özetin özeti

Şehit Kamil Olayı

• 14 yaşındaki Şehit Kamil, annesini korurken Fransız askerleri tarafından şehit edildi.

Antep'in Savunması ve Fransızların Şartları

• Fransızlar Antep'i teslim almak istedi, Türk kuvvetleri direndi.

• Mağara Başı Muharebeleri'nde Türkler başarılı oldu.

• Fransızların anlaşmayı bozması üzerine mücadeleler yeniden başladı.

• Antep Merkeziye, Mustafa Kemal Paşa'dan yardım istedi.

• Sevr Antlaşması ile bölge Fransızlara bırakıldı.

Ali Şefik Bey'in Komutaya Getirilmesi

• Mustafa Kemal Paşa, Ali Şefik Bey'i Antep Milli Kuvvetleri Komutanlığı'na atadı.

Fransızların Propaganda ve Kuşatması

• Fransızlar, Antep'in Fransız mandasına bırakıldığını bildirdi.

• Antep yeniden kuşatıldı, açlık ve bombardıman başladı.

• Teklif reddedilince Antep ağır bombardıman altına alındı.

Antep'in Düşüşü ve Sonrası

• Antep'te büyük sıkıntılar yaşandı, yiyecek ve bez sıkıntısı baş gösterdi.

• Çıkış harekatı başarılı oldu ancak halkın tamamı kurtulamadı.

• 8 Şubat 1921'de Antep düştü, teslim teklifi yapıldı.

• Türk bayrağının yanına beyaz bayrak çekildi ve bombardıman durdu.

• Antep'in direnişi Anadolu'ya güç verdi, büyük kayıplar yaşandı.

• Sakarya zaferinden sonra Antep kurtuldu, gazilik unvanı ve İstiklal Madalyası verildi.

Trakya Cephesi

• Trakya cephesi çöktü, Cafer Tayyar Paşa mücadeleyi örgütlemeye çalıştı.

• Bölgedeki etnik yapı Türklerin lehineydi.

• Lüleburgaz Kongresi toplandı, ancak anlaşmazlıklar mücadeleyi zayıflattı.

Trakya'nın İşgali ve Kurtuluşu

• San Remo Konferansı'nda Edirne'nin Yunanistan'a bırakılması kararlaştırıldı.

• Yunan kuvvetleri Doğu Trakya'yı işgal etti, Cafer Tayyar Paşa esir düştü.

• Mudanya Ateşkes Antlaşması ile Doğu Trakya boşaltıldı.

• Lozan Konferansı'nda Karaağaç savaş tazminatı olarak alındı.

• Güney Cephesi Genel Bakış

  • Güney cephesindeki mücadele, Çukurova, Maraş, Urfa ve Antep'te gerçekleşmiştir.

  • Mücadele, Fransızlar ve onların işbirlikçisi Ermeni kuvvetlerine karşı verilmiştir.

  • Fransa'nın bölgedeki varlığı, Orta Doğu'yu paylaşım politikalarına dayanmaktadır.

  Sykes-Picot Antlaşması

  • İngiliz ve Fransız devlet adamları tarafından yapılan bu anlaşma ile Anadolu toprakları paylaşılmıştır.

  • Anlaşma ile Fransız ve İngiliz nüfuz alanları belirlenmiştir.

  Ermeni Faktörü

  • Ermeniler, Klikya Ermenistan Devleti ve Büyük Ermenistan projesi amacıyla bölgede yer almışlardır.

  • Bu durum, bölgedeki mücadelenin askeri ve siyasi boyutunu etkilemiştir.

  İşgal Süreci

  • Mütareke sonrasında İngilizler, Fransızlardan önce İskenderun ve Dörtyol'a çıkarma yapmışlardır.

  • 15 Eylül 1919'da Suriye İtilafnamesi ile İngilizler ve Fransızlar, işgal ettikleri toprakları birbirlerine devretmişlerdir.

  • Fransızlar, işgal bölgelerinde halkı sindirmek amacıyla çeşitli uygulamalar başlatmışlardır.

  • Türk kuvvetleri, Mondros Mütarekesi gereği Pozantı'nın kuzeyine çekilmiştir.

  • Fransızlar ve Ermeni kuvvetleri, boşaltılan bölgeyi hızla işgal etmeye başlamışlardır.

  • 11 Aralık 1918'de Dörtyol, 21 Aralık'ta Adana ve 27 Aralık 1918'de Pozantı işgal edilmiştir.

  Direnişin Başlaması

  • 1919'un başlarında işgale karşı direniş başlamıştır.

  • Aralık 1918'de Adana Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurulmuştur.

  • İstanbul'da Kilikyalılar Cemiyeti de benzer amaçlarla kurulmuştur.

  • Mustafa Kemal Paşa, 24 Ocak 1920'de işgal bölgesinde yaklaşık 6500 Fransız askerinin bulunduğunu belirtmiştir.

  • 25 Ocak 1920'de Fransız kuvvetlerine karşı taarruz emri verilmiştir.

  • 11 Şubat 1920'de Adana, Pozantı ve Maraş bölgesindeki milli hareketin sevk ve idaresi hakkında genelge yayınlanmıştır.

  Hacin (Saimbeyli) Olayları

  • Mart-Ekim 1920 arasında süren çatışmalarda Türkler katledilmiştir.

  • Ermeni nüfusun çoğunlukta olduğu Hacin'de Türkler esir düşmüşlerdir.

  • Türkler, Amerikan Koleji binalarına götürülerek katledilmişlerdir.

  • Kaymakam Saim Bey, bölgedeki Kuvay-ı Milliye'nin örgütlenmesinde önemli rol oynamıştır.

  • Saim Bey, Fransız karargahına yapılan baskında şehit olmuştur.

  Pozantı ve Karboğazı Çarpışmaları

  • Çukurova'yı Orta Anadolu'ya bağlayan Külek Boğazı'nda çatışmalar yaşanmıştır.

  • Nisan 1920'de Fransız ve Ermeni kuvvetleri Pozantı'ya kadar ilerlemişlerdir.

  • Kuvay-ı Milliye birlikleri, coğrafi avantajları kullanarak işgal kuvvetlerini durdurmuşlardır.

  • Karboğazı Çarpışmaları'nda General Milly komutasındaki Fransız kuvvetleri teslim olmuşlardır.

  • Köylü milisler, Fransız kuvvetlerini Karboğazı'nda esir almışlardır.

  Mütareke İsteği ve Sonrası

  • Karboğazı Çarpışmaları sonrası Fransızlar mütareke istemişlerdir.

  • Ankara Hükümeti ile yapılan görüşmeler sonucunda mütareke yapılmıştır.

  • Bu durum, Ankara Hükümeti'nin askeri ve siyasi bir güç olarak tanınmasını sağlamıştır.

  • Mütareke döneminde Ermeni saldırıları artmıştır. Yeşilova Katliamı gibi çeşitli katliamlar yaşanmıştır.

  • Mustafa Kemal Paşa, bu katliamları Fransız komutanlığı nezdinde protesto etmiştir.

  Mütarekenin Bozulması ve Gelişmeler

  • Mütarekenin bozulmasıyla Türk kuvvetleri Kozan ve Şarl kasabasını geri almışlardır.

  • Ermeni kuvvetleri, bazı köyleri basarak halkı Adana'ya kaçmak zorunda bırakmışlardır.

  • Ermeni lejyonu Adana'ya girerek Türk mahallelerini ateş altına almışlardır.

  Pozantı Kongreleri

  • 5 Ağustos 1920'de toplanan Birinci Pozantı Kongresi'ne Mustafa Kemal ve Fevzi Paşalar katılmışlardır.

  • Kongrede, Adana Vilayeti'nin merkezinin Pozantı olmasına karar verilmiştir.

  • 8 Ekim 1920'de İkinci Pozantı Kongresi toplanmıştır.

  Ankara Anlaşması ve Adana'nın Kurtuluşu

  • 20 Ekim 1921'de Ankara Anlaşması ile Fransızlar Adana'yı boşaltmayı kabul etmişlerdir.

  • 5 Ocak 1922'de Fransız kuvvetleri Adana'yı boşaltmışlardır.

  • Adana'nın kurtuluşu, şehirde büyük bir coşkuyla kutlanmıştır.

  • Parçalı bayrak birleştirilerek dalgalandırılmıştır.