, iets dat grappig en niet al te serieus is
gutmensch, iemand die zeer politiek correct is en daarmee te koop loopt
moraliteit, de leer van de gewoontes en deugden
moreel, wat te maken heeft met ideeën over goed en slecht
oriënteren, informatie verzamelen, een beeld vormen
paradox, uitspraak die zichzelf tegenspreekt
parafraseren, in andere (eigen) woorden navertellen
artistiek, kunstzinnig
bevreemdend, voor verbazing zorgend
fenomeen, verschijnsel
geprivilegieerd, bevoorrecht
identiteitsdebat, discussie over de invulling van een bepaalde identiteit
marginaliseren, ervoor zorgen dat iets of een groep minder belangrijk of invloedrijk wordt
pamflet, stuk papier waarop kort en duidelijk een standpunt staat
pontificaal, zeer nadrukkelijk
toe-eigenen, iets tot zijn bezit maken
vermeend, zoals verondersteld wordt
analyse, onderzoek naar hoe iets in elkaar zit
anekdote, grappig en kort verhaal over iets dat echt gebeurd is
bloemrijk, beeldend
context, verband of (tekstuele) omgeving waarin iets gebeurt of staat
drieluik, driedelig kunstwerk
eindredactie, de laatste controle op een te publiceren werk
inslag, insteek, instelling
introduceren, aankondigen, voorstellen
kordaat, flink en doortastend
reduceren, verminderen
berisping, terechtwijzing
frauduleus, hetgeen door bedrog tot stand is gekomen of teweeg is gebracht
onderzoeksvraag, centrale vraag waarop een wetenschappelijk onderzoek antwoord probeert te vinden
onregelmatigheid, iets dat niet gaat zoals het hoort
rijsttafel, een combinatie van rijstschotels en bijgerechten uit de Indonesische keuken en Indische keuken
scriptie, tekst over een bepaald onderwerp in het kader van een opleiding
tutor, studentenbegeleider
tweedeling, verdeling of splitsing in twee min of meer gelijke delen
weerbarstig, als iets of iemand zich anders gedraagt dan je wilt
weerlegging, tegenspraak
activisme, het zich ergens actief voor inzetten
antropologie, wetenschap die de mens als onderwerp van studie heeft
definiëren, duidelijk omschrijven
discipline, richting binnen wetenschap, kunst of sport
filosofisch, wat verband houdt met filosofie
gevoelswereld, individuele belevingswereld van emoties en gevoelens
interactie, het op elkaar reageren van personen of zaken
leentjebuur spelen, vaak iets willen gebruiken van een ander zodat men het zelf niet hoeft aan te schaffen
subject, onderwerp
altruïstisch, onbaatzuchtig
casting, selectie van artiesten (zoals acteurs en dansers) voor een specifieke rol
diversiteit, verscheidenheid
empathisch, met inlevingsvermogen
kitsch, onechte, sentimentele kunst
polariseren, door het benadrukken van ongelijkheid en tegenstellingen de spanning tussen (groepen) mensen vergroten
reaguurder, iemand die op een weblog ongenuanceerd zijn mening verkondigt
stereotyperen, een overdreven beeld schetsen van een groep, gebaseerd op (vaak negatieve) vooroordelen
storyboard, uitgetekend draaiboek van alle shots / scènes
wensdenken, datgene wat men wenst als waar beschouwen, daarbij voorbijgaand aan de feiten
accuraat, nauwkeurig
fluittaal, een manier van communicatie via fluiten
kunstmatige intelligentie, het vermogen van een machine of computer om intelligent menselijk gedrag te imiteren
laaggeletterd, moeite hebben met lezen en / of schrijven
obscuur, duister
paraat, meteen beschikbaar voor gebruik
relevant, van toepassing, van belang
vuistregel, algemene regel die je in de meeste gevallen kunt toepassen
consequent, steeds op dezelfde manier
consequentie, resultaat van iets wat je doet
culinair, de kookkunst betreffend
erkenning, een bevestiging van de juistheid of geldigheid van iets
limiet, uiterste grens
onontbeerlijk, onmisbaar
productiviteit, mate van productie
recidive, terugval in misdadigheid
associatie, het onbewust verbinden van de ene gedachte met de andere
authentiek, echt, gelijk aan het origineel
furie, grote woede
handelsverdrag, een verdrag dat gesloten wordt ter bevordering van de internationale handel
inauguratie, plechtige ceremonie waarbij iemand officieel wordt geïnstalleerd
incompetent, onbekwaam
karakteriseren, beschrijven van de eigenschappen van iets of iemand
stoplap, cliché
tomeloos, door niets belemmerd
verbaal, wat betrekking heeft op het spreken
attaqueren, verbaal, fysiek of digitaal aanvallen
indicator, verschijnsel als aanwijzing voor de aanwezigheid van iets anders
nodeloos, onnodig
pneunomie, longontsteking
quarantaine, afzondering om besmetting te voorkomen
zonder blikken of blozen, onbeschaamd
zzp'er, een zelfstandige ondernemer die geen personeel in dienst heeft (zelfstandige zonder personeel)
averechts, in de tegenovergestelde richting
correleren, in onderling verband staan
gezondheidsclaim, claim over de gezondheidsvoordelen van een product
implementeren, invoeren en in gebruik nemen
macro-, groot(schalig)
micro-, klein(schalig)
migratieachtergrond, verleden waarin migratie een rol speelt
nuance, klein verschil
proefpersoon, iemand die meedoet aan een onderzoek of een experiment
segregatie, afzondering van een bevolkingsgroep uit de maatschappij
arbitrair, willekeurig
curator, iemand die een tentoonstelling samenstelt
dwangbuis, een kledingstuk dat de drager bewegingsvrijheid van de armen en handen ontneemt
gezwam, zinloos gepraat
iemand aansprakelijk stellen, iemand verantwoordelijk stellen voor de schade die hij heeft aangericht
kunsthistoricus, iemand die kunstgeschiedenis heeft gestudeerd
medium, middel voor het geven van informatie, zoals krant, tv en radio
nopen, noodzakelijk maken
offerte, aanbod om voor een vast bedrag werk te doen
ontstekingsmechanisme, mechanisme waarmee ontplofbare stoffen tot ontploffing worden gebracht
asteroïde, een rotsachtig brokstuk dat in een baan rond de zon vliegt
bekoren, plezier doen
jip-en-janneketaal, erg eenvoudig en helder taalgebruik, zoals je spreekt tegen kinderen
kwinkslag, geestige uitspraak
pandemonium, hels lawaai
peilloos, onmetelijk diep
proactief, waarbij je niet afwacht, maar vooruitdenkt
webcare, het bewaken van de reputatie van een bedrijf of merk in de sociale media
accessoire, een attribuut dat als aanvulling dient
archaïsch, van oude tijden
esthetisch, wat met schoonheid te maken heeft
gemeen hebben, in een of ander opzicht erop lijken
recht doen aan, op de juiste manier behandelen
retro, terug in de mode
kruin, bovenkant van een mensenhoofd
ludiek, losjes, vrolijk en creatief
nonchalant, de indruk gevend dat je dingen niet belangrijk vindt
onheil, bezweren een gevaar, ramp of ongeluk afweren
projectie, je eigen gedachten en gevoelens toeschrijven aan iemand anders
repertoire, alles wat een uitvoerend kunstenaar of een gezelschap kan uitvoeren
schematisering, vereenvoudige, geschematiseerde voorstelling van de werkelijkheid
autoritair, bazig, wie zijn wil aan anderen oplegt
compassie, verdrietig gevoel als iemand anders iets naars meemaakt
geforceerd, gedwongen en daardoor onecht
gegarandeerd, waar je niet aan twijfelt
onbezield, zonder geest, dof, levenloos
regulator, regelaar, wat in goede banen leidt
sociale psychologie, wetenschap die bestudeert hoe mensen elkaars gedachten, gevoelens en gedragingen beïnvloeden
theatraal, niet natuurlijk, overdreven
argeloos, niet bewust van mogelijke gevaren
doorgewinterd, zeer ervaren
fileren, graten of botten verwijderen (uit vis of vlees)
frequent,vaak voorkomend
geducht, wie angst of ontzag oproept
remedie, middel om iets wat ongewenst is te verbeteren
respondent, iemand die een vragenlijst over een bepaald onderwerp beantwoordt
uitputtend, grondig, volledig
verdienmodel, de manier waarop een bedrijf geld verdient
anticiperen, rekening houden met toekomstige situaties en ontwikkelingen
behelzen, als onderwerp hebben, erover gaan
beursgenoteerd, wanneer aandelen in het bedrijf verhandeld worden op een aandelenbeurs
chanteren, iemand iets afdwingen door ergens mee te dreigen
constructief, bruikbaar, opbouwend
legaliseren, (iets of iemand) officieel of wettig maken
paardenmiddel, heftig maar doeltreffend middel
quotum, vastgestelde hoeveelheid
sanctioneren, een strafmaatregel opleggen, (iets) goedkeuren
suboptimaal, niet optimaal
competitief, strijdlustig
criticaster, iemand die constant kritiek levert op iets of iemand
dubieus, twijfelachtig
gezagsgetrouw, als je het gezag gehoorzaamt
impulsremming, het vermogen om een directe reactie te kunnen onderdrukken en een weloverwogen keuze te maken
onverkwikkelijk, als iets zorgt dat je je ongemakkelijk voelt
privatiseren, (bedrijven van de overheid) omvormen tot commerciële bedrijven
syndroom, geheel van verschijnselen die horen bij een ziekte of aandoening
toxisch, giftig
communist, aanhanger van het communisme
dimensie, element, aspect
evident, zeer duidelijk
genuanceerd, wat rekening houdt met veel aspecten van iets
goelag, Russisch interneringskamp, voornamelijk voor politieke gevangenen
legitiem, wettelijk, terecht
monopolie, officieel recht om als enige iets te doen of te verkopen
propageren, sterk aanraden
wars zijn van, afwijzend staan tegenover
baren, een kind krijgen
bejubelen, toejuichen
hypochondrisch, wie zich voortdurend inbeeldt een ernstige ziekte of kwaal te hebben
in de trant van, op de manier van, lijkend op
materieel, wat te maken heeft met dingen en geld
ontwrichten, (iets dat werkt, georganiseerd is) helemaal verstoren
smalen, blijk geven van minachting
constructie, de manier waarop iets in elkaar zit
een tweesnijdend zwaard, iets met belangrijke, duidelijke voordelen maar met minstens even belangrijke, vaak minder duidelijke nadelen
elitair, alleen voor de machtigen en rijken
gekunsteld, geforceerd, gemaakt
kloof, verschil, afstand
maatwerk, werk dat precisie en flexibiliteit vereist
ambtelijk, wat bij het ambt of de ambtenaren hoort
briefconventie, de algemene regels die gelden voor het opstellen en schrijven van een officiële brief
genootschap, vereniging met een bepaalde doelstelling
neerlandistiek, wetenschap die de Nederlandse taal en de geschiedenis en de letterkunde ervan bestudeert
ondermijnen, verzwakken, aantasten
positie, toestand waarin je je bevindt
benadering, aanpak
reputatie, hoe er door anderen over iets of iemand wordt gedacht
bachelor, het eerste deel van een wetenschappelijke of hbo-opleiding