Filipino_Talambuhay_ni_Rizal

Talambuhay ni Rizal

José Protasio Rizal Mercado y Alonzo Realonda

Dr. Jose Rizal

• Ipinanganak noong Hunyo 19, 1861 sa Calamba, Laguna.

• Namatay noong Disyembre 30, 1896 sa Bagumbayan, Maynila (Rizal Park).

• Magulang: Doña Teodora Alonso Realonda at Don Francisco Mercado.

Mga Kapatid ni Rizal

• Saturnina

  • Panganay na anak, palayaw: Neneng; nakapangasawa ng taga-Batangas.

• Paciano

  • Ikalawang anak, naging guro at kaibigan ni Rizal kay Padre Jose Burgos.

• Narcisa

  • Ikatlong anak, palayaw: Sisa; nagbenta ng alahas para sa pag-aaral ni Rizal sa Europa.

• Olympia

  • Ikaapat na anak, palayaw: Pia.

• Lucia

  • Ikalimang anak.

• Maria

  • Ikaanim na anak; kinausap ni Rizal ukol sa kanyang pag-aasawa kay Josephine Bracken.

• Jose Rizal

  • Ikapitong anak.

• Concepcion

  • Ikawalang anak, palayaw: Concha; unang dalamhati ni Rizal, namatay sa edad na 3.

• Josefa

  • Ikasiyam na anak, palayaw: Panggoy; mahusay sa Ingles, nag-aral sa Katipunan.

• Trinidad

  • Ika-10 anak, palayaw: Trining; siyang nagtaguyod at nagpanatili ng tula ni Rizal, "Mi Ultimo Adios."

• Soledad

  • Bunso sa pamilya, ipinanganak noong 1870; guro at pinakamatatalino sa magkakapatid.

Edukasyon ni Rizal

• Pormal na Edukasyon

  • Si Doña Teodora ang unang guro ni Rizal.

• Mga Paksa ng pag-aaral

  • Alpabeto, pagbabasa, pagdarasal, literatura, matematika, wikang Espanyol.

• Mga Pribadong Guro:

  • Maestro Celestino, Maestro Lucas Padua, Maestro Lean Moroy.

• Edukasyon sa Biñan (Hunyo 1869)

  • Guro: Maestro Justiniano Aquino Cruz; guro rin ni Paciano.

• Ateneo Municipal

  • Pumasok sa edad na 11; natamo ang mga medalya at sobrasaliente.

  • Hindi tinanggap dahil sa pagka-late; pinalitan ng tawag na Rizal.

• Unang Taon sa Ateneo (1872-1873)

  • Nagpaturo si Rizal ng mga aralin sa Colegio de Santa Isabel.

  • Guro: Padre Jose Bech.

• Pangalawang Taon (1873-1874)

  • Kamag-aral mula Biñan, nagobserba ng hilig sa pagbabasa.

  • Nagbasa ng mga aklat tulad ng "Count of Monte Cristo" at "Universal History."

• Pangatlong Taon (1875-1876)

  • Nakilala si Padre Francisco de Paula Sanchez; hinikayat si Rizal sa pagsusulat.

• Huling Taon (1877-1877)

  • Nag-aral ng pilosopiya, physics, chemistry, natural history.

  • Natapos noong Marso 23, 1877, tatlong medalya, at Bachiller en Artes.

Edukasyon sa UST

• Kumuha ng Pilosopiya, Panitikan, at Agham ng Pagsasaka.

• Kinuha ang kursong panggagamot dahil sa katarata ng ina.

• Paglipad sa Espanya (1882)

  • Humiwalay sa hindi pantay na pakikipagtrato sa Kastilang pari.

  • Palihim na nag-aral sa Espanya.

• Universidad Central de Madrid

  • Nag-aral ng medisina, pilosopiya, at letra.

  • Natapos ito ng 1884.

Karanasan sa Madrid

• Nakatira kasama ang kaibigang Pilipino sa Amor de Dios.

• Nabalitaan ang epidemyang kolera sa Pilipinas.

• Financing

  • 35 peso allowance sa halip na 50 pesos.

Pagbabalik sa Pilipinas at Samahan

• Hunyo 18, 1892

  • Umuwi at nagtayo ng "La Liga Filipina" para sa pagkakaisa at pag-unlad ng mga Pilipino.

• Kulong at Pagtapon

  • Inaresto at ipinatapon sa Dapitan noong Hulyo 14, 1892.

  • Nagbigay ng lunas at nagtaguyod ng edukasyon.

• Huling Araw

  • Inaresto muli noong Setyembre 3, 1896, sa pagpunta sa Cuba.

  • Nahatulan ng kamatayan noong Disyembre 26, 1896, dahil sa pagkakasangkot sa rebelyon.

  • Binaril sa Bagumbayan noong Disyembre 30, 1896.

  • Nagsulat ng "Mi Ultimo Adios."

Mga Babae ni Rizal

• Julia Celeste Smith

• Segunda Katigbak

• Jacinta Ibardo Laza (Binibining L.)

• Leonor Valenzuela

• Leonor Rivera

• Consuelo Ortega Rey

• Gertrude Beckette

• Nellie Bousted

• Seiko “O Sei San” Usui

• Suzanne Jacoby

• Josephine Bracken