Victomology

ICVS

International Crime Victim Survey

Hans von Hentig

Grondlegger victomology, kijkt naar rol SO in gebeurtenis van misdrijf
+: zichzelf beschermen
-: SO de schuld geven

Legalistische positie

Overtreding wet + bestraft door staat, iemand die met gevolgen misdaad moet omgaan is een SO

Key point of criticism

Onvoorwaardelijke acceptatie juridische definities als basiselementen criminologisch onderzoek \= schending fundamenteel criterium van wetenschap (onderzoeker moet vrijheid hebben eigen voorwaarden te definiëren)

Key point of criticism 2

Verschillende staten voor een andere reden iets als crimineel zien, niet iedere staat evengoed te vertrouwen: niet altijd juiste dingen criminaliseren + subjectief perspectief wat wel/niet telt als misdaad en SOS

Criminaliteit als sociaal construct

Becker: sociale groepen maken regels en de overtreding ervan zorgt voor deviantie

Criminaliteit als sociaal conflict

Vold: heersende klasse beschermen door wetten

Consensus sociaal construct + sociaal conflict

Criminaliteit reflecteert waarden, overtuigingen en meningen samenleving

Definiëren SOS

Buitenkant: de wet
Binnenkant: SO zelf

Verschil definitie SOS

+: erkenning
-: stigma

Limitieten officiële statistieken

Hoog 'dark number'
Verschillen in definities
Afhankelijkheid bereidheid/mogelijkheid tot aangifte
Kan worden gemanipuleerd

SO enquêtes: waarom?

Geeft mate criminaliteit aan + wie meer kans SOS
Geven risico herhaling SOS aan
Meten percepties criminaliteit + tevredenheid over politie

Redenen voor niet rapporteren

Geen SO
SO niet in staat/bedreigd
SO denkt misdrijf te klein om te rapporteren
SO bezorgd over gevolgen
SO wilt dader niet gestraft zien
SO geen vertrouwen in systeem
SO geen meerwaarde door aangifte

Problemen met SO enquêtes

Niet weten iets een misdrijf is
Vergeten/niet vernoemen (bewust of onbewust)
Niet accurate informatie geven (forward telescoping: gebeurtenis in tijd vooruit schuiven)
Verschillen productiviteit (moeilijk voor sommige mensen/slechte opbouw enquête)

Algemene risicofactoren SO

Jong, middenklasse, single, extravert, man, jonge vrouw (seksuele crimi)

Lifestyle exposure theorie

Bepaalde levensstijlen trekken meer crimi aan, AREA: Aantrekkelijkheid, Reacties op crimi, Exposure van daders (dichtbijheid), Accessibility van slachtoffers

Routine activiteiten theorie

SOS resultaat alledaagse factoren, APA: Availability van goede doelwitten, Presence van gemotiveerde daders, Absence capabele beschermers

CRAVED principle

Concealable (camoufleerbaar), Removable (verwijderbaar), Available (beschikbaar), Valuable (waardevol), Enjoyable (plezierig), Disposable (wegwerpbaar)

Flag en boost herhaaldelijk SOS

Risico heterogeniteit (flag): SO behoort tot hoog risicogroepen
Gebeurtenis afhankelijk (boost): dader gaat het later nog eens opnieuw proberen + SO krijgt symptomen die SOS verhogen

Waar en wanneer herhaaldelijk SOS

Gebieden met veel criminaliteit + geen middelen om SOS te voorkomen + hot spot & snel na eerste keer SOS

Fear of crime (FOC)

3 correlerende dimensies: risico, gevolgen, controle

FVP (fear victimization paradox)

Te weinig angst kan leiden tot meer SOS

Kind SOS - prevalentie

90% zegt niets

Poly-victimization

10% jonge SO hebben +7 vormen SOS in 1 jaar

Pandemic victimization

Komt bij veel kinderen voor, niet gezien als crimi (bv. gevecht tussen broers)

Acute victimization

Kleine minderheid

Extraordinary victimization

Heel lage prevalentie maar krijgt de meeste aandacht

SOS kinderen - crime

Misdaden met kind SO

SOS kinderen - child-maltreatement

Daden die het welzijn van een kind schaden

SOS kinderen - non-crimes

Zouden wel misdaden zijn als ze tussen volwassenen plaatsvonden

Target vulnerability

Kind SO kan dader niet afschrikken of weerstaan

Target gratifiability

Karakteristieken kind SO zijn aantrekkelijk voor de dader

Target antagonism

Karakteristieken kind SO wekken negatieve gevoelens bij de dader op

IPV (intimate partner violence) - Conflict Tactics Scale (CTS)

39 items, 5 categorieën: fysiek geweld, blessure, psychologische agressie, seksuele dwang, onderhandeling

IPV - familiaal geweld

Dader ratio 1:1, veel voorkomend maar is gevolg frustratie + escalatie

IPV - gender gerelateerd

Resultaat patriarchale waarden in samenleving, is frequent maar minder prevalentie dan bij familiaal geweld + SO zijn vaak vrouwen en daders mannen

VISM

Violenct resistant: 1 partner gewelddadig en de weerstand is geweld
Intimate terrorism: 1 partner gewelddadig + controlerend
Situational couple violence: gevolg van conflict
Mutual violent control: 2 partners gewelddadig + controlerend

Kenmerken verkrachting

Prevalentie afhankelijk van vraagstelling, SO seksueel misbruik kind -\> voorspeller opnieuw SOS/zelf seksueel deviant gedrag

Verkrachting - stranger danger

In 70% alle gevallen kent SO de dader en 50% alle gevallen gepleegd door intieme partner SO

Impact verkrachting

Hoge mentale impact (PTSS of depressie/angst [40 - 70% SO]), ook impact relaties en seksleven, herhaaldelijk SOS + SO-dader cycli

SO verkrachting en SR

Laag rapportage ratio, hoog uitvalpercentage en lagere prevalentie van valse aangiften dan echte aangiftes die niet worden geloofd (-\> secundaire SOS)

Traumatische herinneringen 1

Moeilijkheden in bewust herinneren: precisie ontbreekt, details missen en moeilijkheden chronologie onthouden

Traumatische herinneringen 2

Onvrijwillige getriggerde herinneringen: terug beleven, zijn gevoelsmatig, veranderen niet door informatie dat SO het overleefd heeft en zijn verbonden aan cues die tijdelijk zijn verbonden aan SOS

Traumatische herinneringen 3

Herbeleving zorgt voor vermijdend gedrag + niet over denken

White bear effect

Er niet over nadenken zorgt ervoor dat je er juist meer over gaat denken

Traumatische herinneringen - politie ondervraging

Moeilijk details geven, opnieuw ondervragen is een last, tijdens herhalen misschien andere dingen zeggen door traumatische aard en wordt gezien als liegen

Moord vs. niet-gewelddadige dood: gemeenschappelijk

Rouw, financiële stressors, veel praktische zaken regelen

Moord

Spontaain, gewelddadig (SO had pijn/schrik), schuldgevoel, SR + media betrokken, combinatie rouwen + trauma

Shattered assumptions 1

Iedere mens 3 fundamentele assumpties: 1. de wereld is zinvol, 2. de wereld is welwillend, 3. het zelf is waardig
Assumpties verbrijzelen door extreem SOS

Shattered assumptions 2

SO betekenis geven aan gebeurtenis of begrijpen door: (legale) wraak, zichzelf beschuldigen of gedeelde mening zoeken (supportgroepen)

Armour

Betekenisgeving via: waarheidsverklaring (onrecht in de zaak), vechten voor het juiste of leven op zinvolle manier voor overledene

Terrorisme - "intentie om te doden of serieuze schade aan lichaam of eigendommen aan te brengen"

SO random geselecteerde personen

Terrorisme - "doel om populatie intimideren/overheid of organisatie dwingen iets wel/niet te doen"

Pejorative term: negatieve connotatie, afhankelijk van positie zie je iemand wel/niet als een terrorist

Publiek karakter terrorisme

Terrorisme als representatie, is meer manifeste dreiging dan gewone crimi (echte + symbolische aanval)

Terrorisme en risico

Overschatten het risico, dodenaantal is beperkt tenzij terrorisme deel van oorlog
Slovic: overschatting stijgt door gevreesd en onbekend risico

Impact terrorisme

'Worrying well': bij onbekend risico, onveilig gedrag door overschatten risico's bepaalde gedragingen en na aanslag is vreemd gedrag gelinkt aan aanslag, ook al heeft die persoon geen intentie

Traumatische gevolgen terrorisme

+/- 30% direct blootgestelden ontwikkelen PTSS (ook veel plaatsvervangende SO), woede meer voorkomend dan verdriet en veel verschillen in emotionele reacties

Plaatsvervangende retributie (Lickel)

Actie tegen out-groep lid, die niet betrokken was bij aanval op in-groep lid

4 stappen plaatsvervangende retributie

Is de daad relevant voor mij?, identificatie in-groep, out-groep entiteit (een coherent geheel), retributie

3 kenmerken SO gruweldaden

Massale SOS (infrastructuur vernietigd, belang van heropbouwen), rol van de staat (misdaden overtredingen normen van de staat), "sociale dood" SO (wij-zij denken, dehumanisering: vergelijken met dieren, SO beschuldigen: zijn gevaarlijk)

SO haatmisdrijven

"daad van geweld/intimidatie tegen gemarginaliseerde groepen": voegt algemeen gevoel zwakte + stigmatisering beschrijvende karakteristiek toe

SO haatmisdrijven - kenmerken

Haatmisdrijf gemotiveerd door nationaliteit, ras/kleur, religie en seksuele oriëntatie SO

Conceptualisering haatmisdrijven

Mechanisme van onderdrukking, breder dan SO/dader, relatie tussen geweld en structurele ongelijkheid/geïnstitutionaliseerde vooroordelen en binnen bredere sociale en politieke context bekijken

Eerste observatie haatmisdrijven

Afhankelijk ervaring SO: voelde deze zich aangevallen door kenmerken

Moeilijkheden haatmisdrijven

Nadruk bepaalde vormen, nadruk haat overbenadrukt omvang waardoor dader gemotiveerd wordt door haat (meeste sturen geen boodschap [vergeldingsovertreders en missie overtreders wel])

4 categorieën SO cybercrimi

SO cyberafhankelijke crimi (alleen online) + SO cyber ingeschakelde crimi (kan ook fysiek): SOS financiële online crimi, SOS interpersoonlijke online crimi en SOS online seksuele crimi

Criterium A PTSS: een gebeurtenis

Gebeurtenis veroorzaakt stoornis, blootgesteld aan extreme omstandigheden: direct, trauma beleven, familie/vrienden trauma meegemaakt of indirecte blootstelling aan aversieve details trauma door werk

Criterium B PTSS: binnendringing

Traumatische gebeurtenis aanhoudend herbeleven: niet gewilde verontrustende herinneringen, nachtmerries, flashbacks, emotionele stress en fysieke reactiviteit na blootstelling herinnering

Criterium C PTSS: ontwijking

Ontwijken van trauma gerelateerde stimuli: gedachten of gevoelens, externe reminders

Criterium D PTSS: negatieve wijzigingen in cognities + gemoedtoestand

Niet in staat belangrijkste kenmerken trauma te herinneren, negatieve gedachten en veronderstellingen zichzelf + wereld, veel zichzelf de schuld geven, minder interesse in activiteiten en geïsoleerd voelen

Criterium E PTSS: wijzigingen in arousal en reactiviteit

Reactiviteit dat begon/erger werd na trauma: irritatie/agressie, risicogedrag/destructief gedrag, hyper-waakzaamheid, verhoogde schrik reactie, moeilijk concentreren en slapen

Ernst stoornis: criterium F, G & H PTSS

Symptomen langer dan 1 maand, zorgen voor functionele beperkingen en niet veroorzaakt door andere stoornissen/drugs/medicatie

Reacties ernstig SOS

80% SO: indringen, ontwijken en arousal maar meeste mensen geen PTSS, klachten nemen vanzelf af en belangrijk eerste signalen te kennen

Cognitief model

Verschil mensen met en zonder PTSS: interpretatie gebeurtenis + reacties erop, manier waarop herinnering ingebed autobiografisch geheugen en positieve feedback lussen tussen deze fenomenen

Traumatische herinneringen PTSS

Moeilijkheden bewust herinneringen, niet vrijwillig getriggerde herinneringen (levendig en emotioneel, zorgt voor meer ontwijkende gedragingen en SO niet bewust van triggers)

Contraproductieve copingsmechanismen

White bear effect: niet over nadenken zorgt voor meer nadenken
Vermijdingsgedrag

PTSS schuld

Karakteristieke zelfverwijt: persoonlijke verdienste negatieve resultaten door verleden
Gedragsmatig zelfverwijt: toekomstige negatieve resultaten vermijden

PTSS controle

Proberen verleden te controleren (gemakkelijker dan de toekomst)

PTSS support

Steun/erkenning krijgen

Morele kloof

Hoe gebeurtenis omschrijven: verschil in morele toon (daders zien rechtvaardiging), verschil in impact (daders minimaliseren omvang), verschil in rol context (daders schuld contextfactoren), verschil in tijdskader (daders zien beperkte voor- en nasleep)

Gerechtigheidsmotief 1

Geloof in juiste wereld: mensen krijgen wat ze verdienen maar conflict wanneer slecht ding een goed persoon overkomt

Gerechtigheidsmotief 2

Iets aan conflict doen: anders gedrag tegen dader, SO anders zien of afstand van situatie nemen

Gerechtigheidsmotief 3

Manieren van reageren: beschuldigen SO voor incident, afbreuk door onrecht niet te erkennen, cognitieve afstand van SO of herinterpretatie door oorzaak en karakteristieken SO

SO entitlement 1

Gevoel onrecht zorgt voor meer gevoel van entitlement: toekomstig lijden vermijden en positieve gevolgen hemzelf

SO entitlement 2

Gevoel van entitlement geeft vergunning om te voelen dat speciale behandeling gerechtvaardigd is + meer egoïstisch gedrag

Narcistisch entitlement (Baumeister)

Bedreigd egoïsme (hoofdelement gewelddadig gedrag): eigenwaarde is hoog maar onrechtvaardig \=\> verhoogd gevoel misdaden/onrecht aangedaan (reacties mensen kloppen niet met opgeblazen zelfbeeld) \=\> reactief/wraakzuchtig gedrag (geweld, agressief en crimineel gedrag)

Competitief SOS (Noor)

Ultieme "race naar de bodem", 3 vormen: SO zelfde gebeurtenis, SO gelijkaardige gebeurtenissen, SO vijandige groepen (SO langdurige conflicten, een kant beter laten lijken)

Werking competitief SOS

Morele typering, sociale vergelijking, morele kloof (hoe SO over situatie praten), biased geheugen (hoe SOS herinneren [individueel of collectief: iedere groep over bepaalde elementen in hun verleden nadenkt])

Gevolgen competitief SOS

Meer in-groep cohesie, rechtvaardigen in-group geweld, morele en materiële support van derde partijen en SO entitlement

Adaptief entitlement

Entitlement vaak verbonden negatieve gevolgen, deel ook verbonden aan agency en actie en vorm van agency is gebruik rechten SO

Altruïsme ontstaan uit lijden

Omgaan SOS door helpen anderen: negatieve effecten eigen lijden verlichten, terug betekenis krijgen, sociale integratie, verhoogde zelfeffectiviteit

Post-traumatische groei

Relating to others: meer verbondenheid, nieuwe mogelijkheden en nieuwe interesses, persoonlijke kracht en appreciatie van het leven

3 vormen dehumanisering (Pemberton)

Mechanische: ontkennen menselijk aard, dierlijke: ontkennen menselijke karakteristieken en infra0humanisering: ontkennen menselijke emoties (out-groep \= negatieve emoties)

Terror management theory (TMT) - Greenberg

Mensen bewust eigen mortaliteit en gedachte duidelijk maken zorgt voor existentiële terreur, deze terreur overkomen door maken van symbolische onsterfelijkheid door bij cultuur horen: zorgt voor blijvende betekenis, in een betekenisvolle realiteit wonen die iemand zijn leven overstijgt

TMT - voorwaarden

Geloof in wereldbeeld en hiernaar leven, anderen die wereldbeeld niet delen \=\> bedreigen eigen wereldbeeld \=\> maken sterfelijkheid duidelijk \=\> meer verdediging + negatief reageren andere culturen

TMT en SO langdurig conflict

Langdurig conflict herinneringen aan de dood en bevestigt zich op symbolische kenmerken van onsterfelijkheid

TMT en genocide

Genocide is aanval basis van symbolische onsterfelijkheid

Framing

Bepaalde interpretatie promoten door elementen waargenomen waarheid verzamelen en verhaal samenstellen dat connecties duidelijk maakt

Frames

Introduceren of verhogen opvallendheid van belangrijke ideeën, activeren schema's die publiek aanzetten om op bepaalde manier na te denken, voelen en beslissen

Frames 2

Helpen fenomeen begrijpen, beschrijft bepaald gedrag en leidt tot bepaalde verwachtingen